İlk Yunan Filozoflarında Tanrı Düşüncesi
Werner JaegerSözler ve Alıntılar
Yunan tanrıları da belli bir insan ırki model alınarak yaratılmışlardır ve bu yüzden de şairin sözlerini teyit ederler:
Herkes kendi idealine Tanrı ismini verir.
Herkesin Tanrısı kendi ülküsünü bildirir. (Goethe)
Herakleitos
“Başka insanlar ise uyanıkken ne yaptıklarının bilincinde değildirler, tıpkı uyurken olmadıkları gibi.”
- Bu bir öğretmenin veya araştırmacının değil, insanları uykusundan uyandırmayı amaçlayan bir peygamberin dilidir.
Ksenophanes’e göre bir şey kesindir: İnsan zihni, filozoflar tarafından her şeyin temel ilkesi kabul edilen, sınırı olmayan ve her şeye hükmeden bu birliği kavramakta yetersiz bir formdur.
Ksenophanes
“Şayet öküzlerin ve atların olsaydı elleri,
Ve elleriyle insanlar gibi resim çizebilselerdi,
Atlar kendi tanrılarını at gibi,
öküzler de öküz gibi çizer,
Tanrılarına kendi şekillerini verirlerdi.”
Sayfa 41Kitabı okudu
Hesiodos, dünyanın başlangıcını anlattığı bölümün tam başında Eros’u, sevgi bağı ile bir araya getirdiği Yeryüzü ve Gökyüzü ile yaşıt olan, en eski ve en kudretli tanrı olarak tanıtır. Yeryüzü ile gökyüzünün ve evlenmelerinin hikayesi geleneksel mitlerden biridir ve Hesiodos, Eros’un onlar kadar eski bir tanrı olduğu, dolayısıyla da tanrılar arasında en önde gelen yerlerden birini hak ettiği sonucunu çıkarmıştır.
Devrin hakim entelektüel ve ahlaki geleneğinin Homeros’tan daha seçkin bir temsilcisi yoktu. Platon’un da ifade ettiği gibi, bütün Helen düngası Homeros’un rahlesinden geçmişti. Ksenophon da aynı fikirdeydi.
Sayfa 72
Teoloji karakteristik olarak Yunanlılar'a ait bir zihni tutumdur ve esas olarak Yunan düşünürlerinin logosa atfettikleri büyük önemle ilgilidir, zira theologia sözcüğü Tanrı'ya ve tanrılara (theoi) logos aracılığıyla yaklaşmak anlamına gelir.
Sayfa 18