Felsefenin aykırı filozoflarından Spinoza, 17.yüzyılda yaşarken, görüşleriyle ortalığı şendirmişti. Onun felsefi görüşleri o zamana dek bakılmamış, düşünülmemiş alanın içindeydi. O bir devrimciydi. 18.yüzyıla gelindiğinde, Fransa'da devrimden hemen önceki yıllar ile devrimden sonraki yıllarda; demokrasi, düşünce özgürlüğü, dinsel hoşgörü, ifade özgürlüğü, hakların savunulması ve özellikle de ırk ve cinsiyet eşitliği üzerine tartışmalar başlar. Bu tartışmalar aydınlanma üzerinden Radikal Aydınlanmacılar ile Ilımlı Aydınlanmacılar arasındadır. Radikal Aydınlanmacılar; Spinoza temelli olarak, d'Holbach, Diderot, Mirabeau, Concordet ve adı burada geçmeyen arkadaşları iken, bunlara karşı, geleneği savunan, krallığı, dini, toplumun yoz kalması için çabalayan ama bir yandan da adlarını Fransız İhtilali'nden tanıdığımız ünlü Voltaire ile Rousseau'yu görürüz. Büyük Voltaire ve Rousseau, Spinoza felsefesini alt edemezler bir türlü. Onlara göre yüce bir el tarafından kontrol esilen evren sisteminde aklın yeri olmamalıdır. Diderot ve d'Holbach öncülüğünde Spinoza savunuculuğu, Zihin Devrimini gerçekleştirir. Bu bize 18.yüzyıl devrimlerinşn ve ihtilalin kapısını aralar. Bugün bile özellikle inançsızlığı ve felsefedeki aykırı görüşleri ile özgürlük yollarının temel taşlarını döşediği inkar edilemez olan Spinoza'nın eleştirisi yapılmaktadır. Bu uğurda özel çalışmalar yürüten düşünürlerin eli boş kalmış iken bakalım ne kadar ileriye gidebileceklerdir bu kişiler.

Radikal Aydınlanma ve Modern Demokrasinin KökenleriJonathan Israel · Vakıfbank Kültür Yayınları · 201815 okunma

Reklam

Furkan.

@invisiblereader·

05 Şubat 2022 12:56

264 syf.

· Kitabı okudu

10/10 puan verdi

Bu kitap, Vakıfbank Kültür Yayınları'ndan okuduğum ilk kitaptı. Kitaba geçmeden önce, diyebilirim ki oldukça başarılı işler çıkartıyorlar. Kağıt kalitesi olsun, baskı, çeviri vs. her şey muazzam. Kitap ise aydınlanma düşüncesini ve gelişim sürecini ele alıyor. Radikal aydınlanma safında Diderot, Helvetìus, Paine ve d'Holbach hatta fikir babaları olarak Spinoza sayılabilir. Ilımlı aydınlanmacılar ise daha çok geleneğe bağlı, rejim yanlısı bir yol izlemişler, onlar içinde Voltaire, Kant ve ilk dönemleri olmasa da Rousseau var. Radikal filozofların o zamanlar karşı çıkılan düşünceleri şimdi evrensel bir kabul görüyor. Temel insan haklarının tamamı onların düşünceleri. Voltaire ve Rousseau bazı konularda tutucu gibi geldiler bu beni çok şaşırttı. Aslında bizlere öğretilen şeylerin hiçbiri öyle değil, kendimiz araştırmalı ve öğrenmeliyiz. Voltaire her ne kadar güçlü bir kalemi ve mizahı olsa da cesaret gösteren bir filozof değildi. Bu yüzden Diderot, d'Holbach, Spinoza gibi düşünürlere çok şey borçluyuz. Kalıpların dışına çıkmamızı sağladılar. Ki bence Atatürk'ün izlediği yol da tam olarak böyle bir yol oldu. Onlardan etkilendiğine adım gibi eminim.

Radikal Aydınlanma ve Modern Demokrasinin KökenleriJonathan Israel · Vakıfbank Kültür Yayınları · 201815 okunma

Benzer Kitaplar

Tümünü Gör

100 öğeden 1 ile 10 arasındakiler gösteriliyor.

Radikal Aydınlanma ve Modern Demokrasinin Kökenleri

Yorumlar ve İncelemeler

H. Ferventis

Furkan.

Benzer Kitaplar

Türkiye'nin Sırat Köprüsü Açıl...

Numaracı Cumhuriyetçiler - 2. ...

Medeniyetin Bekleme Odasında

Cilbabtan Türbana

Büyük Yol Ayrımı

Fransız Devrimi’nin Sosyalist ...

Demokrasi, Barış, Sosyalizm

Sürekli Devrim Teorisi

Çokkültürlülük

Amerikan Gücünün Gerileyişi : ...