Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol

Klasik Mantık Açısından - Hakikat ve Şiir

Hülya Altunya

Sözler ve Alıntılar

Tümünü Gör
Burhanın diğer sanatlardan üstünlüğü; zanna, hayale veya vehme kapılmak yerine kişiyi hakikate ulaştırmasıdır.
Kısacası İslam mantıkçıları şiirin, toplum davranış eğitimi için kullanılabileceğini kabul ederken, Necip Fazıl, toplum uyurken, şairin toplumun rüyasını gördüğünü ve onun sayıklamalarını muhafaza ederek ortaya çıkarttığın düşünmektedir. Daha açıkçası şair, toplumun göremediği gizli şeyleri görüp dile getirendir. Böylece şiir, öncekiler için halka hitap ederken, şairimiz için şiir, halkın düşünme biçiminin çok üstünde bir dile geliştir.
Sayfa 181Kitabı okudu
Reklam
Mantığın ikinci bölümü olan tasdiğin, yani yargıda bulunmanın nihai amacı ise tasavvur yapabilmektir. O halde tasavvur ve tasdik hakikatin elde edilmesindeki tek yoldur. Ona göre mantık, zihnin varlıklar hakkında doğru bilgileri ortaya çıkartabilmesinin kurallarını veren bilimdir. Zira mantık, bilinen şeylerden bilinmeyenlerin elde ediliş biçimini öğretmektedir. Daha açık bir ifadeyle mantık, şeylerin özleri, yani mahiyetleri ve onların tanımları, tasavvurları ve tasavvurların biraraya getirilmesiyle oluşan tasdikleri, yani delilleri hakkında metodik bilgi vermektedir. Dolayısıyla hakikat, varlıkların özüne dair bilginin elde edilmesiyle bilinir ki, bu da; mantıksal düşünme da aracılığıyla mümkündür.
Her ne kadar şiir, duygu ve düşüncelerin dile geldiği bir sanat türü olarak daha çok edebiyatın ilgi alanında olsa bile felsefe ve mantık, onu, gerek akıl yürütmeler gerekse de hakikat ve bilgi değeri bakımından inceler.
Reklam
Aslında nefs-i natika insanın zatındaki en şerefli parçasıdır. Dolayısıyla nefs-i natıka insanın zatındaki yetkinleştirilmesi gereken kısmıdır. Nefs-i natıka'nın yetkinleştirilmesi teorik ve pratik bilgilerin kazanılmasıyla mümkündür. Bu tür bilgiler, ya doğuştan gelir ya da akıl yürütülerek kazanılır. Doğuştan gelen bilginin aksine kazanılmış bilgiye ancak kesin/yakınî kıyasla ulaşılır. Kesin kıyas sadece burhani akıl yürütmelerle yapılması yüzünden insanın öncelikle öğrenmesi gereken akıl yürütme biçimi budur.
100 öğeden 11 ile 20 arasındakiler gösteriliyor.