Sanat ve Edebiyat Yazıları
M. Orhan OkaySanat ve Edebiyat Yazıları Gönderileri
Sanat ve Edebiyat Yazıları kitaplarını, Sanat ve Edebiyat Yazıları sözleri ve alıntılarını, Sanat ve Edebiyat Yazıları yazarlarını, Sanat ve Edebiyat Yazıları yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Tarih kadar eski ve yaygın olan eski-yeni kavgasında, bugünkü Türk cemiyetinde dili fakirleştiren tasfiyecilik hareketinin getirdiği başka bir ihtilaf daha vardır. Acaba eski dediğimiz şey nedir? Vaktiyle lügatimizde bu kelimenin çeşitli nüanslarını karşılayan sâbık, sâlif, atîk, kadîm, köhne gibi sözlerimiz vardı. Acaba bir şeyin eski olduğu için kötü de olacağını iddia edenler hangi eskiyi kasdetmişlerdir? İki bin iki yüz yaşındaki Arşimet veya iki bin beş yüz yaşındaki Pisagor eskidir ama, fikirlerinin doğruluğu eskimediği için burada kullanmamız gereken kelime kadîmdir, sâbık değildir, hele köhne hiç değildir.
Her şey eskir ve yenileşir. Fakat hiçbir şey, ne sadece eski olduğu için değerinden bir şey kaybeder, ne de sadece yeni olduğu için değerlidir. Bunun aksine olarak, hiçbir şey sırf eskiliğinden dolayı bir değer kazanmaz. Yeni de öyle. Bu meselelerde lüzumsuz münaşakaları açan şey, eski ve yeni taraftarlarının iyi, güzel ve doğruyu yalnız eskide veya yenide aramaları ve öyle zannetmeleridir. Halbuki yeni veya eski tamamen itibâri, rölatif değerlerdir. Geçicidirler. Değişmeyen şey, insanın iyiye doğruya ve güzele olan yönelişidir. Bir gerçek, ne kadar eskise değerinden bir şey kaybetmez, hiçbir yeni de sırf yeni olduğu için onun yerini alamaz.
Hukukta, sanatta, ahlakta, ilimde, ekonomide, sanayide, hulâsa hayatın her sahasında Ortaçağını, Rönesansını, feodalitesini, aristokrasisini, burjuvazisini ve bütün ihtilallerini, inkılaplarını basamak basamak yaşayarak bugüne gelen Batı'nın, şimdi içine düştüğü görülen buhranlar devresinde, o basamakları sıçrayarak atlamak isteyen, adeta hasretle, iştiyakla o buhranın içine, medeniyet diye gömülmek isteyen biz. Başkasının üzerinde görüp beğendiği elbisenin aynısını diktirmek üzere usta terziye giden, gerçekten de aynısını deseniyle, biçimi ve dikimiyle, fakat yaması ve lekesiyle de aynısını diktirip giyen biz.