Nurullah Kunter'in Son Ders Konuşması
"Fazla olarak, yine yabancı üniversitelerde rastladığımız
gibi, her öğretim üyesinin ilk dersini, "açış dersi" olarak,
herkese açık bir konferans niteliğinde vermesi geleneğinin de memleketimizde yerleşmsini can ve gönülden diliyorum.
Zira, öğretim üyeleri bu durumları önceden bileceklerinden lâyıkı ile hazırlanırlar ve böylece bu açılış ve kapanış dersleri Türk bilimine katkılar sağlar, yararlı olur diye düşünüyorum."
Nurullah Kunter, "Hukuk", "Muhakeme Hukuku", ve "Ceza Muhakemesi Hukuku", (Kürsüde Son Ders), İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt 45, Sayı 1-4 (1979-1981) : DOĞUMUNUN 100.YILINDA ATATÜRK'E ARMAĞAN, s. 798
Nurullah Kunter'in Son Ders Konuşması
"Çok önemli saydığım bu noktaların başında dil ve terminoloji geliyor. Dil, biliyorsunuz, insanların birbirleriyle anlaşmalarının bir vasıtası. Her kavram ayrı bir terimle anlatılmalı ve herkes bunların anlamını bilmeli ki anlaşma mümkün olabilsin. Uyuşmazlıkların çoğunun yanlış anlamalardan doğduğunu gözönünde tutarsanız dilin ve terimlerin önemi ortaya çıkar."
Nurullah Kunter, "Hukuk", "Muhakeme Hukuku", ve "Ceza Muhakemesi Hukuku", (Kürsüde Son Ders), İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt 45, Sayı 1-4 (1979-1981) : DOĞUMUNUN 100.YILINDA ATATÜRK'E ARMAĞAN, s. 799
Nurullah Kunter'in Son Ders Konuşması
"Terminolojiyi önemsemeyenler bizde de pek çoktur. Farklı kavramların aynı terimle, aynı kavramın farklı terimlerle ifade edildiğine çok rastlarsınız. Bunun bir sebebi de türkçeleştireceğiz diye yersiz terimler yaratılmasıdır.
Bir örnek vereyim. "Mecburî" ile "zarurî" arasında yüzlerce yıllık kültürün yaratıp yerleştirdiği anlam farkını, her ikisine de "zorunlu" diyerek sıfıra indirip dilimizi fakirleştirenlerin sayısı bugün azımsanamayacak kadar çoktur."
Nurullah Kunter, "Hukuk", "Muhakeme Hukuku", ve "Ceza Muhakemesi Hukuku", (Kürsüde Son Ders), İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt 45, Sayı 1-4 (1979-1981) : DOĞUMUNUN 100.YILINDA ATATÜRK'E ARMAĞAN, s. 799
Nurullah Kunter'in Son Ders Konuşması
"Arapça bir terim yerine türkçesini koyabilirsiniz. Fakat arapçası ile başka, türkçesi ile başka kavramı ifade yolunu tutmamalısınız. Bunun yanlışlığını, onları yabancıdile çevirirseniz kolaylıkla görebilirsiniz. O iki kavramın yabancı dillerde farklı iki karşılığı vardır. Halbuki sizin arapça teriminizin de onun türkçesinin de yabancı dillerde karşılığı aynıdır, yani tektir. Demek ki farklı iki kavramı ifade için, dilimizde de, ikisi de arapça veya türkçe veya biri arapça diğeri türkçe olabilen, fakat herhalde farklı olması gereken iki terime ihtiyaç vardır."
Nurullah Kunter, "Hukuk", "Muhakeme Hukuku", ve "Ceza Muhakemesi Hukuku", (Kürsüde Son Ders), İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt 45, Sayı 1-4 (1979-1981) : DOĞUMUNUN 100.YILINDA ATATÜRK'E ARMAĞAN, s. 799
Nurullah Kunter'in Son Ders Konuşması
"Kaldı ki bir kelime sokaktaki adam tarafından da kullanılacak derecede dilimize girip yerleşmişse ,ona arapça demenin de isabeti tartışılabilir. Doğrusu, bence, "arap asıllı" veya "kökü arapça" demektir."
