Özal'ın Dış Politikası (1983-1989)
Hüner TuncerÖzal'ın Dış Politikası (1983-1989) Sözleri ve Alıntıları
Özal'ın Dış Politikası (1983-1989) sözleri ve alıntılarını, Özal'ın Dış Politikası (1983-1989) kitap alıntılarını, Özal'ın Dış Politikası (1983-1989) en etkileyici cümleleri ve paragragları 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Avrupa Topluluğu, Türkiye'deki 1983 seçim hazırlıklarının
partilere getirilen kısıtlamalar nedeniyle, demokratik kurallara
uygun olmadığı sonucuna varmış ve böylece, Türkiye ile Avrupa
Topluluğu arasındaki ilişkiler resmen dondurulma noktasına
gelmişti.
Sayfa 120 - KAYNAK YAYINLARI
Öte yandan özal Hükümeti de, çözüm konusunda ısrarlı davranıyor; Denktaş ise, Türkiye'nin müdahale etmesiyle
daha büyük ödün vermek zorunda kalmaktan çekiniyordu...
Sayfa 75 - KAYNAK YAYINLARI
ABD - Kürt Sorunu
Türkiye-ABD ilişkilerinde Kürt sorunu, daha çok 1980'lerden
itibaren önemli bir etken haline gelmişti. 1984 yazında başlayan
PKK eylemleri yayıldıkça ve bunların kısa sürede bastırılamayacağı
ortaya çıkınca, ABD'nin soruna ilgisi artmaya başladı. ABD,
bir yandan Kürt sorununa yakın ilgi gösterirken; öte yandan da,
Türkiye'nin toprak bütünlüğüne verdiği önemi vurgulamaktaydı.
ABD Dışişleri Bakanlığı'nın Şubat 1988'de yayımladığı yıllık
insan hakları raporunda, Türk olmayan etnik kökenden gelen kişilerin toplumun ana dokusu içinde eritilmesinin Türk hükümetlerinin eskiden beri izledikleri bir politika olduğu belirtilmekte,
Türkiye'deki Kürtlerden ilk kez azınlık olarak söz edilmekte ve
Kürtlere dil ve kültür alanlarında haklarının tanınması gerektiği
ileri sürülmekteydi.
Sayfa 111 - KAYNAK YAYINLARI
1984 "Türkiye-Irak Güvenlik Protokolü"
Türkiye'nin Suriye'ye karşı tutumunu sertleştirmesi üzerine,
1983 sonunda Suriye, ASALA ile PKK güçlerini kendi topraklarından çıkararak İran'a, Kuzey Irak'a ve Bekaa Vadisi'ne gönderdi.
15 Ekim 1984'te "Türkiye-Irak Güvenlik Protokolü" imzalandı.
Bu protokol Türkiye ile Irak'a, birbirlerinin topraklarında beş ki
lometreye değin "sıcak takip" hakkı tanımaktaydı. Protokole en
büyük tepki ise KDP ile Kürdistan Yurtsever Birliği'nden (KYB) gelmişti.
Türkiye, Irak'ın ardından Suriye'yle de 5 Mart 1985'te "Sınır
Güvenliği Protokolü"nü imzaladı. Türkiye; Irak ve Suriye ile güvenlik protokolleri imzaladıktan sonra, bölgede korucu sistemini kurarak, PKK'yla savaşırnda askeri çözümü tek yol olarak benimsemişti.
Sayfa 45 - KAYNAK YAYINLARI
1989 Berlin Duvarının Yıkılması
1989'da Berlin Duvarı'nın yıkılmasıyla, Doğu Avrupa ülkeleri
Avrupa Topluluğu'nun öncelikli ilgi alanı haline gelmişti. Avrupa
Topluluğu'nun bu ülkeleri bünyesine alabilmesi, ancak mali olanaklarını bu ülkelere yönlendirmesiyle mümkün olabilecekti.
Bunu yapabilmesi için de, Türkiye'nin tam üyeliğe kabul edilmesi
gibi Avrupa Topluluğu'nun üzerine fazladan yük almaması gerekecekti
Sayfa 126 - KAYNAK YAYINLARI
1983 Limni sorunu - Lozan
Limni sorunu, ilk kez Eylül 1983'te Yunan Hükümeti'nin,
harekat merkezlerinden birinin Limni Adası'nda kurulmasını
Napoli'deki NATO karargahına önermesiyle gündeme gelmişti. Bu öneri karşısında Türk Hükümeti, Yunanistan'ın Ada'yı antIaşma lara aykırı olarak silahlandırmaya çalıştığını ileri sürerek, Ada'nın askeri harekat alanı haline getirilmemesinde diretti. NATO, Yunan önerisini kabul etmeyince, Yunanistan da 17 Eylül'de, silahlı kuvvetlerinin NATO tatbikatIarına katılmayacağını açıkladı.
