Beyaz önlüğü ile hastahanelerde hastabakıcı, hakiler içinde at üzerinde cephedeki onbaşı, karargahın tercümanı, komuta kadrosunun yakın dostu, yakın tarihin bizzat içindeki tanığı. Halide edip Mor Salkımlı Ev den sonra anılarını 1922 ye kadar olan kısmını bu yapıtıyla güzel ve akıcı bir dille anlatmış.
Bu dönem içinde esinlenip yazdığ eserleri de var olduğu anlaşılıyor, Adını Yakup Kadri den kaptığını itiraf ettiği Ateşden Gömlek mesala...gibi...
Mustafa Kemale ve İsmet İnönüye hayranlığını teyi ediği su götürmez bir realite de olsa ; bazı örneklemelerle Atatürk' e hafif den iğnelemelerde bulunmasını yadırgamaktayım..
Savaş ve askeri konulardan anlamadığını, diplomasinin de kendine çok yakın olmadığını samimi ifadelerinden anlıyoruz.
anlıyoruz,
Yunan ordusunu İzmir'e doğru geri çekilme zamanında olsun işkal zamanında olsun Anadolu halkına yaptığı zulme şahitlik yaptığında, bu vahim ve elem dolu hadiselerin maden suyu deposunda geçirdiği bir gece de intiharı dahi düşlemesine rağmen, İnsanlığı, insancıllığı, ve barışı yüreğinden eksilmediğini " Ey Allahım, bütün insanlara, onlara senin çocukların olduğunu ve birbirine öğretmenin zamanı gelmedi mi?" ifadesiyle ne güzel feryat ediyor...
Kitapta bazı bilgi hatalarının olduğunu da belirtmeliyim. Atatürk'ün Anadoluya 1919 Nisanın da çıktığını belirtmesi gibi. Oysa, o tarih İtilaf Devletlerinin Osmanlı (İstanbul hükümetine)
ültümotom verdiği tarihtir...
Türk'ün Ateşle İmtihanı kitabı savaşın, yokluğun, inaç ve imanın ortaya koyulduğu akıcı eserlerden biri. Anadolu'nun çektiği sancıları güzel bir dil ve betimleme ile ele almış. Savaşın meydana getirdiği olaylara bazen duygusal yaklaşmış fakat genel itibariyle büyük bir zevkle kitabı okudum. Mustafa Kemal ve isimsiz kahramanlara şükranla...