1917 senesi Martında Rusya'da ihtilâlin patlak vermesi üzerine Rusya savaştan çekilmiş, kendi iç meseleleri ile uğraşmaya dalmıştı. Rusların yerini alan Ermenilerin katliam tehditlerine mukabil 1918 Mart’ında Kâzım Karabekir Paşanın kumandasındaki Kafkas kolorduları tarafından Erzincan ve Erzurum kurtarılmıştır (12 Mart 1918). 3 Mart 1918 Brest-Litovsk anlaşması ile Osmanlı Devleti doğuda Rus işgali altındaki bölgeyi kurtarmıştır. 93 Harbi’nden bu yana Rus işgalinde bulunan Kars, Ardahan ve Batum'u geri almakla yetinmedi. Kafkasya içlerinde ilerleyerek geçici bir süre için de olsa Bakü’yü alan Osmanlı ordusu Hazar kıyılarına ulaşmıştır.
Türkiye Cumhuriyeti Tarihi, Auzef
3 Kasımda Rusya, 5 Kasımda Fransa ve İngiltere savaş ilan etmişlerdir. Osmanlı Devleti'nin karşı savaş ilanı ise 11 Kasım 1914'de yapılmıştır.
Türkiye Cumhuriyeti Tarihi, Auzef
29 Ekim’de Alman gemileri, Karadeniz’deki Rus limanları olan Kefe, Novorossisk, Odessa ve Sivastopol’u bombaladı. Bu gelişme üzerine; 3 Kasım’da Rusya ve 5 Kasım’da da İngiltere ve Fransa, Osmanlı Devleti’ne karşı savaş açtı. Osmanlı Devleti ise, 11 Kasım’da karşı savaş ilanında bulundu. Böylece, Almanya’nın dört ayda biteceğini düşündüğü dünya savaşına, Osmanlı Devleti de girmiş oluyordu.
Avrupa Tarihi, Auzef