Nurullah Kunter, "Hukuk", "Muhakeme Hukuku", ve "Ceza Muhakemesi Hukuku", (Kürsüde Son Ders), İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt 45, Sayı 1-4 (1979-1981) : DOĞUMUNUN 100.YILINDA ATATÜRK'E ARMAĞAN, s. 799
Nurullah Kunter'in Son Ders Konuşması
"Diğer taraftan, türkçeleştirmek gayreti dili sadece fakirleştirmemeli,
onun güzelliğini de korumalıdır. "
Nurullah Kunter, "Hukuk", "Muhakeme Hukuku", ve "Ceza Muhakemesi Hukuku", (Kürsüde Son Ders), İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt 45, Sayı 1-4 (1979-1981) : DOĞUMUNUN 100.YILINDA ATATÜRK'E ARMAĞAN, s. 799
Nurullah Kunter'in Son Ders Konuşması
"Hukukun çeşitli dallarını ayrı ayrı okumak ve
okutmak, çok defa "hukukun bütünlüğü"nün gözden kaçmasına sebep oluyor. Ben derslerimde hep bunu önlemeğe çalıştım."
Nurullah Kunter, "Hukuk", "Muhakeme Hukuku", ve "Ceza Muhakemesi Hukuku", (Kürsüde Son Ders), İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt 45, Sayı 1-4 (1979-1981) : DOĞUMUNUN 100.YILINDA ATATÜRK'E ARMAĞAN, s. 800
Nurullah Kunter'in Son Ders Konuşması
"Kısaca hukuk da denilen "hukuk düzeni", belli bir toplumda belli bir anda mevcut olan hukuk normlarının gelişi güzel yığını veya toplamı değil. Yığın veya toplam ile bütün arasında fark var. Bütünün parçaları arasında bir uyum olması gerek. Bütünleşme ile ifade edilen de yeni parçanın eskilerle uyuşmasından başka bir şey değil. îşte hukuk, böylece normların oluşturduğu ahenkli bütünün, bir diğer söyleyişle sistemin adı olmaktadır. Bu sistemi, her mekanizması uyumlu çalışan bir saate de benzetebilirsiniz."
Nurullah Kunter, "Hukuk", "Muhakeme Hukuku", ve "Ceza Muhakemesi Hukuku", (Kürsüde Son Ders), İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt 45, Sayı 1-4 (1979-1981) : DOĞUMUNUN 100.YILINDA ATATÜRK'E ARMAĞAN, s. 800
Nurullah Kunter'in Son Ders Konuşması
"En iyi hukuk düzeni, belli bir toplumda dengeyi devamlı bir şekilde sağlayan düzendir. Bu demektir ki, işin başında bulunan denge korunacaktır yani şartların değişmesi ile dengenin her bozulmasında yerine yeni şartlara uygun yeni bir denge derhal konacaktır. Sırası gelmişken hatırlatayım. Hiç bir düzen, hiç bir sistem ne sadece iyidir, ne de sadece kötü. Her birinin iyi tarafı da vardır, kötü tarafı da. "iyi düzen" faydası zararından çok olan düzendir. Zararı en az, faydası en çok olana da "en iyi düzen" denilir. Bunun bir benzerine, şahidin âdil olmasını arayan İslam Hukukunda rastlıyoruz. Mecelle, âdili "hasenatı seyyiatma galip kimse" diye tarif ediyor. Sadece hasenatı olsun, seyyiatı olmasın demiyor. Diyemiyor. Çünkü yok böyle adam. "
Nurullah Kunter, "Hukuk", "Muhakeme Hukuku", ve "Ceza Muhakemesi Hukuku", (Kürsüde Son Ders), İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt 45, Sayı 1-4 (1979-1981) : DOĞUMUNUN 100.YILINDA ATATÜRK'E ARMAĞAN, s. 801
Nurullah Kunter'in Son Ders Konuşması
"Bu demektir ki yazılı hukuk normları sadece kendi aralarında değil, fakat yazılı olmayan hukukun normları ile de bağdaşmak, bağdaşmıyorsa bağdaşacak biçimde yorumlanmalıdır. Buna kanunların hak ve adaleti sağlayacak şekilde yorumlanması da diyebiliriz. "
Nurullah Kunter, "Hukuk", "Muhakeme Hukuku", ve "Ceza Muhakemesi Hukuku", (Kürsüde Son Ders), İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt 45, Sayı 1-4 (1979-1981) : DOĞUMUNUN 100.YILINDA ATATÜRK'E ARMAĞAN, s. 801
Nurullah Kunter'in Son Ders Konuşması
"Bir diğer söyleyişle, hukuk normları, ilişkilerini düzenlemek istediği toplumun şartlarına uymalıdır. Falan sistem filan memlekette parlak sonuçlar vermiş olabilir. Ama onun, meselâ Türkiye'de aynı sonucu vereceği muhakkak değildir. Çünkü o memleketin o sistemle ilgili şartlan Türkiyenin kilerde belki farklıdır.