1984 Ağustos'unda "Limni Sorunu" yeniden gündeme gel
mişti. Limni Adası'nın Lozan Antlaşması'na göre silahsızlandırıl
ması gerekiyordu. Papandreu ise, Limni'nin hem Trakya'ya hem
de Çanakkale Boğazı'na göre stratejik konumu nedeniyle, adayı
silahlandırmak istiyordu. Bu sırada NATO, Kuzey Ege'de Sovyet
Rusya'ya karşı ikinci bir savunma hattı kurulması düşüncesini or
taya atmıştı_ Bu tasarıya göre, Limni de savunma hattı içinde yer
alacak ve NATO tarafından silahlandırılacaktı. Papandreu'nun
desteklediği bu tasarıyı Türkiye'ye kabul ettirebilmek için, NATO
Genel Sekreteri Lord Carrington ile NATO Başkomutanı General
Rogers çok çaba harcamış; ancak Türkiye, Limni'nin silahlandırıl
masına kesinlikle karşı gelmişti. Böylelikle, bu tasarı suya düşmüş
gibi gözükmekteydi.
Sayfa 89 - KAYNAK YAYINLARI
1987'de, Türkiye'nin Avrupa Topluluğu'na tam üyelik başvurusu
Devlet Bakanı Ali Bozer 14 Nisan 1987'de, Türkiye'nin
Avrupa Topluluğu'na tam üyelik başvurusunu yaptı. Böylelikle,
Türkiye'nin Avrupa Topluluğu'na tam üyelik yolundaki ilk resmi
adım atılmış oldu.
Türkiye, bir yandan, tam üyelik başvurusunun dış piyasalara
vereceği güven ortamı çerçevesinde ülkeye nakit akışını hızlandırmak isterken; öte yandan da, tam üyelik sayesinde Avrupa Topluluğu'nun sağlayacağı avantajlardan yararlanmak istiyordu. Ancak Avrupa Topluluğu; Yunanistan, İspanya ve Portekiz'e tanıdığı bu olanağı Türkiye'ye tanımak istemiyordu
Sayfa 122 - KAYNAK YAYINLARI
1984 Limni Sorunu - Montrö
Yunanistan, 1984 Kasım'ında Limni'ye ilişkin yeni bir iddia ortaya atmıştı. Buna göre, 1936 Montrö Boğazlar Sözleşmesi
Boğazlar'ın silahlandırılmasını öngördüğüne göre, Limni Adası'nın da silahlandırılması gerekiyordu. Oysa Limni'nin silahlandırılması, Türkiye'nin güvenliğine tehdit oluşturan bir durumdu.
3-5 Aralık 1984'te Brüksel'de yapılan NATO Savunma Planlama
Komitesi toplantısında Limni sorunu yine gündeme gelmişti.
Yunanistan, Limni'nin silahlandırılmasını kabul ettirebilmek için
harcadığı bütün çabalara karşın, bir sonuç elde edemedi, çünkü
Türkiye tarafından veto edilmişti.
Sayfa 90 - KAYNAK YAYINLARI
Kıbrıs Türkü'nün self-determinasyon hakkı
Kıbrıs sorunu 1983 yılına değin sürekli olarak BM'nin günde
minde yer almasına karşın, soruna hiçbir çözüm bulunamamıştı.
Örneğin, BM Genel Kurulu'nun 13 Mayıs 1983 tarihli kararı, Kıbrıs
Türkleri ve Türkiye tarafından tepkiyle karşılandı. Bu kararda;
Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Ada topraklarının tümü üzerinde egemen
lik ve denetim hakkı vurgulanmakta, "Kıbrıs Cumhuriyeti halkı"
deyimi kullanılmakta, Ada'dan bütün işgal güçlerinin çekilmesi,
Kıbrıs Rum mültecilerin evlerine geri dönmeleri ve sorunun çözü
lebilmesi için uluslararası bir konferansın toplanması istenmek
teydi. Karar ayrıca, Güvenlik Konseyi'nin soruna el koymasını ve
iki toplumun Genel Sekreter'in koruyuculuğu altında anlamlı,
sonuca yönelik, yapıcı görüşmeler yapmasını öngörmekteydi.
BM'nin bu kararı, Kıbrıs Türk Federe Devleti ile Türkiye tarafından
reddedilmiş ve Kıbrıs Federe Meclisi, 17 Haziran 1983'te yayımladığı bir bildiriyle Kıbrıs Türkü'nün self-determinasyon (kendi kaderini belirleme) hakkını ilan etmişti.
Sayfa 65 - KAYNAK YAYINLARI
Batı Trakya Türkleri ..
1954'ten itibaren Kıbrıs sorunu Türk-Yunan ilişkilerinin gergin
leşmesine neden olurken, Yunanistan, Batı Trakya'daki Türk nüfu
su da kendisi açısından tehlikeli bulmaya ve buradaki Türk varlığını eritmenin yollarını aramaya başlamıştı. Yunanistan, Batı Trakya Türklerinin mülkiyet haklarına kısıtlamalar getirmiş ve böylelikle, Türklerin toprak sahipliği giderek azalmıştı.
Örneğin Türklere, bina inşaatına ve evlerin tamirine izin verilmemekteydi.
Türkler, mallarını, topraklarını ya da evlerini ancak Yunanlılara
satabiliyordu. Türk'ün Türk'e gayrimenkul satması son derece güçleştirilmişti. Yunan bankaları, Yunanhlara gayrimenkul alımla
rında kredi olanaklarını genişletirken, Türklerin kredi almalarını
hemen hemen olanaksızlaştırmıştı.
Sayfa 100 - KAYNAK YAYINLARI