Kemalist Devrimin önderleri Doğu bölgesini şu şekilde analiz etmişlerdir.
''Doğu illeri bizim rejimimize gelinceye kadar (Osmanlı dönemi) kadar kesin bir tarzda hakimiyetimiz altına girmemiştir. Geçmiş hükümetler halk üzerindeki hakimiyetlerini ağalar ve şeyhler aracılığıyla yürütmek istemişlerdir. Ağalar ve şeyhlerin soyduklarının bir kısmını hükümet erkanına vermeleri suretiyle ortaklaşa idarei maslahat devri yaşanmıştır.''