Burada, evrensel nitelikte olan yani doğal bilimlerde de karşımıza çıkan determinizm prensibi ile karşılaşıyoruz. Son zamanlarda "gerekircilik" diye türkçeleştirilen bu prensibe göre, aynı şartlar, nerede olursa olsun muhakkak aynı sonucu doğurur. (Oysa) Şartlar değişince sonucun değişmesi de kaçınılmazdır.
"Her memleket layık olduğu hükümetle idare olunur" sözünün gösterdiği
de budur." Bir memlekette hangi hükümet veya daha genel olarak hangi sistem ve kurum varsa o toplum onlara layık olduğu, bir diğer söyleyişle o toplumun şartlan onları gerektirdiği içindir. Bu prensip ideale değil, gerçeğe yani realiteye dayanır."
Nurullah Kunter, "Hukuk", "Muhakeme Hukuku", ve "Ceza Muhakemesi Hukuku", (Kürsüde Son Ders), İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt 45, Sayı 1-4 (1979-1981) : DOĞUMUNUN 100.YILINDA ATATÜRK'E ARMAĞAN, s. 803
Nurullah Kunter'in Son Ders Konuşması
"Gerçek ise o toplumun içinde bulunduğu şartlar demektir. Bundan çıkan mantıkî sonuç şu oluyor ki, kanunlar ideallere değil, ideolojilere hiç değil, sadece ve sadece toplumun şartlarına dayanmalıdır. Kanunlar idealleri göz önünde tutar ama, ona dayanamaz. Çünkü ideal, sadece düşüncelerimizde yaşar, yol gösterir, varılamayan bir hedeftir. Varılamaz, zira varıldığı anda ideal olmaktan çıkar."
Nurullah Kunter, "Hukuk", "Muhakeme Hukuku", ve "Ceza Muhakemesi Hukuku", (Kürsüde Son Ders), İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt 45, Sayı 1-4 (1979-1981) : DOĞUMUNUN 100.YILINDA ATATÜRK'E ARMAĞAN, s. 803
Nurullah Kunter'in Son Ders Konuşması
"Kanunlar idealleri göz önünde tutar ama, ona dayanamaz. Çünkü ideal, sadece düşüncelerimizde yaşar, yol gösterir, varılamayan bir hedeftir. Varılamaz, zira varıldığı anda ideal olmaktan çıkar."
Nurullah Kunter, "Hukuk", "Muhakeme Hukuku", ve "Ceza Muhakemesi Hukuku", (Kürsüde Son Ders), İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt 45, Sayı 1-4 (1979-1981) : DOĞUMUNUN 100.YILINDA ATATÜRK'E ARMAĞAN, s. 803
Nurullah Kunter'in Son Ders Konuşması
"İdeale dayalı kanun yapmak, mesela ölüm cezasını kaldırmak demek, idealin gerçekleştiğini kabul etmek demektir ki bu da şartların gerçekleşmesi anlamına gelir, yani yine şartlara dayanmayı gerektirir. İdeale dayanmaktan farklı olan "ideali gözönünde tutmak" ise, mevcut şartları hedefe varmağı "gerektirecek" biçimde değiştirmeğe çalışmak, mesela toplumun ölüm cezasına artık ihtiyaç duymayacak seviyeye çıkmasını sağlayacak tedbirleri kanunla almak demektir."
Nurullah Kunter, "Hukuk", "Muhakeme Hukuku", ve "Ceza Muhakemesi Hukuku", (Kürsüde Son Ders), İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt 45, Sayı 1-4 (1979-1981) : DOĞUMUNUN 100.YILINDA ATATÜRK'E ARMAĞAN, s. 803
Nurullah Kunter'in Son Ders Konuşması
"Yazılı olmayan hukuka, "toplumun hukuk şuuru", "serbest hukuk", "yaşayan hukuk", "hak", "adalet", hakkaniyet", "nasafet", "insaf" denildiği de vardır. Hukukun ahenkli bir bütün oluşu, yazılı hukukun yazılı olmayan hukuka ters bakmamasını gerektirir. Bunun içindir ki yazılı hukuk, yazılı olmayan hukuka dayanmalıdır."
Nurullah Kunter, "Hukuk", "Muhakeme Hukuku", ve "Ceza Muhakemesi Hukuku", (Kürsüde Son Ders), İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt 45, Sayı 1-4 (1979-1981) : DOĞUMUNUN 100.YILINDA ATATÜRK'E ARMAĞAN, s. 804