Memleket Yazıları -2-

Kırk Yıl Evvel Kırk Yıl Sonra Anadolu'da

Refik Halid Karay

Sözler ve Alıntılar

Tümünü Gör
Zira barbunya gibi deniz ve kum kokusunu en ustalıklı şekilde tasfiye ederek nazenin bir rayiha haline getiren balığa limon bile sıkmak hatadır.
Sayfa 115 - İnkılap YayıneviKitabı okudu
Otobüslerde konuşulanları dinlerken o bölgenin vaziyeti hakkında aydınlanmak mümkün. Şuna dikkat ettim ki, fikrini korkusuzca açıklamak, yani tenkid ve şikayetleri pervasızca ortaya atmak gibi mühim bir fark hasıl olmuş. Eskiden -belki de dört yıl evvel- aynı yolcular bu derece cesaretle fikir beyan edemezlerdi; ihtiyatla konuşurlar; kelimelerini tartarlardı. Şimdi memurdan, polisten, hafiyeden ve sorguya çekilip başlarına iş açılmasından pervaları kalmamış. Politika bile yapıyorlar, muhalif olduklarını açığa vurmaktan çekinmiyorlar. Hür bir muhit içindeyim, hoşlanıyorum. Eski ile yeni zaman arasında en belirgin, hatta en üstün fark budur.
Reklam
Laiklik rejiminin ilk eseri yahut tepkisi köylerde cami merakı olmuş. Vaktiyle, kırk sene evvel köylü cami bakımını ihmal ederdi; uzaktan köye baktınız mı, cami itinası dikkati pek çekmezdi; içleri temiz de tutulsa dışına fazla ehemmiyet verilmezdi. Şimdi köy mescitleri birbirleriyle müsabaka edercesine içten, dıştan mamur halde. Minareleri, şerefeleri, külahları, damları, duvarları, kiremitleri ekseriya pırıl pırıl. Camisiz köy yok gibi... Eskiden mescit yapılmamış olanlarda da yepyenileri yükselmiş; müşrif-i-harab olanları ise iyice tamir görmüş.
Peki, bu güzel köyde herkes Demokrat Parti'den, hükümet muhalifi mi idi? Meydanı tamamen boş bulmuşlardı da iktidardakileri ulu orta yeriyorlardı? Hayır, efendim. Köyün belki de yarısı CHP'li idi. Onlar ne yapıyordu? Biraz ötedeki kahvelerinin önünde, hatta bazısı aramızda sükunetle oturuyor, dinliyordu. Sanki beş asırlık siyasi bir terbiye devresi geçirmiş, kelam hürriyetine nesillerdir alışmış, tamamıyla olgunlaşmış bir memlekette idik. Kimse birbirine yan bakmıyordu; "onlar da söylesin, haklarıdır, demokrasi böyle icap ettirir" diye düşünen mütekamil insanlar arasında bulunduğumu hayatımda ilk defa anladım. Hayret ve hayranlık içindeyim.
Hürriyet ilan edilince çoğumuzda iki merak belirdi: Biri seyahate çıkmak, öbürü silah satın almak.
Reklam
100 öğeden 11 ile 20 arasındakiler gösteriliyor.