Dert, insanı özüne döndürür, bir nefis muhasebesi yapmasını sağlar.
Bir Mektup
Aziz Muhterem kardeşim...
Mademki İslam'ın her derdine razı olduğunu bildiriyorsun, bu müjdenle bize aşk ve şevk veriyorsun, o halde iyi dinle:
Vazifen: Dikenler arasında güller toplayacaksın. Ayağın çıplaktır, batacak. Elin açıktır, ısıracak. Buna sevineceksin!
Firavunlar kucağında büyüyen çocuk Musaları safına alacaksın. Aldığın için
Arşa değmek istidadında olanların ayakları altına omuzlarımızı koyarız.
Halini, etvarını, gidişatını başkasından dinle! Çünkü senin fenalığın, yanlışlık ve hataların senin nefsine, dostun gözüne iyi görünür. Seni methedenlere aldanma. Senin yanlışlık ve isabetsiz hareketlerini sana söyleyenler senin hakiki dostlarındır. Hastaya şeker vermek caiz olmayabilir. Onun için acı ilaç faydalıdır
Herkesin bir kusurunu bulup, kendi kusurlarını görmeyerek dostlarını terk eden, terk edilir.
Bahtlı ve talihli kimse, başkasına va'z edilirken ibret alandır
İyi olmanızı istiyorsanız evvela kötülüğünüze inanınız, kusurlardan kurtulmak istiyorsanız evvela kendi kusurunuzu görüp, kendinizi kusursuz zannederken, kusurlu olduğunuzu müşahede ediniz
Kendi nefsini daima kötülemek, kendi küçük kusurlarını büyük görmek, başkalarının büyük kusurlarını küçük görmek, yüksek bir fazilettir. Takvada, doğrulukta, edep ve ahlakta kendisi azimetle amel etmeye çalışmak, başkalarının lakaydlıkları ile meşgul olmamak veya ikaz ve hatırlatmakta mütevaziyane ve yumuşaklık göstermek büyük bir fazilet ve din kardeşlerinin dinine hizmet edebilmek için semerdar bir düsturdur
Fenalık ve iftiralara ne kadar feci bir surete maruz kalınırsa kılınırsın, mukabele-i bilmisil etmemek, tövbe ve istiğfara devam etmek, sabır ve tahammüle çalışmak, öyle hadiselerden ibret ve ders almak, mütecaviz ve müfterilerle uğraşmamak, yüksek bir ahlak ve kemalatın şiarındandır. Enbiyalar, veliler, sulehalar ahlakıyla ahlaklanmaktır.
Peygamberimiz sav, sahabilerine sordu ' Allahu teala' nın şerefleri ne ile kıymetlendirdiğini ve dereceleri ne ile yükselttiğini size bildiriyim mi? '
Ashab cevap verdi :
' Buyur, bildir, ya Resûlullah '
Hz Peygamber buyurdular :
' Sana karşı cahilane hareket edildiği zaman halim ve yumuşak olursun, sana zulmedenleri bağışlarsın, sana vermeyenlere sen verirsin ve senden alakasını kesenlere sen alakalanırsın'