Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Profil
CHP, ülkenin kalkınmış olan batı bölgesindeki tek bir vilayette dahi üstünlük sağlayamamış; kazandığı bütün vilayetler Ankara'nın doğusunda ve büyük ölçüde, az gelişmiş bölgelerde CHP'ye sadık olan eşraf, aşiret reisleri ve büyük toprak sahiplerinin kullanılan oyları denetlemiş olmasından kaynaklanıyordu. Meclis, Celal Bayar'ı Cumhurbaşkanı seçmiş ve o da Adnan Menderes'i Başbakan olarak atamış, yeni hükümet 22 Mayıs'ta açıklanmıştır.
Sayfa 99 - ATATÜRK ARAŞTIRMA MERKEZİ BAŞKANLIĞI YAYINLARIKitabı okudu
DP, "Hakimiyet kayıtsız, şartsız milletindir." propagandasıyla hareket ederken CHP ise diğer seçim dönemindeki gibi Hatay'ın kurtuluşunda oynadığı rolü esas almıştır. CHP, Hatay Postası yoluyla yaptığı sloganında "Topraksıza toprak, toprağına tapu, köylüye kredi ve uzun makine, mahsulüne iyi fiyat ve daha mesut bir hayat CHP'nin eseridir." başlığıyla halktan oy istemiştir. Nadir Nadi, Cumhuriyet gazetesinde yazdığı "Hatay'da Muhalefet" adlı makalesinde Hatay'ın Anavatan'a iltihakından sonra bu şehirle ilgilenilmediğini, köy yollarının kötü olduğunu, sömürge zihniyetiyle hareket eden valilerin halkı gücendirdiğini, bu nedenle insanların DP'ye ümit bağladıklarını, Satı Bey'in yeni mektebinden çocukluk arkadaşı olan Ali Muhsin Bereket'in baskı yapılmadığı takdirde kendisine, DP'nin seçimleri kazanacağını söylediğini belirtmiştir.
Sayfa 98 - ATATÜRK ARAŞTIRMA MERKEZİ BAŞKANLIĞI YAYINLARIKitabı okudu
Reklam
Halk, CHP'nin adaylarının Parti Müfettişi ve Genel Merkez tesiri altında belirlenmesinden rahatsız olmuştur. Buna karşın DP merkezden aday göstermeyerek adayların seçimini mahalli teşkilatlara bırakmıştır.
Sayfa 98 - ATATÜRK ARAŞTIRMA MERKEZİ BAŞKANLIĞI YAYINLARIKitabı okudu
Siyasilerin her dönemde kazanmak için kaşımadıkları hassasiyet yok
5 Nisan 1949 tarihinde DP İl Kongresini yaparak, İl İdare Kurulu baş kanlığına Ahmet Sırrı Hocaoğlu getirilmiştir. Bu dönemde, başyazarların aynı zamanda milletvekili oluşu da dikkat çekicidir. Nitekim İleri Hürriyet gazetesi (ki başyazarı A.Sırrı Hocaoğludur.) seçim öncesi DP'nin propagan dasını yapmıştır. Gazete, CHP'nin Hatay'da Alevi ve Sünni ayrımı yaptığımı, DP'yi Alevi düşmanı olmakla suçladığını; oysa DP'nin içinde bunu yapacak üyelerin olmadığını belirtmiştir.
Sayfa 96 - ATATÜRK ARAŞTIRMA MERKEZİ BAŞKANLIĞI YAYINLARIKitabı okudu
CHP İl İdare Kurulu Başkanı Dr. Vedi Bilgin'in hazırladığı raporlarda, Bayar'ı karşılayan lise öğretmenlerinin görevden uzaklaştırmaları gerektiği vurgulanmıştır. CHP, DP üyeleri üzerinden DP'yi yıpratmaya çalışmıştır. Bütün bu yıpratma çabalarına karşı Antakya'nın geniş emlak sahipleri, DP'nin seçimi kazanması için para toplamışlardır. Özellikle Abdurrahman Melek'in yeğeni İhsan Melek, para kuvvetiyle seçimlerde kendilerine oy verilmesi halinde halka yardım edeceklerini söylemiş ve bu şekilde CHP'nin yıkılacağı yönünde propaganda yapma yoluna gitmiştir. Her propaganda da karşıt propagandayı beraberinde getirmişti. Özellikle Atayolu gazetesinin yazarları, Fransızlar döneminde olan olayları gazetelerine taşıyarak DP'yi yıpratmaya devam etmiş ve CHP'den bu amaçla maddi destek almıştır. 9 Aralık 1948'de "Fransızlara 15 yıl Maarif Müdürlüğü Yapan Şimdiki DP Hatay İl İdare Kurulu Başkanı Bunlara Ne Buyurur?" manşetiyle Mithat Kuseyri eleştirilmekteydi. Oysa daha önceki bölümlerde de bahsedildiği gibi Kuseyri, Fransız idarecileri ile Türk idarecileri arasında denge kurmaya çalışmıştır.
