İslamın Kısa Tarihi
Annemarie SchimmelEn Yeni İslamın Kısa Tarihi Sözleri ve Alıntıları
En Yeni İslamın Kısa Tarihi sözleri ve alıntılarını, en yeni İslamın Kısa Tarihi kitap alıntılarını, etkileyici sözleri 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
İran'da Babizm hareketine karşı am.ansız bir savaş
yürütülür, Bab ve aralannda yetenekli kadın yazar
Tahira'nın da bulunduğu taraftarlan yakalanarak
idam edilir (kadının örtünıneden kurtanlması, bu
hareketi kadınlar için çekici kılar) . "Bir" anlamına
gelen vahd sözcüğünün ebced değeri 1 9 olduğu
için, bu rakam Babizm'de özel bir anlam ifade eder.
Sayfa 105
Huriifi tarikatının
en büyük temsilcisi canice katledilen Türk şairi
Nesimi'dir (ö. 1417). Daha sonralan Huriifi görüş
ler kısmen Peygamber ailesinin sahip olduğu öne
sürülen gizli bilim cifir (Kuran ayetlerindeki rakam
ve harflerin ustaca hesaplanarak, bundan gelecekle
ilgili anlam çıkarılması ile birleştirilir.
Sayfa 104
1094 yılında Halife Müstansır'ın
ölümünden sonra Fatımi saltanatı bölünür; Mısır
halkı Müstansır'ın oğlu Mustali'nin peşinden gider, böylece gerçek veliaht Nizar kaçmak zorunda
kalır. O ve küçük oğlu, Hasan Sabbah tarafından
İran'da Alamut Kalesinde korunma altına alınırlar. Haşhaşiler olarak ün salan, efendilerine sonsuz
bağlı, siyasi cinayetler işleyen ve bunu yaparken
çoğunlukla gözleri kapalı ölüme giden "acımasız suikastçılar" burada yetişir; Avrupa dillerinde
suikastçı anlamında kullanılan "assasin" sözcü
ğü "hassasiyün"dan (haşhaş yiyenler) gelir
Sayfa 102
Yeni Platoncu ve gnostik fikirlerle birleş
tirerek, mikrokosmos (küçük evren) olarak nitelendirdikleri, insanın evrim sürecini öğretirler. Bu
tannsal varlıktan başlayarak, evrensel akıl, dünyevi ruh, beşeri akıl ve karanlığa doğru alçalarak
kademe kademe devam eder. İnsanın doğa ve dünyadaki tüm etkilerden kurtulduktan sonra gideceği
yer olan öteki yaşamın, bu dünyanın değişim sonucu ortaya çıktığı ileri sürülür. İyiler, saf ve temiz bir
katmanda yaşarken, kötüler ay altı aleminde durmadan dinlenmeden, boş boş dolanıp durur.
Bu görüşteki bir grubun Kuran'ı harfi harfine
yorumlamatnış olması elbette çok doğaldır. Karmatiler ve Yedi İmamlar Şiiliğini benimseyen diğer
gruplara boşuna Biitıniler, yani Hiç gerçekle ilgili
olaniarn denmez, çünkü onlar karmaşık yorumlama
yöntemleriyle öğrencilerine kutsal kitabın içsel ger
çeklerini gösterir
Sayfa 101
765 yılında ölen İsmail'in öğretisinin esas alındığı Yedi İmamlar Şiiliği, zaman zaman ortaçağ İslam dünyasının huzurunu kaçırır. Burada da gruplar arasında farklılıklar vardır: İsimlerini kuruculan Hamdan Karmat'tan alan Karmatiler, İsmailiyye mezhebine ait bir alt gruptur. Son imam olarak
İsmail'in oğlu Muhammed'i tanırlar. Komünizmin
islama bir çeşit yansıması olarak kabul edilen Karmati öğretisi 9. yüzyılda Küfe'den başlayarak, Arap
çölüne, Al Ahsa'ya doğru yayılır. 930 yılında KarmatHer Kıibe'deki kutsal siyah taşı kaçırınayı ba
şanrlar; tam yirmi iki yıl sonra taş tekrar yerine
getirilene kadar hac trafiği durdurolmak zorunda
kalır.
Sayfa 100
On İki İmamlar, öğreti açısından Mutezile mezhebi
ile birçok açıdan benzerlik gösterir. Bazı açılardan
Sünnilerden daha da tutucudur (inançsız kişi kirli
kabul edilir, bu yüzden inançsız kişiyle evlilik yalnızca kısıtlı bir süre için yapılabilir) . İmam babadan oğula geçen tanrısal bir ışığa sahiptir. Babanın
bu tanrısal ışığa sahip olan oğlunu mu halef ilan
edeceği yoksa bu hakkın otomatik olarak en büyük
oğluna mı geçeceği hala yanıtsız kalan sorulardandır.
