XIII.-XIV. yüzyıl Moğol tarihi hakkında bilgi veren Arapça (İbn el-Esir, Rükneddin Baybars, el-Mufaddal, Nüveyrî vb.), Farsça (Reşidüddin Fazlullah, Ata Melik Cüveynî, Vassaf vb.), Çince (Yüan-shih, Chao-hung vb.), Latince (Plano Carpini, Wilhelm von Rubruck, Marco Polo, Pegolotti vb.) ve diğer kaynaklar arasında belki de en önemlisi Moğolların kendi tarihlerini kendilerinin anlattığı Mongyol-un niyuca tobciyan (Moğolların Gizli Tarihçesi) olarak bilinen eserdir. Sözkonusu eser, Moğol tarihinin en eski kaynağı olup, Büyük Kurultay’ın 1240 yılının yedinci ayında Kerülen Nehri kıyısında toplandığı sırada yazılıp tamamlanmıştır. Bu kaynak eserin Moğolca aslı elimize ulaşmamış olmakla birlikte, Uygur harfli orijinalinin Çince karakterlerle Moğolca yazılmış olan nüshası sayesinde bilim dünyası bu eserden haberdar olmuştur.
Edebi bir üslupla ve Uygur harfleriyle, sadece dönemin Moğol Hanedanlığı için yazılan eserin, Hanedan dışında kimse tarafından okunamaması sağlanmıştır. Kitap, çağımızdaki modern devletlerin sürekliliği için hazırlanan, bir nevi kılavuz niteliğinde olan ve bizde adına “Kırmızı Kitap” denilen gizli bir yasa kitabıdır.
Moğolların Gizli Tarihçesi ilk kez Moğol araştırmacı Tsen Gun (Dük Tsend) tarafından 1915-1917 yılları arasında “Modern Moğolca”ya aktarılmış ve Türkçe de dahil 30’dan fazla dile çevrilmiştir.
