Ortadoğuda şehir mezarlığıdır ülkeler. Bu coğrafyada aklını kullanacak yer yok diye delirirsin.
Umut Akbaş |SEPSİS
Semmelweis Refleksi
Semmelweis'in "ellerinizi yıkayın demesi" pek hoşlarına gitmedi. "Bizler saygın kişileriz. Pis insanlar değiliz. Bu adam deli olmalı! Üstümüzde küçük canlıların yaşadığını iddia ediyor" dediler. Acımasızca dalga geçtiler.
...
Kadın doğum uzmanlarına sorumsuz katiller diyordu. İyice yalnızlaştı, içine kapandı... Viyana'da bir kongrede, konuşma yapmak yerine ebelik yeminini okudu. Bu olayın ardından, ünlü psikiyatrist Dr. Riedel'in kliniğine yatırıldı. Hastalarına gitmek istedi ancak görevliler onu fiziksel şiddete başvurarak zorla alıkoydular. Bu sert müdahale sırasında sağ elinin orta parmağı mikrop kaptı ve kangren oldu. Parmakta başlayan sepsis ölmesine sebep oldu.
...
Pasteur bakterileri keşfedince taşlar yerli yerine oturdu. Semmelweis'a, ölümünden sonra iade edilen itibarıyla birlikte, adı üniversitelere verildi, heykelleri dikildi.
...
Yeni fikirlere, onları hiç araştırmadan, sorgulamadan, yeterli bilgiye sahip olmadan karşı çıkılmasıysa, bu trajik hikâyeye atıfla Semmelweis Refleksi olarak adlandırıldı.
Sayfa 49Kitabı okudu
Alzheimer demansı olan bireyler, yıllar içinde değişen birçok semptom yaşıyor. Bu semptomlar, beynin farklı bölümlerinde sinir hücrelerine verilen zararın derecesini yansıtıyor. Alzheimer hastalığına bağlı demans semptomlarının hafif, orta ve şiddetli dereceler arasında seyretme hızı ise kişiden kişiye değişiyor. Alzheimer demansının hafif aşamasında, çoğu insan birçok alanda bağımsız olarak hareket edebilse de bazı faaliyetler için yardıma ihtiyaç duyabiliyor. En uzun aşama olan orta şiddetteki aşamada kişiler günlük yaşam aktiviteleri de dâhil olmak üzere rutin görevleri uygulamada zorluklar yaşayabiliyor, kişilik ve davranış değişiklikleri görülmeye başlanıyor. Alzheimer demansının şiddetli aşamasında, bireyler günlük yaşam aktiviteleri konusunda yardıma ihtiyaç duyuyor ve 24 saat bakım gerektiren durumlar ortaya çıkabiliyor. Beynin hareketten sorumlu alanları zarar gördüğü için bireyler yatağa bağlı hâle geliyor. Yatağa bağlı olmaları hastaları kan pıhtıları, cilt enfeksiyonları ve sepsis gibi koşullara karşı savunmasız hâle getiriyor, bu da organ yetmezliği ile sonuçlanabilecek vücut çapında yangıyı tetikliyor. Beynin yutmayı kontrol eden bölgelerinin zarar görmesi yemeyi ve içmeyi zorlaştırıyor. Bu, besin parçalarının yemek borusu yerine nefes borusuna kaçmasına neden olabiliyor. Besin parçacıkları akciğerlerde biriktiğinde ise Alzheimer hastası birçok bireyin ölümüne neden olan aspirasyon zatürresi denilen akciğer enfeksiyonu ortaya çıkıyor.
Sayfa 17
Sepsis, vücudun bağışıklık sisteminin bir enfeksiyona karşı verdiği tepkinin kontrolden çıkması sonucu organıara hasar verdiği ve tanılanmasında saatler mertebesinde geç kalındığında ölüm oranı çarpıcı şekilde yükselen tehlikeli bir hastalıktır. Veri biliminin başarılı bir uygulamasıyla 16.000'den fazla hasta kaydı üzerinde yapılan bir çözümleme sonucu idrar miktarından akyuvar sayısına uzanan 27 rutin ölçümden sepsis uyarısını %85 doğrulukla, çoğu durumda hiçbir organa zarar gelmeden verebilen bir algoritma geliştirilmiştir. Yine devasa miktarda veri üzerinde çalışan başka bir uygulama, ABD'de iki hastanede yapılan denemelerinde hastaların taburcu olamadan ölme risklerini yerleşik formülden daha doğru tahmin edebilmiştir. Özellikle uzman doktor sayısındaki azlığın hastaları yeterli derecede yakından izlemeyi zorlaştırdığı ortamlarda böyle otomatik sistemlerin önemi açıktır.
146Kitabı okudu
