Sezai Karakoç'a atfedilen bir söz var, "Dava için para kazanmaya giden adamların hiçbiri eve geri dönmedi," demiş. Bir de böyle bir rasyonalizasyon var. "Bunu ülkümüz için yapmamız lazım" diyerek insan kendi nefsine çok kolay yalan söyleyebiliyor.
Gerçek kendisini zor teslim eder, çünkü canlıdır, değişkendir. Canlı ve değişken olduğu için de bir kere teslim alınınca sürgit elimizde kalmaz. Bu sebeple gerçekle girişilecek savaşın sonu yoktur. Bu savaşın zaferi sürekliliğindendir.
Kemal Tahir Osmanlılığın önemini her fırsatta vurgulamasına rağmen, hiçbir zaman romantik bir geçmiş özlemiiçinde olmamıştır. Kemal Tahir'in ısrarla vurguladığı nokta oluşturulacak yeni siyasette Osmanlılıktan çıkarabileceğimiz sonuçlar olmuştur.
Doğu'da devletçilik, Devlet'in var olma şartıdır. Batı'daki gibi sınıf çatışmaları sonucu meydana gelen ve hâkim sınıfların istemeye istemeye katıldıkları bir dengeden ibaret değildir. Çünkü Doğu'da Devlet olmazsa toplum olmaz