Negatif olmadan pozitif anlamsızdır. Bunlar zorunlu olarak birbirlerinden ayrılamazlar. Hegel çok uzun zaman önce saf varlığın (çelişkiden arınmış) saf hiçlikle aynı şey olduğunu, yani boş bir soyutlama olduğunu açıklamıştı. Aynı şekilde, eğer her şey beyaz olsaydı, bu bizim için sanki her şeyin siyah olmasıyla aynı olurdu. Gerçek dünyada her şey pozitifi ve negatifi, olmayı ve olmamayı içerir, çünkü her şey sürekli bir hareket ve değişim halindedir
Yukarı hareketlilik(sınıf atlama) olasılığı ne kadar az olursa, yoksulun bilimdışı, hayal mahsülü bir dünya görüşünü benimsemesi o kadar rasyonel olur. Onlar teknolojinin yerine büyüyü koyarlar. Bağımsız incelemenin yerine ortodoksluğu seçerler . Tarihin yerine efsaneleri tercih ederler. Biyografi yerine kahramanlara tapınmayı yeğlerler. Ve onlar genellikle piyasanın gerektirdiği gayri şahsi dürüstlüğün yerine kan bağına dayalı sadakat davranışlarını ikame ederler
Felsefi idealizmin önyargısının aksine, insan bilinci genelde olağanüstü
tutucudur ve daima toplumun, teknolojinin ve üretici güçlerin gelişiminin
çok gerisinde kalma eğilimindedir. "Normal" tarihsel dönemlerde,
alışkanlığın, biteviyeliğin ve geleneğin ağır yükü, kökleri türün uzak
geçmişinde yatan kendini koruma içgüdüsüyle, çiğnene çiğnene aşınmış
yollara inatla bağlı kalan insanların zihnine, Marx'ın tabiriyle bir Alp gibi
çöker. Ancak, tarihin olağanüstü dönemlerinde, toplumsal ve ahlâki düzen
dayanılmaz basınçların gerilimi altında çatırdamaya başladığında, halk
kitleleri, içine doğdukları dünyayı sorgulamaya ve bir ömür boyu taşıdıkları
inanç ve önyargılardan kuşkulanmaya başlar.
Sayfa 16
İflah olmaz bir çöküşe yakalanan her toplumsal sistem, kendini kültürel çürümeyle ifade eder