Sayfa 100
İnanan ama kötü olan bir insan da kurtulacak yani.
Allah'ın birliğini kabul eden hiçbir kimse cehennemde geride bırakılmaz. Günahkarlara önce peygamberler, sonra alimler, şehitler, sonra da diğer
inananlar şefaat ederler. Şefaat edecek kimsesi olmayanlann cehennemden kurtuluşu Allah'ın lütfuna kalır. Kalbinde bir toz taneciği kadar inanç olan
her kişi oradan kurtulur.
Sayfa 90
Aklımdaki Tanrı figürüne en uyan örneklerden biri
isterse dinsizlerden öğretiyi neden
reddettiklerini sorar
Sayfa 89
Cehennemin üzerinde kıldan ince, kılıçtan keskin bir köprü kurulur.
Buradan geçerken dinsizler, ayaklan kayarak ate
şin içine düşerler, dindarlar ise sağlam bir şekilde
köprünün üzerinden yürüyerek, kolaylıkla karşıya,
sonsuz yaşama ulaşırlar. Mahkemede insanlar arasında fark gözetilir. Bazıları acımasızca hesaba çekilirken, diğerlerine merhamet gösterilir. Öncelikli
olarak da şehitler hesap vermeden cennete giderler.
Bununla beraber insan, yaşadığı
süre de melekler tarafından korunur; bazen iki bazen dört koruyucu melekten söz edilir. İnsanın sağ
ve sol omuzunda birer yazıcı melek oturur; sağ taraftaki sevaplan, sol taraftaki günahlan yazar. Ancak günahlar hemen yazılmaz, insanın tövbe etmesi
için ona belirli bir süre tanınır.
Sayfa 88
çelişkiler
Kim dünya menfaatini isterse,
kendisine ondan veririz
Kim de ahiret mükafatı isterse,
Ona da ondan veririz.
Biz şükredenleri
Mükafatlandıracağız.
(.Al-i İmran: 145)
Diğer taraftan da şu ifadeyle karşılaşırız:
Allah dilediğini saptırır,
Dilediğini doğru yola iletir.
(Müddessir: 3)
Sayfa 82
Bir şeye inanılmasını istesem ben de bu koşulları sağlardım.
Muhammed, tanrıbilimci değil,
peygamber olduğu için ciddi bir sistemleştirme
girişiminde bulunmaz; farklı düşünceleri savunan
her grup, Kuran ve hadislerde kendi anlayışına
uygun açıklama ve hükümleri bulur.
Sayfa 82
Müslüman halkların bu ve bunun gibi gruplara yaklaşırnma gelince, Sir Harnilton Gibb bunu
en uygun şekilde ifade eder: "Sünnet esaslarının
temeli hoşgörünün sınırlarını el verdiğince geniş
letmek olmuştur. Başka hiçbir büyük dini topluluk böylesine evrensel bir ruha sahip olmamış ve
üyelerine yalnızca en temel koşullan kabul etmek
kaydıyla bu denli özgürlük tanımamıştır. Gelmiş
geçmiş hiçbir tarikat grubu kendisi istemediği sü
rece gelenekçi İslam topluluğu tarafından dışlanmamıştır."
Bu esas daha ilk dönemlerde dikkat çeker
Sayfa 81
Gerçek İslam problemi
Büyük günah işleyen her kimse artık Müslüman sayılmaz
ve sonsuza kadar cehennem cezasını hak eder.
(Büyük günahlar arasında putperestlik, büyücü
lük, cinayet, yetim hakkı yemek, tefecilik, askerden
kaçmak ve Müslüman kadınlara tecavüz etmek
vardır) . Böylece her karşı görüşe amansızca savaş
açan, tamamıyla düzen karşıtı bir grup ortaya çıkar.
Sayfa 81
İslam hukukuna göre öldürülmem gerekiyordu...
İslamdan dönenleri ağır cezalar bekler. Kuran'da,
mürted (dönek) Allah'ın öfkesiyle karşı karşıya kalacak ve ağır cezalar çekecektir, der. Çok sayıda hadiste dinden çıkanlar için ölüm cezası istenir, İslam
hukuku ise bu durumda kılıçla ölümü öngörür. Bununla beraber dinden çıkma eylemi baskı altında
gerçekleşmişse, cezanın hafifletilmesi olanaklıdır.
Sayfa 76