Libidinal Ekonomi
Jean François LyotardSözler ve Alıntılar
Ölüm dürtüleri Eros uğultusu içinde sessizce çalışır.
Ölüm yalnızca önceden düzenlenmiş bir bilinç için korkudur.
Öyleyse yalnızca batmış bir dünyanın kurtarıcıları, kalpsiz bir dünyanın kalpleri, sözsüz bir insanlığın peygamberleri (program gereğince zalimdirler, çok zalim) mi olmak istiyoruz? Öyleyse yeni değerler mi getiriyoruz? Militan hıncı mahkûm etmekle belirli bir çeşit libidinal tertibata, aslında, hiç durmadan büyük libidinal zarı düzenleyen ve silen akışların hayranlık verici akışkanlığına değer kazandırmaktan başka bir şey yapmıyoruz; onun müstesna değerini olumluyoruz: Oysa müstesna değerin adı hakikattir. Öyleyse şunu onaylıyoruz: Şizo-arzu, işte hakikat! O zaman bizim kendi onaylama tertibatımız nereden itibaren eskiden söylenenlerden, (aşk, işte hakikat; vazgeçiş, işte hakikat; bilgi, işte hakikat; sosyalizm, işte hakikat) onaylananlardan farklıdır? Onların gerici yanları dışlama güçlerinden ileri gelmiyor muydu? Bizde mi şimdi kalkıp dışlayacağız? Ne berbat şey!
Ölüm yalnızca önceden düzenlenmiş bir bilinç için korkudur.
Dil, dilsel simülakra söz konusu olduğunda, hileli bile olsa fantazmanın yalnızca değiş tokuşu değildir, onun kendisi de değiş tokuş edilemezlik ve yoğun tekilliktir: “Çünkü eğer dile başvuruyorsak, bunun nedeni onun, göstergelerin sabitliği üzerinden inatçı tekilliğimizin eşdeğerini teklif etmesidir”. Dilsel simülakrın fantazmayla ilişkisi yalnızca yerine geçme, olarak-değer kazanma, akıllı gösterge ilişkisi değildir -bu hâlâ bir örtme, bir gasp etme ilişkisidir. Her ikisi de aynı hamurdandır, biri diğerini gizlemez, onun değeri yalnızca aracı bir değiş tokuş (bir satın alma), bir erteleme kapasitesinin değeri değil, edimsel bir
harekete geçirme gücünün değeridir. Kitap, metniyle bir bedenin derisi gibidir.
Ama bilgiyi devam ettiriyorduk çünkü mutlak zihin kendisini gerçekten de uşak yapabilir; o, geçtiği bütün biçimlenmelerin diyalektik uşağı olmalıdır, kullandığı bütün sözcükler söylemek istediklerini söylemezler, onlar kesinlikle gizlenme anlamında değil, tam tersine karşılıklı değiştirilebilir olmaları anlamında çiftanlamlıdırlar çünkü küçük pislik iki yana çekilebilirlik, uşak olan ve böylece gerçek efendi olan ve tekrar efendi olan efendi, şef olarak kendini ortadan kaldıran ve böylece gerçek şef olarak kalan militan (ya da hatta devrimin küçük askeri), ağızdan tevazuyla dökülüp yeryüzüne inen sözcükler mahkemeden gönderilen iktidarın sözcükleriydi zaten; çünkü onlar bilgiye aittirler, ardılları gibi bozulmadan önce tekrar başlayan yeni devrim yeni hizmetkârlarını sözcüleri haline getirmelidir.
Demek ki Metapsikoloji ya da Ego ve İd'deki Freudçu libinidal ekonomi anlamında yatırım, sistem üstüne, değer üstüne, yalnızca “fark”la ya da göndermeyle değer kazanan terimlerdeki libidinal şerit parçalarının oluşumu üstüne ve bu göndermelerin yasalarının kurulması üstüne yapılan yatırım -yani bağdaki ve onun suç ortağındaki meczup yatırım, eksik (“Eksik olmadığında ihtiyaç duyulmayan bir uyuşturucu gibi” -çünkü eksik olan herhangi bir şeye sahip olmak gibi bir şeydir)- baş döndürücü yoğunluklara neden olmaz mı? Einstein'ın en sanatsal icatları da bu arzuyla, onun dediği gibi Tanrının elbette zar atmadığı kanaatiyle yönlenmiyor muydu? Ve bunun içinde ne kaybolur? Hiçbir şey.