Ebu'l-Muzaffer Şehfur El-İsferayini Gönderileri
Ebu'l-Muzaffer Şehfur El-İsferayini kitaplarını, Ebu'l-Muzaffer Şehfur El-İsferayini sözleri ve alıntılarını, Ebu'l-Muzaffer Şehfur El-İsferayini yazarlarını, Ebu'l-Muzaffer Şehfur El-İsferayini yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.İslâm Öncesi Sapık İnançlar / 5
.
• Filozoflardan bir grup, âlemin kadîm (varlığının başlangıcı olmayan, ezelî) bir yaratıcısının olduğunu iddia etmekle birlikte, Yaratıcı gibi âlemin de kadîm olduğunu ve sanatkârın ve sanatın kadîm olduğunu iddia ederdi. (Yunan filozoflarından) Proclus da bu görüş üzeredir.
Açıklama:
(Proclus/Broklus, birçok konuda Eflâtuncu olarak bilinmesine rağmen Aristo’nun âlemin kadîm oluşu fikrini benimsediği için bazı İslâm âlimleri tarafından Aristo gibi Dehrî sınıfında sayılmıştır.)
(İslâm’a göre mahlûkât ve âlem hadîstir, yani sonradan meydana gelmiştir. "Kadîm/Kıdem/Öncesi Olmamak" sıfatı, Hazret-i Allah’a mahsustur.)
İslâm Öncesi Sapık İnançlar / 4
.
• “Ashâb-ı Heyûlâ” olarak bilinen bazı insanlar âlemin aslının kadîm (varlığının başlangıcı olmayan, ezelî) olduğunu iddia ettiği halde arazların hadîs (sonradan meydana gelen, yaratılmış) olduğunu kabul ederdi.
(Kelâm ilmine göre “Araz”: Başkasına yani cevher ve cisme bağlı olarak varlığını gösterebilen ve devamlı olmayan, geçici olan şey, sıfat, özellik demektir.)
Sayfa 155Kitabı okudu
İslâm Öncesi Sapık İnançlar / 3
.
• “Dehriyye” (Dehriyyûn) denilen bir grup da âlemin kadîm (varlığının başlangıcı olmayan, ezelî) olduğunu iddia edip Yaratıcı’yı inkâr ederdi.
Açıklama:
(Dehriyye, Maddiyyûn/Materyalistler ve Tabîiyyûn/Tabiatçılar-Natüralizm olarak iki ana kola ayrılmakla beraber; yine Dehrîler savundukları görüşlere göre Zanâdıka/Zındıklar, Hissiyyûn/Duyumcular ve Mülhidler-Muattıla/Ateistler olarak da anılırlar. Öz olarak Dehrîlerin genel ana fikri, zaman ve evrenin sonsuz olduğunu ileri sürerek âhireti inkâr eden ateist ya da materyalist düşüncelerdir. Darwinizm ve Evrim düşüncesi dâhil, ateist temelli tüm benzeri akımlar Dehriyyûn inancının günümüzdeki uzantılarıdır. Bütün bunlardan bağımsız olarak önemli başka bir detay da şudur ki, belli bir tanrı anlayışına sâhip olanlar da bazen Dehrî sınıfında sayılmışlardır. Mesela Aristo İmâm-ı Gazâlî’ye göre Filozofların “İlâhiyyûn” sınıfına dâhil olmasına rağmen İmâm-ı Mâturîdî âlemi kadîm (ezelî) kabul ettiği için Aristo’yu Dehrî sınıfında saymıştır. Yine sonraki asırlarda İslâm içinden de Dehrî fikirler savunan bazı sapıklar çıkmıştır. Fakat konumuz “İslâm Öncesi Sapık İnançlar” olduğu için onlar burada zikredilemeyecektir.)
Sayfa 155Kitabı okudu
İslâm Öncesi Sapık İnançlar / 2
.
• İslâm’dan önce “Sofistâiyye” olarak bilinen bir grup (Yunan filozoflarının öncülleri Sophiste’ler/Sofistler), eşyânın hakîkatini inkâr ederdi. (Agnostisizm)
• “Sümeniyye” denilen bir grup, nazar ve istidlâli kabul etmez, âlemin kadîm (varlığının başlangıcı olmayan, ezelî) olduğunu iddia ederdi.
Açıklama:
(Sümeniyye hakkında farklı kaynaklarda çok çeşitli isim ve tanımlamalara rastlanmaktadır. Budizm, Sâbiîlik, Mecûsîlik Harrânîlik ve Şamanlığa kadar geniş bir yelpazede çeşitli âidiyet tarifleri yapılmaktadır. Semeniyye, Şemeniyye, Sümenî, Şamâniye, Şemenîlik şeklinde değişik isimlerle anılırlar. Puta taptıkları da söylenir, ama bu geneli için değil bazı kolları için söylenmiştir.)
Sayfa 155Kitabı okudu
İslâm Öncesi Sapık İnançlar / 1
.
Onların adedini Allah bilir. Ancak biz onlardan tarihçiler ve makâlât müelliflerince meşhur kabul edilenleri zikredeceğiz.
• Onlardan bir kısmı belli bir sûreti olan (musavver) puta tapardı.
• Bir kısmı Cemşid, Nemrud bin Kenan, Firavun, Hâman ve benzeri insanlara tapardı.
• Bir kısmının âdeti güzel gördükleri, tapınmaya lâyık gördükleri güzel sûretli çeşitli varlıklara tapınmaktı. Bunlar Hulûliyye (Tenâsüh/Reenkarnasyon) cümlesindendir.
• Bir kısmı güneşe, aya ve yıldızlara tapardı.
• Bir kısmı özellikle bazı yıldızlara tapardı. Mesela Şirâ Yıldızı yani Akyıldız (Sirius), Cevzâ Yıldızı yani İkizler Takımyıldızı (Gemini) gibi bazı yıldızlara taparlardı.
• Bazı insanlar meleklere ibâdet edip onların Allah’ın kızları olduklarını iddia ederlerdi.
• Bir kısım insanlar, yılanlara ve ineğe tapardı.
Sayfa 155Kitabı okudu