Lidyalılar: Mythos'tan Logos'a
Muzaffer DemirSözler ve Alıntılar
Etrüsklerin Lidya kökenli olduklarını farz edenlerin dayanak noktalarından birisi de Kuzey İtalya'da Erken Demir Çağı (MÖ 1100-700) Villanova kültürünün ölülerini yakarak (kremasyon) gömmüş olmaları ve Etrüsklerin sahneye çıkmasından itibaren ölü gömmenin (inhümasyon) daha da yaygın hâle gelmesidir. Böylece gelenekleri değiştiren dış unsurun Lidyalılar olabileceği sonucuna ulaşılmaktadır.
Sayfa 111Kitabı okudu
Şehir Kuran Kahin Kral Moksos
Hellence Moksos (mopsos), özellikle Lidya ve Frigya'ya özgü bir isimdir. Moksos'un Lidya'da askeri faaliyetlerde bulunduğu anlaşılmaktadır. Moksos cesur, adil, savaşçı ve popüler birisidir. Aynı zamanda bir kehanet ocağı bulunmaktadır. Lidya'da nefret edilen tiran Meles'i tahtından etmiş ve Lidya halkı tanrılara adaklar adayarak ona şükranlarını bildirmiştir. Krabos kentini ele geçirdikten sonra kent halkı tanrılara karşı geldiğinde onları bir gölde boğdurtmuştur.
Aşkı, cinselliği, doğurganlığı ve bereketi simgeleyen Ana Tanrıça'nın sembolü olan örtülü tapınak kadınları, sevgililerini tanımadıkları erkekler arasından seçer ve onlarla sevişerek Ana Tanrıça'ya saygılarını sunarlar. Seçilen erkekler, tanrıların elçileri olarak kabul edilir; getirdikleri armağanları mabede adak olarak verirler. Cinsel ilişki kutsal sayılır; tapınaktakilere "kutsal kadınlar" denir, Akad dilinde qadishtu (günahtan arınmış), Sümer dilinde nu-nig (lekesiz) diye anılırlar.
Sayfa 148Kitabı okudu
Herodotos'a göre Lidyalılar altın ve gümüş sikkelerin takdimini yapan ve perakende olarak mallar satan ilk halktı. Hoplitai teçhizatı ile donatılmış paralı askerlere ödeme yapmada zorlanılması, altın ve gümüş karışımı elektron'dan ilk sikkenin basılmasına sebep olmuş olabilir ve bunun Gyges'in tiranlık dönemine tekabül ettiği söylenebilir.
Sayfa 192Kitabı okudu
Özetlemek gerekirse, elimizdeki deliller Hellenlerin isim babası olduğu Herakles'in Anadolu tanrısı Sandon ile aynı özelliklere sahip olduğunu ortaya koymaktadır. Sandon, Gılgamış gibi insani yönüyle karmaşaya karşı savaşan gezgin bir kahraman ve diğer taraftan, ilahi yönüyle Güneş, fırtına, (ölme ve dirilme özelliği ile) bereket ve (düşmana karşı ölüm ve terör getiren) savaş tanrısıdır.
Sayfa 131Kitabı okudu
Adana Derebeyi Azitawadda
"Ben Fırtına Tanrısı'nın (Tarhunza, Ba'al) hizmetçisi, Danunalar hükümdarı Awarikus'un desteklediği Azitawadda'yım. Fırtına Tanrısı, beni Danunalara baba ve anne yaptı, onlara yaşam verdim. Adana Ovası topraklarını güneşin doğduğu yerden battığı yere kadar genişlettim... Benim günlerimde bolluk ve bereket, iyi yaşam, barış içinde yerleşmiş bir Danuna ve Adana Ovası vardı. Ben bu müstahkem kenti kurdum ve ona Azatiwataya adını verdim."
Sayfa 34Kitabı okudu
Mythos'tan Logos'a
Miken/Aka döneminin Hellen Uygarlığı, Karanlık Çağların içinden çıkarak İyonya'da bilimsel ve kültürel bir aydınlanma dönemine girmiştir. Homeros'un dünyasında yıldırım, fırtına ve deprem gibi doğada meydana gelen olaylar tanrıların işi olarak görülmekte ve bunlar mythos'larla (kutsal anlatım) nesilden nesile sözlü olarak aktarılmaktaydı. Yeni İyonya Dünyası'nın Thales, Anaksimandros, Anaksimenes ve Pythagoras gibi doğa felsefecileri ise artık doğadaki olayları akıl yoluyla açıklamaya çalıştılar.
Varlıkların maddi özünü (arkhe'sini), var olma ve yok olma metodunu araştırmakla kalmayıp, onların rasyonel birliğine vurgu yaptılar ve bu doğrultuda mythos'ları reddettiler.