Berav bir yorumu yanıtladı.
Spinoza Tanrı ağrısı çekiyordu, inanın bana dostlarım.
Sonuç olarak ne yaptı peki spinoza amca?
4 önceki yanıtı göster
Yalnızca Sokrates'e özel değil. Genel olarak Antik Yunan filozofları :))
1 sonraki yanıtı göster
Berav bir yorumu yanıtladı.
Buzun ateşe değdiği zaman
Terin toprağa
Gülün yaprağa
Işığın suya değdiği zaman
Dudaklarım gözlerinde
Aşkı içeceğiz
Bir mavzer buğusunda loy
Gözlerim kıyısında
Hazarın büyüsünde
Soğan kırıp zafere
Aşkı içeceğiz.!
Gönderiyi okurken soğan kırıyordum :)
Valla baktıkça benim de yapasım geliyor :))
1 sonraki yanıtı göster
Berav bir yorumu yanıtladı.
Bazen Spinoza hakkında yan okuma yaparken ya da kendi eserlerini okurken kendimi öyle kaptırıyorum ki odamdaki Spinoza tablosuna bakarak gülümsüyor ve "hey sen bile kendini böyle araştırmadın" diyorum :))
Bu yorum görüntülenemiyor
Okur Takip Önerileri
Berav bir yorumu yanıtladı.
Töz düalizmi materyalizmin her biçimiyle zıtlaşırken, özgülük düalizminin materyalizmle ya da indirgemeci olmayan fizikalizmle benzeştiği söylenebilir.
Diğer varlıklara göre bilgisini geliştiren her şey öğrenim içerisine girer, evrim içerisinde bulunur. Bir varlığın başka varlıklarla iletişime girmesi,(melekler,kullar,evrenler yaratması v.s) onların eylemlerinin sonucuna göre kendisini koşullaması onu evrimsel bir varlık yapar, töz yapmaz, tözün sıfatı yapar yapsa yapsa, tözün bizzat kendisi yapmaz.Anlamak için Spinozanın dediğine bakmak lazım."Haklarında hüküm verebildiğim kadar, oldukça açık kanıtladım ki, başka bir varlıkla meydana getirilebilmiş ya da yaratılabilmiş cevher yoktur." İnsan biçimli Tanrı, melekleri olduğu, onlarla konuşabildiği zaman,"başka bir varlıkla meydana getirilmiş" oluyor, özerk bir varlık olmuyor. Spinoza klasik teizm yanlısı filozoflar için ne söylüyor?:"Çünkü gerçekten Tanrının tabiatı üzerinde biraz düşünmüş olanların hepsi, Tanrının asla cisimsel tensel olmadığını kabul ederler ve bunu çok haklı olarak cisim ve ten için edindiğimiz kavramlarla kanıtlarlar.Çünkü cisim deyince uzun, geniş ve derim bir nicelik(Spinozanın bu tanımı, benim evrimsel derken kastetdiğim durum)ve her yönden sınırlanmış olan bir şekilden başka ne anlıyoruz? Halbuki saçmalığa düşmeden, bu fikirler mutlak olarak sonsuz bir varlık olan Tanrıya tatbik edilebilir mi?" Yani Tanrıyı insan formunda düşünmediklerini iddia ediyorlar fakat tamda öyle düşünüyorlar demek istiyor Spinoza. Öyleyse metafiziksel Tanrı(bunu derken teizmin ve deizmin Tanrısını kastediyorum) var olması için bir parçadan evrimselleşmesi gerekir, bu da teizm'deki "Tanrı doğmamıştıri doğurulmamıştır" ifadesiyle çelişkili bir ifade olacaktır,(en azından teizm anlatısında tanrı basbayağı insansı yanlar taşıyor), bu ifadenin yanlış olduğunu gösterir. Herhangi bir töz, bir sıfat oluşturuyor ise, süreç içerisinde bir başka sıfatı da oluşturabilir. Süreç içerisinde gelişen açımlanan cevher ya da tözden oluşan şey tözün sıfatıdır, kendisi değil, bir yaratım anlamını taşır; öyleyse başlangıçta açımlanmamış bir töz ile karşılaşırız(benim madde olarak düşündüğüm bu töz, big bang' de karşılığını bulan ilk neden olarak işaretlenebilir!). Tam bu noktada bu tözü sorgulayamayız, bu töz varlık var olduğu için vardır. sorgulamak çelişkilidir(Spinoza'da kendi töz tanımı için benzer şeyi söylüyor). Tözün ilk hali varlıklara yol açıyorsa(sıfatlara veya niceliklere desek daha doğru, bu anlamda kullandığım şey için Spinoza niceliği kullanıyor.) biz de buna tanıksak tözün var olduğundan emin oluruz sadece. Öyleyse bu töz maddemidir yoksa metafizikmidir? Eğer teizmin Tanrısını töz olarak alırsak, bu tözün insan biçimli haliyle yadsımadan kabul etmemiz gerekir; ama bu kabul etme bizim algılayış biçimimizle çelişir, dolayısıyla materyalizmle de çelişir, çünkü insan evrimleşerek var olduğu için, bu Tanrı da-teizmin Tanrısı da ilk veri olamaz,(Spinoza"Tanrı ilk nedendir" demektedir.) aynı zamanda töz de olamaz, töz ilk veri olmalıdır. Bizim tanık olduğumuz töz yanlızca madde olduğuna göre(duyu organlarımızla algılayabildiğimize göre), sorgulayamama durumundan yola çıkarsak(!), materyalist anlayışı ve tözü ilk veri olarak alabiliriz("Tanrıya kendi kendisinin nedeni denilir" Etika'da bu ifade geçiyor ve bende aynen mantıklı buluyorum, kendi yorumumu bu temelde atıyorum.) Spinoza aynı anda iki tane töz yoktur ve töz bölünemez der, bunu kanıtlama yoluna gider... Spinoza felsefesine göre töz yanlızca diğer herşeyin nedeni değil kendi kendinin de nedenidir.
1 önceki yanıtı göster
Ayrıca şunu da belirtmek isterim ki yorumun başı kesinlikle doğru Aristo nun da dediği gibi düşünen zihin ölümsüz ve süresizdir.