Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol

19. Yüzyılda Yaşanmış Bir Hayat

Karl Marx

Jonathan Sperber

Karl Marx Gönderileri

Karl Marx kitaplarını, Karl Marx sözleri ve alıntılarını, Karl Marx yazarlarını, Karl Marx yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Adabımuașeret ve nezaket, yüksek kültüre duyulan ilgi ve beğeniyi de beraberinde getirmiști. Marx, Dante ve Cervantes ya da Goethe ve Shakespeare gibi edebi klasikleri severdi. Bilhassa Shakespeare'in eserleri, Eleanor'un da söylediği gibi, adeta "evin İncili" gibiydi. Ablalarının izinden yürüyen Eleanor henüz altı yaşındayken,
Sayfa 430 - İletişim YayınlarıKitabı okudu
Kendi kültürünü reddetmesi
Marx'ın yazışmaları, Yahudilere ilişkin küçümseyici yorumlarla doluydu. Bazı Yahudileri sıklıkla açgözlü ve haris olmakla suçluyordu. Fakat öte yandan alaycı değerlendirmeleri (daha önce de bahsettiğimiz gibi), çok çeşitli Yahudi karşıtı gözlemlere dayanıyordu.
Sayfa 436 - İletişimKitabı okudu
Reklam
Genç Hegelci Ludwig Feuerbach, Karl Marx'ın yaşamını etkileyen isimlerin başında geliyordu. Marx'ın hayatına dair birçok şeyden bihaber olanlar dahi, o meşhur onbirinci ve son tezi olan "Feuerbach Üzerine Tezler"ini bilirler: "Filozoflar, şimdiye kadar sadece dünyayı yorumlamakla yetindiler;mesele dünyayı değiştirmektir."
Sayfa 73 - İletişimKitabı okudu
Marx'ı etkileyen Genç Hegelciler
Bundan böyle Marx'ı entelektüel anlamda etkileyenler veya kişisel temaslarla üniversite sonrası planlarını şekillendirenler, bir grup filozof ve teolog ile o dönem Genç Hegelciler olarak anılan bağımsız entelektüeller olmuştu.
Sayfa 69 - İletişimKitabı okudu
Marx'ı etkileyen kişi..
Genellikle gözardı edilir, fakat bu bağlamda bir önemli husus da, Berlin'de bir hukuk profesörü olan Eduard Gans'ın Marx üzerindeki etkisidir. Gans'ın geçmişi bir açıdan Heinrich Marx'ınkine benziyordu. Seçkin bir profesör olabilmek için o da Heinrich gibi Yahudilikten Protestanlığa geçerek dinini değiştirmişti. (..) Marx, Gans'ın derslerine devam etmiş ve çalışkanlığıyla profesörün dikkatini çekmişti. Orada tartışılan fikirlerin genç Marx'ı fazlasıyla etkilediği gayet açıktı. Komünist Manifesto'nun birçok pasajında, Gans'ın yazılarından motamot alıntılar yer alacaktı.
Sayfa 68 - İletişimKitabı okudu
Hegel'le tanışamamış
Kendisinden yaşça büyük olanların Hegel ile tanışma şansları olmuştu; ne var ki Marx, böyle büyük bir şansı şahsen yakalayamamıştı. Çünkü Hegel 1831 yılında koleradan ölmüştü. Fakat ölümünden on üç yıl önce, Berlin Üniversitesi'nde ders verdiği dönemde, bir okul kurmuş; başta Berlin olmak üzere Almanya'nın farklı kesimlerinden gelen öğrencilerle bir grup oluşturmuştu. Marx'ı, üstadın gizemli fikir dünyasına çekenler, işte bu öğrencilerdi.
Sayfa 68 - İletişimKitabı okudu
Reklam
Marx'a kalan zenginlik
Oysa Marx ailesi hala kayda değer bir zenginlik içindeydi ve bu zenginlikte, annesinin çeyizi ile babasından kalan mirasın payı büyüktü. Kocasının ölümünden bir on yıl kadar sonra dahi, üç kızına vereceği çeyiz hariç, sadece Henriette'e kalan yıllık gelir 1.200 Talerdi ve bu oldukça yüklü bir miktardı. Ne var ki bu miktarın, hem Henriette ile diğer çocuklarına hem de alışmış olduğu yaşam tarzını sürdürebilmesi için Karl'a yetmesi, mümkün değildi. Dolayısıyla Karl, gözünü mirasa, babasının mülklerinden kendi payına kalana çevirmişti.
Sayfa 66 - İletişimKitabı okudu
Heinrich ve Henriette Marx, Prusya askeri yetkililerine sunmak üzere oğullarının fiziki rahatsızlığını belirten özel bir doktor raporu ayarlamışlardı.
Sayfa 65 - İletişimKitabı okudu
Babası'nın Marx'ı eleştirmesi
Heinrich ilk kez bu mektupta Karl'ın parasal tutumunu da keskin bir üslupla eleştiriyordu. Onu sadece parasını iyi muhasebe edemediğinden değil, aşın harcamalarından dolayı kınıyordu. Ancak eleştirileri, Karl'ın harcamalarından çok, düzensiz ve başarısız gidişatına dairdi: Keşke altından yapılmış küçük adamlar olsaydık evlat; o bütün anlaşmaları bozan, tüm adetlere karşı çıkan, bir yılda 700 Taleri gözden çıkarabilen. Üstelik en zengini bile 500 Taler harcayamazken. Neden mi? Dürüst olacağım; çünkü o zengin savurgan değil, hazır para da yemiyor. Fakat, nasıl olur da bir adam haftada bir ya da iki haftada bir yeni (felsefi) sistemler icat ediyor, büyük emekle yaratılmış olan eskileri bir kenara fırlatıp? Nasıl olur da önemsiz işlerle kendisini alçaltabiliyor? Kendisini böylesi önemsiz bir yola nasıl mahkum edebiliyor? Herkesin eli onun cebinde; herkes onu dolandırıyor ... Yine de hesabına kısa bir zaman içinde para yatacak.