Sayfa 96 - ATATÜRK ARAŞTIRMA MERKEZİ BAŞKANLIĞI YAYINLARIKitabı okudu
Seçimlerde CHP propaganda olarak Hatay'ın kurtuluşunda bu partinin ve Atatürk'ün büyük rolü olduğunu, bu yüzden bu partiye oy vermelerini istemişti. Bu bağlamda Atayolu gazetesine şöyle bir ilan verilmiştir: "Halk Partisi seni düşman idaresinden kurtaran, sana tekrar edebi hürriyetini ve Türk vatandaşı olarak ebede kadar yaşamak şerefini veren büyük Atatürk'ün kurduğu Halkçı, İnkılâpçı, şanlı ve güçlü Partidir. Buna rağmen, hala halk oyunu parçalamak ve yalnız bir düşman parolası olabilecek olan (Parçala ki yutasın!) düsturunu prensip olarak elde tutan zümrecilere sakın aldanma, inanma, kanma!" DP ise İkinci Dünya Savaşı'ndaki ağır vergilere işaret etmiştir. Böylelikle propagandalarda halkın manevi ve maddi ruhları okşanmaya çalışılmıştır. İnsanlar ya bölgenin bağımsızlığını sağlayan CHP'ye ya da CHP'nin ağır vergi koşullarından kurtulmak için DP'ye oy vereceklerdi.
Sayfa 90 - ATATÜRK ARAŞTIRMA MERKEZİ BAŞKANLIĞI YAYINLARIKitabı okudu
Reklam
DP kısa zaman içerisinde Hatay'da örgütlenmeye çalışsa da CHP ve onun propagandasını yapan Yenigün ve Atayolu gazetesi vasıtasıyla bu örgütlenmenin önüne set çekilme yoluna gidilmiştir. Nisan 1946'da Rahmi Apak, Hatay'da DP'nin güçlenmemesini istemiştir. Zira bunu şu konuşmasında da çıkarmak mümkündür: "Hatay bir hudut vilayetidir. Suriyeliler bu topraklar üzerinde hak iddia ediyorlar. Böyle bir mıntıkada ikinci partinin kurulup muvaffak olması devletin otoritesini sarsar. Binaenaleyh DP'nin burada muvaffak olmaması lazımdır. DP'den bir tek kişi seçimi kazanırsa ben artık Hatay'a ayak basmam." Apak'ın söylemlerinde CHP'nin bölgenin geleceği için Hatay'da seçimleri kazanması şarttı.
Sayfa 88 - ATATÜRK ARAŞTIRMA MERKEZİ BAŞKANLIĞI YAYINLARIKitabı okudu
Türk siyaseti eskiden de böyleymiş
CHP, Hatay'daki DP faaliyetlerini ve seçimi kazanmalarını önlemek üzere DP adayları hakkında bilgi toplamaya ve toplanan bilgiler ışığında karşıt propaganda girişimlerinde bulunmuştur. Özellikle Başbakanlık Arşivi'nde bulunan belgelerin genelinde, CHP'nin DP mensuplarının Fransız manda döneminde önemli görevlerde bulunduklarını araçsallaştırarak propaganda geliştirmesi dikkati çeken unsurlar arasında yer almaktaydı. Bu bağlamda CHP'nin yayın organı olan Yenigün gazetesine önemli görevler düşmekteydi.
Sayfa 87 - ATATÜRK ARAŞTIRMA MERKEZİ BAŞKANLIĞI YAYINLARIKitabı okudu
İkinci Dünya Savaşı'ndan hemen sonrası oluşan şartlar, Türkiye'nin ye- niden çok partili hayata geçmesini hızlandırmıştır. İsmet İnönü'yü ve uyguladığı ekonomik politikayı eleştiren Adnan Menderes, Celal Bayar, Fuat Köprülü ve Refik Koraltan "dörtlü takrir" verdikten sonra, Menderes ve Köprülü CHP'den ihraç edilmiş, Bayar ve Koraltan istifa etmiştir. CHP'den ayrılan bu grup 7 Ocak 1946'da Türk siyasal hayatında yeni bir sayfa açmış ve DP'yi kurmuşlardı.
Sayfa 85 - ATATÜRK ARAŞTIRMA MERKEZİ BAŞKANLIĞI YAYINLARIKitabı okudu
1939 Mart'ından itibaren Almanya ve İtalya'nın revizyonist politikaları, Avrupa'nın savaşa doğru gidişi Türk-İngiliz ittifakına yol açmıştır. Fransa bu blokta yer almak için Hatay'dan vazgeçmek durumunda kalmış, Fransa ile Türkiye arasında Haziran 1939'da Türkiye ile Suriye arasında toprak sorunlarının kesin çözümüne ilişkin anlaşma imzalanmış, Hatay Türkiye'ye verilmiştir. Bunun üzerine, 29 Haziran 1939'da son toplantısını yapan Meclis, oybirliği ile Türkiye'ye katılmaya ve Meclis'in dağılmasına karar vermiş, bu anlaşmaya istinaden Fransız birlikleri 23 Temmuz 1939'da Hatay'ı terk etmişlerdir.
Sayfa 57 - ATATÜRK ARAŞTIRMA MERKEZİ BAŞKANLIĞI YAYINLARIKitabı okudu
47 öğeden 11 ile 20 arasındakiler gösteriliyor.