H. Bülent Gözkân Sözleri ve Alıntıları
H. Bülent Gözkân sözleri ve alıntılarını, H. Bülent Gözkân kitap alıntılarını, H. Bülent Gözkân en etkileyici cümleleri ve paragragları 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Bir devrim, otokratik despotizmi ve zorba ya da güce dayalı bir baskı rejimini sonlandırabilir, ama bu düşünce tarzında gerçek bir reformu asla sağlayamaz. Bunun yerine yeni önyargılar, tıpkı yerini aldıkları eski önyargılar gibi, düşünceden yoksun yığınların yönetilmesini sağlayan birer tasma görevi görürler.
Sayfa 25Kitabı okudu
Transandantal Yetiler: Düşünme Yetisi
Kant düşünme yetisini, anlama yetisi, yargıgücü ve akıl olarak ayırmaktadır.
Düşünme yetisinin anlama yetisi olarak adlandırılan yanı açısından yargı, deneyimin tekil nesnesini, başka bir deyişle uzay ve zaman koşullarına ve kategorilere tabi olarak tekilleştirilmiş nesneyi kurmaya yönelik bir düşünce fiilidir; yargıgücü, tikeli tümel altında toplar, yani (anlama yetisi açısından) tikeli tümelin altına getirmenin kurallarını belirler; düşünme yetisinin akıl olarak adlandırılan yanı ise anlama yetisinin yargılarının birbirlerine bağlanmasının transandantal zemini olan bütünlüğü sağlamak yoluyla onlardan mantıksal sonuçlar çıkarılabilmesinin imkanını oluşturur.
Sayfa 63Kitabı okudu
Kant'ın Kopernik Devrimi
Kant'ın en ilginç ve ayrık yanı, zamana tabi olmayan olarak düşünülenleri de zamanla ilişkilendirerek, "zaman içinde olmaya" dönüştürerek araştırmasıdır. Bunun için de araştırma mekanını değiştirmesi gerekiyordu. Aşkın, kendinde olan varlık alanından transandantal olana geçiş (Kant'ın Kopernik Devrimi) böyle gerçekleşiyor. Yani araştırmanın mekanı, kendinde, aşkın varlık değil, en genel anlamda varlığın insan bilincinde açılmasının, kayda geçirilmesinin, kavranmasının, tesis edilmesinin zorunlu taraflarının araştırılması oluyor.
Sayfa 38Kitabı okudu
Kant ve Aydınlanma
"Aklın kamusal kullanımı her zaman özgür olmalıdır, insanlığa Aydınlanma'yı getirecek yegane şey budur." - Kant
Sayfa 18Kitabı okudu
Transandantal Yetiler: Hissetme Yetisi
Hissetme yetisi, kendiliğinden bir forma sahip olup olmadığını bilemeyeceğimiz kendinde-şeye, zemini zihinden başka yerde olmayan saf a-priori formlar aracılığıyla form kazandırmakta ve bu yolla kendinde-şeyin tezahür olarak temsillerinin edinilmesini sağlamaktadır.
Sayfa 49Kitabı okudu
Zamansallaştırma, “ben”in kendisinin bilincinde olmasıyla mümkün hale gelir. Öyleyse zamansallaştırma, “ben-olmayan”a ve zaman içindeki “empirik ben”e yönelik olarak onların bilinmesini mümkün hale getirdiği halde, zamansallaştırmayı mümkün kılanın kendisine yönelik olarak onun bilinmesini mümkün kılamaz. Çünkü bu, zamansallaştırmaya öncelikli bir bilme (idrak) fiilini gerektirirdi ki, bu mümkün değildir.
Sonuç olarak uzay ve zaman saf görülerdir. Görü, bir temsildir ve saf görü, saf bir temsildir. Yani temsil, görüye önceliklidir.
Ve, uzay ve zaman koşullarını kuşatan, tam da bu nedenle uzay ve zaman koşullarına tabi olamayacak “saf ben” mekanının, uzay ve zaman koşullarını tabi olmayan bir fiille kuruluyor olması, insan varlığının doğanın nedenselliği dışında özgür bir istemeye sahip olabilmesinin de dolaylı bir açıklamasıdır.
Kant'ın 'zaman'ı, 'ben'in a priori formu olarak konumlandırması, tüm bilginin zorunlu olarak zamansal olduğu anlamına geliyor.
Transandantal şema, bir yandan akledilir, diğer yandan duyusal olan aracı bir saf temsildir.
Transandantal Yetiler: Hayal Gücü Yetisi
Kant, asli yetilerden biri olan hayal gücünü, "kendisi bizzat mevcut olmayan bir görüsel karşılığı, görüde temsil etme yetisi" olarak tanımlamaktadır.
Sayfa 54Kitabı okudu
Düşünme Yetisi: Anlama ve Akıl
Anlama yetisinin fiilleri aracılığıyla tesis edilen görüsel karşılık ve deneyim hep tikel olanlardır. Bu tikel olanları kavramlar yoluyla bir araya getirmek ve onları birbirine sevk ederek onlardan sonuçlar çıkarmak anlama yetisinin yaptığı bir iş değildir. Bu faaliyet, anlama yetisinin yargılarını malzeme olarak kullanan ve düşünme yetisindeki daha yüksek bir yanın, aklın faaliyetidir.
Sayfa 70Kitabı okudu
Saf Aklın Eleştirisi ve Transandantal Felsefe
...mantıkta gelinen nokta dikkate alındığında, farklı yargı formlarının teşhis edilmesi, kategorilerin belirlenmesinde ve yine Newton'un geliştirmiş olduğu olağanüstü matematiksel doğa tasarımı, deneysel olanın bilimini mümkün kılan kategorilerin ve anlama yetisinin ilkelerinin belirlenmesinde yol gösterici olmuştur.
Sayfa 35Kitabı okudu