Cahit Tanyol İletileri
Cahit Tanyol iletilerini, Cahit Tanyol okur görüşlerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Şimdi eşyada ıssızlığı kalmış unutulmanın! 
Cahit Tanyol
limana dönseydi gemi
Ne arayan, ne soran var şimdi.
Bahçeler darmadağın
Herkes çekilmiş kendi yalnızlığına
Ölümün hasat mevsimidir sonbahar
Tadı yok ortalığın... Cahit Tanyol
limana dönseydi gemi
“Ne çare akan su geri vermiyor aldığını
Dalgalar istediği kadar vursun karaya.
Kudretinden ne eksilirdi, Tanrım!
Gençlik yıllarımıza!..
Alıp götürseydin bizi
Limana dönseydi gemi." Cahit Tanyol
Ahlakî fedailik / Kolektif toplumda özveri
Seferberlikte, halkın açlıktan ot yediği bir zamanda idi. Şarktan, Ermeni katliamına uğrayan topraklardan, halk perişan bir halde akın akın güneye iniyordu. Kendilerine yük oluyor diye çocuklarını yollarda bırakmak zorunda kalan anneler vardı. O zaman Birecik ve Urfa arasındaki bir köyde zengin bir Türkmen beyi oturuyordu. Van ve Erzurum taraflarından gelen bütün göçmenleri, bu Türkmen reisi, uğrak olan köyünde misafir edermiş. Her gün develerle buğday çuvalları değirmene giderken, onları değirmenden gelen develer karşılarmış. Aşiret reisi bütün buğday ambarlarının kapılarını göçmenlere açmış. Fakat yeni mahsulün çıkmasına bir aya kala, ambardaki buğdaylar tükenmiş. Bu arada göçmen kafilesi de köye yığılmakta devam ediyormuş. Nihayet bir şafak vakti, son buğday çuvallarını değirmene yollarken aşiret reisi de oğulları ve kızları ile atlara binerek değirmenin yolunu tutmuşlar; ve bir daha geri dönmemek üzere köylerini terketmişler. Türkmen beyine bu hareketinin sebebi sorulduğu zaman gözleri dolu dolu: "Ben bu konukların önüne hangi yüzle çıkayım? Artık bu iller bize haramdır" demiş ve atını güneye sürerek gözden kaybolmuş; gidiş o gidiş [335]
[335] Bana bu vak'ayı anlatan Faik Efendi isminde bir zattır. Kendisi, şimdi Antep Milletvekili olan mühendis Cevdet San'ın babasıdır. O, bu vak'ayı bizzat orada bulunanlardan dinlemiş.
Cahit Tanyol
Örf ve Adetler Sosyolojisi Bakımından San'at ve Ahlak, Aşirî (Kabilelerin teşekkülü) Cemiyetlerde Sanat ve Ahlak, Misafirperverler, Sayfa 162
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, 1954
Seyis-Siyaset
Örf ve adetler de zor kımıldayan bir ata benzer. Onu harekete getirmek, donmaktan kurtarmak için, ferdî kıymet yaratmalarına ihtiyaç vardır. Bu kıymet yaratmaları, ona önce karşı gelir ve fakat neticede tekrar ona karışır. Bu suretle her kıymet yaratışı örf ve adetlerde yeni bir genişlemeye sebep olur. Sokrates örf ve adetlere karşı koyan ve Aiskhylos'un, Prometheus'un dilinden yaptığı kehaneti hakikat haline getiren, yani Zeus'u Olympos'tan atan Titanlara benzer. O, aklın ışığı ile Zeus'un asasını kararttı; ve yıkılmaz olanı yıktı. Müdafaa ve şahadeti ile de ahlak normlarının ebedi asasını ahlak kahramanının eline verdi. Bu suretle, ahlak sahasında, aklın nazari boşluğunu aksiyonla tamamlayarak akla olan güvenini, ahlaka olan imanıyla tamamladı.
Cahit Tanyol
Örf ve Adetler Sosyolojisi Bakımından San'at ve Ahlak, Sayfa 204
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, 1954