15. Yüzyıl Herat'ın önde gelen edip ve alimlerinden Hüseyin Vaiz-i Kaşifi'nin aynı zamanda arkadaşı olan Sultan Hüseyin Baykara'nın talebi üzerine yazdığı öğretici bir ahlak kitabı dır. İslam ahlak literatürü içinde özel bir yere sahip ahlak klasiklerinden farklı bir kitap. Çok sürükleyici bir dili var. Felsefi ve akademik bir yöntemle yazılmış. Ahlak 40 maddede işlenmiş. Kitabın büyük çoğunluğu doğruluk, sabır, yiğitlik, tevazu, şükür, haya, edep, cömertlik, merhamet gibi ahlaki faziletlere ayrılmış.
Ez-dest-i tû sad şerbet-i şîrin beçeşîdem
Yek şerbet-i telh er beçeşem bâk nebâşed
(elinden yüzlerce tatlı şerbet içtim, bir kez de acı şerbet içsem ne olur!)
"Allah kerem hayâsına sahiptir. Kullarından biri ellerini açıp dua edince ona lütuf ve rahmetinden vermeyip de ellerini boş çevirmekten utanır, onun dileğini yerine getirir."
"İnsanlar krallarınun dini üzeredirler." sözü gereği tebaanın huy ve tabiati padişahın huyuna tâbidir. Bundan dolayı padişah itaat ve ibadete meylettiği sürece tebaa da aynı işe meyleder ve rağbet gösterir. Tebaanın ibadetlerinin bereketi de onun devletine erişir.
"Zamanın insanlarının arkadaşlığına güvenme, devrin dostlarının muvafakatine fazla değer verme ve fesatçıların şerrinden ve hasetçilerin fitnesinden korunmak için sırlarını kimseye açma."
"Akıllı kimse, birinin taş ile demiri birbirine sürttüğünü görünce ateşin yanacağını anlar ve ondan nasıl kurtulacağını düşünmeye başlar. Cahil adamsa ateşin içine düşmeden yangını fark etmez."