Sadık Çubek'in Tengsir'i, modern İran edebiyatından iyi bir uzun hikaye-novella. Konu olarak Yaşar Kemal'in İnce Memed'ine benziyor epeyce (Tengsir 1963'te yazılmış, İnce Memed 1955'te; etkileşim var mı emin değilim pek).
Tengsirler Buşehr'de çoğunlukla çölde yaşayan bir nevi Yörükler veya Rusya-Ukrayna'daki Kozaklar gibi düşünülebilir. Karakter ve yaşam tarzı olarak çokça benzerlik var aralarında.
Kitap esasen, Muhammed Rıza Şah döneminde kaleme alınmış bir toplum ve devlet hivciyesi niteliğinde. Ama Kaçarların yıkılış dönemine dair şu pasaj da Osmanlı'nın yıkılış dönemindeki devlet-toplum ilişkilerinden pek geri kalmaz doğrusu:
"-Bir şikayet yazıp Tahran'a, Ahmed Şah'a gönderseydin fena olmazdı.
-Yok yahu! Ahmed Şah, Buşehr'in İran'ın mı yoksa Arabistan'ın mı olduğunu dahi bilmez..."
