Doğan Özlem
Kültür felsefesi, tüm bu fenomenlerin tarih içerisindeki değişim ve dönüşümlerini ve aralarındaki bağıntıları görmek ve göstermek istemesiyle, özellikle "tarih felsefesi" ile iç içe geçer ki, bu nedenle çoğu filozof onu tarih felsefesiyle hatta özdeş sayar.
Yine iddianamenin 153 ncü sayfası, 81-86 ncı sayfasından 9 Işık ki-tabından şu cümleleri almış. "Milliyetçiliğe karşı olmak ihanettir. Mil-liyetçilikten taviz verilmez. Kültür davası alfabeyi okuma ve ezberleme davası değildir, kafayı, kalbi ve bedeni geliştirme ve yetiştirme davasıdır." Bu cümleler böyle birbirini takip eden bitevi bir
Bizde 1930dan itibâren gittikce yükselen bir millillik dalgası var. Almanyadaki nasyonal sosyalisme paralel giden bir olay bu. İtalyaya da 1922de faşism gelmiş. Bu ikisi biribirine çok karıştırılıyor. Meselâ nasyonal sosyalistlere faşist deniyor. Nazism ile faşism iki ayrı ideolojidir. Faşismde belirli bir milletin geçmişi, tarihi ululanır; kültür
Her şeye rağmen, bir tercüme yalnızca bir yorumdur. Bir kimse,
diyelim ki Laot-tzu'dan bir cümle tercüme ettiğinde, onun anlamının kendisi tarafından yapılan yorumlarından birini verir. Tercüme, yalnızca bir düşünceyi ifade edebilir, oysa asıl metin, mütercim tarafından verilenin yanı sıra başka daha birçok manayı da içerebilir. Asli metin, çok anlamlıdır, oysa tercüme böyle değildir ve böyle olamaz. Bu yüzden o, asli metinin yapısında bulunan zenginliğin çoğunu kaybeder.
Kant, "Şimdi aydınlanmış, aydınlık bir dönemde
mi yaşıyoruz " sorusuna da, "Hayır, aydınlanma
döneminde -aydınlanmakta olan bir dönemde- yaşıyoruz"
yanıtını verir. Aydınlanma , ileriye doğru uzayıp
gidecek olan bir gelişme, bir olgunlaşma sürecidir.
Kant'ın böylece nitelediği bu "aydınlanmakta
olma "ya da aydınlanma süreci geriye doğru izlenirse,
Milat'tan önce beşinci yüzyıla değin uzanmak gerekir. Bu sıralarda Eski Yunan'da da, daha önceleri
dinin belirlediği bir kültür yapısının dinsel değerleri
etkilerini yitirmeye başlayınca, yeni bir kültürün yeni
temelini insanın kendisinin kendi aklı ile arayıp aydınlatmaya
giriştiğini görürüz. Bu Antik Yunan Aydınlanması
'nın tipik temsilcileri olan So fistler, Yeniçağ
Aydınlanmacıları gibi, eski kültür normlarını aklın
ışığına tutarak acımasız bir eleştiriden geçirirler:
"Devlet, toplum, din nedir? Bunların kökleri nerededir?
Nasıl bir yapıları olmalıdır?"
Bu sorulara gerçeğe bakılarak verilen yanıtlar,
gleenekçi görüşlere, varolan kurumlara karşı kökten
bir eleştirme olarak belirirler.
