Hakkında
Mehmet Şükrü Sekban (d. 1881 Ergani - ö. 1960), Kürt doktor ve siyasetçi.
1881'de Diyarbakır'ın Ergani'de doğmuştur. İlk öğrenimini Maden ve Kızılkilise'de orta öğrenimini Diyarbakır’da tamamlandıktan sonra İstanbul'a getmiştir. Çengelköy Lisesi'de okuduktan sonraAskeri Tıbbiye'ye kaydolmuştur. 1903'te yüzbaşı rütbesiyle Askeri Tıbbiye’den mezun olmuştur.
Bağdat
1923′te Lozan Antlaşması imzalanınca Bağdat'a geçmiştir. Türkiye'nin Naifa Vekili ve Diyarbakır milletvekili Feyzi Pirinççioğlu'yi eleştirmiştir.
La Question Kurde
1939'da Bağdat’tan Türkiye’ye dönmüş ve 1946′da Türkiye İşçi ve Çiftçi Partisi’nin kurucu üyelerinden olmuştur.
“La Question Kurde”’ Kitabını Neden Yazdı?
Dr. Sekban Hakkındaki en büyük tartışma, hiç kuşkusuz 1933 yılında Paris’te Fransızca olarak basılan “La Question Kurde” (Kürt Meselesi) isimli kitabı üzerinden yürütülüyor. Bu kitabında Sekban, Kürtler’in aslında Türk olduğunu söyler. Kitabın, zamanın hükümeti tarafından ve hatta günümüzde bile propaganda aracı olarak kullanıldığını görüyoruz. Ancak Sekban, yıllar sonra Musa Anter’e anlattığına göre böyle bir şeyi tasavvur dahi etmemiştir. Kendi deyimiyle “sahte ve uyduruk” olan kitabını yazmasının nedeni şudur: “1925’te Kürdistan sahipsiz kalmış, her türlü zulüm ve soykırıma tabi tutuluyordu. Ne Avrupa’dan ne de İslam aleminden en ufak himaye ve protesto gelmiyordu. Tüm inisiyatif Ankara’nın faşist hükümetine kalmıştı. Biz de dışarıdan bir şey yapamıyorduk. Aslına bakarsanız Türklerin isyan bildiği hareketler Atatürk’le yapılan antlaşmaların yerine getirilmemesine bir reaksiyondu. Çünkü Kürtler, gaddar İttihat Terakki Partisi ve padişahlardan, Cumhuriyet kurulduğunda çok insani davranışlar bekliyordu. Fakat baktılar ki Cumhuriyet idaresi Kürtlere daha ağır baskılar getirdi. İşte ben Nuri Sait Paşa’yı İstanbul’dan tanıdığım için kendisinin Kral I. Faysal döneminde Irak’ta kurduğu hükümette sağlık bakanı oldum. Herhalde üzüntüden olacak ki, verem başlangıcı bir zafiyet geldi. Almanya’ya tedaviye gittim. Alman gazeteleri her gün Türkiye’deki vahşi olayları yazıyorlardı. Bu üzüntüler içinde şöyle düşündüm: Ankara’nın cahil ricali bütün dünya Türk diyor, bari bende ‘Kürtler Türk’tür’ diyeyim de belki Kürtlerin üzerindeki bu zulümler hafifler. İşte bu sahte ve uyduruk kitabımı bu fikirle hastanede bana gelen kağıt peçeteler üzerine yazdım. Hastaneden çıktıktan sonra Paris Sorbon Üniversitesi’nin matbaasında da bastırdım. Ama arkadaşlarım çok üzüldüler. Dönüşte Şam’da Celadet Bedirhan’la birlikte yemek yiyorduk. Bize tanımadığım bir Arap yemeği geldi. Celadet Bey’e ‘Bu nedir’ diye sordum. Dedi ki “Doktor, patlıcandır ama sen kabak diyebilirsin!…” Anladık ki Celadet Bey benim kitabımı kastediyor. Sonra daha basit tenkitler de ileri sürüldü. Güya ben İstanbullu Çerkez karımın etkisinde kalmışım. Karımın İstanbul hasreti yüzünden kitabı yazmışım ve gayem Atatürk’ün affına uğramakmış… Halbuki yemin ediyorum böyle bir şey yoktu.”
(Musa Anter / Hatıralar 1. cilt)
Tam adı:
Mehmet Şükrü Sekban
Ünvan:
Kürt Tıp Doktoru, Siyasetçi, Yazar
Doğum:
Ergani, Diyarbakır, 1881
Ölüm:
1960
Okurlar
27 okur okudu.
1 okur okuyor.
8 okur okuyacak.
1 okur yarım bıraktı.
Okur demografisi
Kadın% 26.7
Erkek% 73.3
0-12 Yaş
13-17 Yaş
18-24 Yaş
25-34 Yaş
35-44 Yaş
45-54 Yaş
55-64 Yaş
65+ Yaş
Sözler ve Alıntılar
“Yavuz Sultan Selim zamanında Kürtler için büyüklük devri başlamıştır.”
(Türkmen beyleri tasfiye edilirken Kürtler her noktada öncelenmeye başlanmıştır.)
Sayfa 19
“Bu haritadan Kürtler’in dağılışı takip edilirse, onların ORTA ASYA’dan, KARAKURUM ovaları civarından iki istikamette hareket ettiklerini müşahade ederiz.”
Sayfa 16