Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar
Fuad KöprülüTürk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar Gönderileri
Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar kitaplarını, Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar sözleri ve alıntılarını, Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar yazarlarını, Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
"Eski İran geleneklerini göğsünde saklayan Horasan, İslâmiyet’ten
sonra tasavvuf cereyanının başlıca merkezlerinden biri ve belki birincisiyidi. Bu yüzden bu akımın, İslâmiyet’in evvelce takibettiği yollardan Türkistan’a gireceği pek tabiî bir hâdise idi. Hakîkaten öyle de oldu.
IV. asırda Buhara’da, Fergâna’da da şeyhlere tesâdüf edilmeğe başlandı; hattâ Türkler, kendi şeyhlerine Bab, yâni Baba nâmını veriyorlardı."
Sayfa 17
"Bilhassa her büyük şeyhin ölümünden sonra, halkın zannıyla onu bir keramet
hâlesi sarmakta idi. Tarihî kıymeti olmayan hurafelerle dolu menâkıp kitapları değil, sûfîlik tarihinin en kıymetli kaynakları bile bu gibi hayal ürünleri ile doludur."
Sayfa 17
sahife 50-51
uzun ve kuvvetli tahlillere dayanmayan kolay terkipler, zahiren ne kadar parlak bir ilim cilası altında görünürse görünsün, kuvvetli bir tenkit karşısında derhal yıkılmaya mahkûmdur.
alfaKitabı okuyor
"İlk sûfî nâmını alan ve Suriye’de ilk zâviyeyi kuran (bir Hristiyan emir, onun için kurmuştur) Küfeli Ebu Hâşim’den sonra,
Süfyân-ı Sevrî, eski hıristiyan keşişlerinin
yerleştiği Mısır’dan yetişen Zu’nnun Mısri, Horasanlı
Bâyezîd-i Bistâmî, hakkında türlü türlü fikirler
yürütülen Hallâc-ı Mansûr
gibi birçok 'büyük' mutasavvıflar, mesleklerini bütün isnatlara rağmen yaymaktan geri durmuyorlardı."
Sayfa 16
Tasavvuf Loading 3
"Hicret’in V. ve VI.
asırlarında, İslâm memleketlerinin her tarafında çeşitli mezhepler ve
meslekler hüküm sürüyor, hükümdârların şahsî ve siyâsî ihtirasları, bunların gelişmesine büyük bir sâha bırakıyordu.
İslâmiyet’in ilk asırlarında hiç mevcut değil iken sonraları İran, Hind,
Yunan fikirlerinin ve kısmen de Îsevîlik’in tesiriyle -unsurlarından en
fazlasını da İslâmiyet’ten almak şartiyle- teşekkül eden tasavvuf mesleki, az zamanda bütün İslâm memleketlerini kaplamıştı."
Sayfa 15
Tasavvuf? Loading 2
"Türklerin gittikçe artan taarruzlariyle zâten yıkılmağa hazır bir hâle gelmiş olan eski Sâsânî saltanatı, Arap kılıcı karşısında önce boyun
eğdikten sonra, İrânîlik; Hz. Hüseyin evlâdını Sâsânîler’in vâris ve tâkipçisi sayarak, 'Ehl-i beyt’in hukûkunu müdâfaa' perdesi altında
Arap milliyetine ve İslâm dinine dehşetli darbeler vurdu ve eski bir
medeniyetin kolayca yok edilemiyeceğini -Zerdüşt akidelerini İslâm kisvesi altına sokmak suretiyle- açıkça gösterdi."
Sayfa 15
Tasavvuf? Loading 1
"İran gibi çok eski ve zengin bir medeniyet,
çölden gelen mukavemet edilemez kuvvete karşı, hiç olmazsa mânevi
istiklâlini müdâfaa edecekti. Sonra, İslâm dini, sür'atle yayılması dolayısıyla İran’dan başka medeniyetler ve dinlerle de karşı karşıya gelmişti. Doğrudan doğruya olmasa bile Hind medeniyeti, Mûsevîlik tesirleri, Suriye’yi baştanbaşa kaplamış olan Hıristiyanlık nüfûzu, eski Yunan feylesoflarından çevrilmiş eserler ile meydana gelen fikir cereyanları, hulâsa bütün bu gibi çeşitli âmiller dinî gelişme üzerinde tesir
icrâ ediyor, bu sûretle geniş İslâm memleketinin her tarafında birçok
mezheb ve meslekler vücut bularak biribiriyle şiddetle çarpışıyordu."
Sayfa 15