Sayfa 64 - İletişimKitabı okudu
Ne var ki Karl'ın bir erkeğe yaraşır biçimde geleceğe yatının yapma konusunda çok yol aldığı söylenemezdi. Hatta hukuk alanındaki kariyerinde zar zor ilerlemişti. Babasının da umduğu gibi, Bonn'da zamanını fazlasıyla alano içmeler, o dalaşmalar dinmişti belki; fakat bu kez de başka uğraşlar edinmişti.
Sayfa 59 - İletişimKitabı okudu
Reklam
Heinrich Marx da Johann Ludwig von Westphalen da eşleriyle iyi yıllar geçirmişti. Bir erkeğin kendisinden dört yaş büyük bir kadınla evlenmesi, -Kari Jenny'den dört yaş küçüktü- tam bir skandaldı. Böylesi bir birliktelik hem erkekliği, hem de kadın erkek beraberliklerine dair kabul görmüş normlan altüst ederdi. Kari Marx'ın evlenme teklifi, 19. yüzyıl burjuvazisine karşı ilk isyanıydı.
Sayfa 58 - İletişimKitabı okudu
Niye evleniyon o zaman
Karl o vakitler henüz on sekiz yaşındaydı. Hiçbir biçimde müstakbel kansını geçindirecek durumda değildi. Üstelik kendisini ve ailesini geçindirebilecek bir konuma ulaşmadan önce, hiç geliri olmaksızın bir on yıl geçirecekti. O dönemlerde, orta sınıftan olan genç bir adamın ailesini geçindirebilecek kazancı olmadan evliliğin düşüncesine dahi uzak durması gerektiği yolunda güçlü bir inanç vardı. Bu bağlamda jenny gibi genç yaşta evlenen kadınlara dair genel ya da özel herhangi bir yargı ya da kanı yoktu. Sadece, kendilerinden daha büyük, daha iyi şartlarda ve daha düzenli bir gelecek vaat eden erkeklerle evlenmeleri beklenirdi.
Sayfa 57 - İletişimKitabı okudu
Kadını da hayattan bezdirmiş
Jenny, nişanlı kaldıkları yedi yıl boyunca Karl'a katlanmıştı. Etrafındakileri cezbeden alımlı bir genç kızın -hatta bu genç kız Karl'ın teklifinden önce Prusyalı bir teğmenle kısa süren bir nişanlılık evresi yaşamıştı- kendisine kuşkuyla bakılan bir erkeğe bağlılığı, ancak gerçek bir aşk ile açıklanabilir yolunda genel bir düşünce vardır. Bu da peri masalının bir parçasıdır ve ancak Westphalenlann Marxlar karşısındaki toplumsal üstünlükleri kadar doğrudur. jenny'nin kentteki en güzel genç kız olduğu iddialan ve balo kraliçesi ya da büyülü prenses tanımlaması, otuz yıl sonra onu ölüme yaklaştıran, yüzünde yara izleri bırakan o korkunç çiçek hastalığı esnasında, kansını neşelendirme gayretinde olan kocasının ifadeleriydi. Jenny gerçekten çekici bir kadındı. Sosyal ortamlarda neşesi, canlılığı ve zarafeti ile bilinirdi. Ne var ki Karl'a eş olduktan sonra, anlaşılması güç, garip bir sessizliğin içine gömülüp gitmişti
Sayfa 56 - İletişimKitabı okudu
Kıskanç Marx
Jenny ile arasında gelişmekte olan duygulara rağmen Karl hep huzursuz, güvensiz bir aşık oldu. Sürekli olarakjenny'nin sadakatine ilişkin kuşkularla yaşadı. Hatta bir keresinde atılan bir iftira yüzünden neredeyse bir düellonun içinde buluyordu kendini. Şikayeti, jenny'nin kendisine yazmıyor olmasıydı. Yazmak önemliydi; çünkü nişanlandıktan sonraki beş yıl boyunca -Karl'ın Berlin Üniversitesi'ne gitmeden önceki 1836 yazından, doktorasını tamamladıktan sonra Rheinland'a döndüğü 1841 yazına kadar- aynı şehirde sadece bir kez bulunmuşlardı ve buluştuklannda da aralarında müthiş bir kavga çıkmış; neredeyse ayrılma noktasına gelmişlerdi. Bu nedenle ilişkileri mektuplaşmadan öteye gidememiş; çoğunlukla hayallerinde sürüp gitrnişti
Sayfa 56 - İletişimKitabı okudu
(Marx'ın kızı) Eleanor'un anlatımına göre babası Karl, çocuk ve ergen yaşlarda john Ludwig'in kendisini nasıl kanatlan altına aldığını, hatta ara sıra birlikte gezintiye çıktıklarını ve hayat boyu tutku besleyeceği Shakespeare'in eserlerini kendisine ilk onun tanıttığını sıkça dillendirirdi. Marx'ın, ileride kayınpederi olan john Ludwig'e duyduğu bu takdir duygusundan çok bahsedilir.
Sayfa 56 - İletişimKitabı okudu
36 öğeden 1 ile 15 arasındakiler gösteriliyor.