Kanunların Ruhu Üzerine
MontesquieuEn Eski Kanunların Ruhu Üzerine Gönderileri
En Eski Kanunların Ruhu Üzerine kitaplarını, en eski Kanunların Ruhu Üzerine sözleri ve alıntılarını, en eski Kanunların Ruhu Üzerine yazarlarını, en eski Kanunların Ruhu Üzerine yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Ya siz, ey aklın, gerçeğin sessiz ve kimseyle konuşup görüşmeyen bekçileri!
Size de sevinç ve mutluluk verebilirsem, ne mutlu olurdum! İnsanlık savunucularının sesini duyurmakta etken olan istek ve heyecanı, duyarlı ruhlara üfleyebilsem dünyalar benim olurdu!..
İnsanlığın kutsal haklarını savunan ve yenilmez gerçeğin tarafını tutarak, sesimi yükseltmekle, zulmün ve bazen de aynı derecede tiksinç bilgisizliğin pençesinde çırpınan kara yazgılı kurbanlardan birkaçını çekip kurtarabilirsem, bunlardan sadece bir tek günahsızın duaları ve döktüğü sevinç gözyaşları bile, bütün diğer insanların haksız suçlamalarına ve acı hakaretlerine karşı beni yatıştırır ve avuturdu!"
Beccaria
İstibdat yönetimi ise tek başına bir kişinin tüm güçleri elinde
topladığı, her alanda mutlak söz hakkına sahip olduğu bir yönetim
biçimidir. Doğası gereği geniş düzlüklere yayılmış imparatorluklarda
ortaya çıkar. Hükümdar toplumu heves ve kaprislerine göre yönetir,
onu sınırlayacak ne bir kural ne de bir kişi vardır. Sebebine gelince
böyle bir toplumda din ve gelenek herşeye egemendir; fertleri itaat
ve kölelik zihniyeti ile yetiştirilirler, bu nedenle de hükümdar ile halk
arasında aracı hiçbir kimse ya da müessese var olamaz.
îşte iklimin insanın biyo-psikolojik yapısı üzerindeki farklılaştıncı
etkisi, onun toplumsal müesseselerine, örf-âdetlerine ve kanunlarına
da yansır. Güney toplumlarında kölelik yaygın ve meşrudur
Kadın ve erkek daima birbirinden ayrı tutulur. Cinsler arası eşitsizlik
kadın aleyhine acımasızdır; çok sıcak yerlerde kızlar sekiz-on yaş
ları arasında evlendirildikleri için, çocukluk ve evlilik içiçedir. Yirmi
yaşına gelen kadın ihtiyardır, çünkü güzelliğini ve erkeğin ilgisini
yitirmiştir; bu nedenle çok karılılık doğal karşılanmalıdır . Baskı
ve istibdat yönetimleri de iklimin tembel ve korkak kıldığı sıcak Güney
ülkeleri ile, Asya'da egemendir . Öyle ki, Asya'da kuzeyli bir millet
fetihlerle Güney'e doğru indikçe, onların tüm kötü alışkanlıklarını
alır, kendi halkına da köle muamelesi yapmağa başlar. Buna karşılık
ılıman bölgelerin geniş bir alana yayıldığı Avrupa'da, iklimin etkisiyle
birbirine benzeyen, hürriyetlerine düşkün cesur insanlardan olu
şan toplumlar birbirlerini yenseler bile, Asya tipi istibdat yönetimleri
kurmaları söz konusu olmaz İklimin yanısıra toprağın yapısı,
verimli olup olmaması; ülkenin ada, dağlık, ovalık oluşu da toplumların
kanunlarını etkileyen dış koşullar arasında yer alır
Saltanat hükümetlerinde bu kanunların konusu şereftir; Cumhuriyetlerde fazilet (erdem); istibdat idarelerinde de korkudur.
Faziletin, saltanat hükümetinin ilkesi olmadığı üzerine
İşsizlik içinde hırs, kendini beğenmişlik içinde aşağılık, çalışmadan zengin olma isteği, gerçeğe karşı düşmanlık, dalkavukluk, ihanet, alçaklık,sözünden cayma, vatandaşlık görevlerini küçümseme, hükümdarın faziletinden korkma, karakterin zayıflığından yarar bekleme, bunların üstünde de fazileti devamlı olarak gülünç bir şey gibi gösterme. Öyle sanıyorum ki, her yerde her zaman dalkavukların çoğuna vurulan damgalardır bunlar. Şimdi bir devletin başında bulunanların çoğunun namussuz olması, aşağı tabakada olanların ise namuslu olması, birincilerin aldatan, kandıran olması, ikincilerin de aldatılandan başka bir şey olmamaya razı olması ülkede büyük çapta bir huzursuzluk meydana getirir.
Sayfa 63 - hiperlinkKitabı okudu
Nasıl ki bir cumhuriyete fazilet gerekiyorsa, istibdat hükümetine de korku gerekir; fazilete lüzum yoktur orada; onur ise tehlikeli bir şey olur.
Şu halde korku bütün cesur insanları baskı altında bulundurmalı ve gözü yükseklerde olanların bu tutkularını en küçüğünden en büyüğüne kadar söndürmeli.
İstibdat hükümetinde hükümdar bir an olsun yumruğunu indirdiğinde, üst mevkileri işgal edenleri bir anda yok edemezse her şey mahvolmuş demektir.
İstibdat devletlerinde, hükümetin niteliği aşırı bir boyun eğmeyi gerektirir; hükümdarın iradesi bir kere belli oldu mu, bir bilye başka bir bilyeye doğru fırlatıldığı zaman nasıl bir etki yaparsa öylesine yanılmaz bir etki elde etmeli. Ilımlılık, değişiklik, anlaşma, süre, eşdeğerlik, uzlaşma, itiraz diye bir şey yoktur orada; teklif edilecek eşit ya da daha iyi bir şey olamaz; kişi, buyuran başka bir kişiye boyun eğen varlıktır. Kişinin nasibi orada, hayvanın nasibi gibi içgüdü, boyun eğme ve cezadır.
Bununla beraber, ara sıra, hükümdarın iradesine karşı ortaya atılabilecek bir şey vardır; o da din. Hükümdar buyurursa kişi babasını bırakabilir, hatta öldürebilir de. Hükümdar ister ve buyurursa kişi şarap içmekten de vazgeçer. Dinin yasaları, daha üstün buyruklardır; çünkü bu yasalar halkın olduğu gibi hükümdarın da başının üstüne yer almıştır.