İslamlaşmadan Modernleşmeye Türk Düşüncesinde Din - Siyaset İlişkileri
Türk Siyaset Düşüncesinin Dini Teorisi
Enes ŞahinTürk Siyaset Düşüncesinin Dini Teorisi Sözleri ve Alıntıları
Türk Siyaset Düşüncesinin Dini Teorisi sözleri ve alıntılarını, Türk Siyaset Düşüncesinin Dini Teorisi kitap alıntılarını, Türk Siyaset Düşüncesinin Dini Teorisi en etkileyici cümleleri ve paragragları 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.Bir şahsı kutsallaştıran şey onun hükümdar olması değil hükümdar olmaya layık ve müstedid olmasından tevellüt eder. Bu durumu daha iyi anlamak için evliyalık mertebesi örnek olarak gösterilebilir. Bir insana evliya adı verildiği için o şahıs Allah’a yakın olarak görülmez, bilakis Allah’a yakınlığına dair umumun hüsnü zanı bulunması münasebetiyle evliyalık mertebesi icmaen verilir. Hükümdarlıkta da durum benzerdir. Bir insana hükümdar adı verildiği için yönetme hakkı ona tevdi edilmez, yönetme salahiyetini ortaya koyan bütün hususiyetlerin kendisinde olduğunu ispatlamasından dolayı yönetim hakkı o şahsa devredilir ki böylece o hükümdar olur. Kutsallığın da kaynağı buradan gelir.
Madde ve manaya yönelik bakış Türk tarih tecrübesinde her dönemde din etrafında şekillenir. Natürist, animist ve pagan inançların hakim olduğu dönemlerden Budizm, Mazdeizm, Maniheizm gibi inanç biçimlerine, Yahudilik ve Hristiyanlıktan İslam’a kadar Türkler intisap ettikleri her dini kendilerine özgü anlama biçimleri doğrultusunda fikir ve hayatlarını tanzim ve tahkim etmek için bir membaya dönüştürür. Bu doğrultuda şunu söylemek mümkündür ki Türk düşüncesini anlamak onun kaynağı olan din ve Türk din tasavvurunu anlamaktan geçer. 
Türkler sahip oldukları gelenek etrafında İslamlaşma sürecini tecrübe eder ve kendilerini Kaşgarlı Mahmud’un ifadesiyle “Allah’ın ordusu” olarak görmenin imkânına kavuşur. Türklük ile İslam bu geleneğin İslam içerisinde yaşatılabilmesi ve onun bir parçası haline getirilebilmesi sayesinde aynileşir. Türk lafzının yüzyıllar boyunca İslam’ın yerine kullanılabilmesi bu durumdan tevellüt eder. Türklerin uzun asırlar boyunca kendilerini alemin fatihi ve sahipkıran millet olarak görebilmeleri de Türk geleneğinin onlara sağladığı güven sayesinde olur. Modernleşme devrinde ise ortaya konan tecrübe İslamlaşma devrindeki gibi olmaz, Avrupa karşısında geri kalmışlık paradigması bin yılın güvenini eritmeye başlar.100
Din tasavvuru doğrultusunda menzili ortaya konmayan bir siyaset basit, siyaseti tesis edilmeyen din anlayışı fasit olmaktan kurtulamaz. Din ile siyasetin birbirinin mütemmim cüzü olduğunu söylemek bu istikamette bir hakikati teslim etmek manasına gelir. Türk siyasetname müelliflerinin sıklıkla atıf yaptığı din ile devletin birbiri ile ikiz kardeş oldukları söyleminin esrarı da böylece ortaya çıkar.114 Din siyasete kaynaklık etmesi sebebiyle, siyaset ise dinin hakikate taalluk eden idrak tarzını muhafaza etmesi münasebetiyle müteradif hale gelir. Aralarındaki fark mahiyet değil ancak derece farkına dönüşür. Türk siyaseti ile Türk diyaneti demek arasında böylece herhangi bir fark kalmaz.
Dünyayı elde tutmak için anlayış gerek
Halkı yönetmek için bilgi gerek.
-Kutadgu Bilig (Yusuf Has Hacip)
Sayfa 208Kitabı okudu
Siyasetle alakalı söyleyecek şeyi olmayanların yapacak şeyleri olduğunu söylemek zannedildiği kadar kolay olmaz. Bir imkan olan siyaset refleks olarak yapılır, nazariye olarak tesis edilir ve bu ikisinin cemolması ile kemâle erer.
Sayfa 367Kitabı okudu
yerli ve milli
-Türk geleneğinde siyaset, Türklüğün manası etrafında tesis edilmesi ile yerli, İslam’ın kırmızı çizgilerine ittiba edilmesi ve yüceltilmesi suretiyle milli bir istikameti takip etmesine ihtimam gösterilir.
-Türk düşüncesinde siyaset, dünyayı tahkim ve hususi bir bakış manasında nizam-ı alem fikrine hamledilir.