MANTIK
Kendisinden bir parçasının, manasından bir parçaya delalet
etmesi kastedilmeyen her söze, "basit söz" (mufred) denir. "İn-
san" sözcüğü gibi. Çünkü bu sözün parçalarının bir şeye delalet
etmesi aranmaz. Diğer taraftan kendi parçalarından birinin, ma-
nasının bir parçasına delaleti kastedilen her söze de "bileşik
söz" (murekkeb) denir. "Taş atan" sözcüğü gibi. Zira burada
"atan" kelimesi bir şeye delalet ettiği gibi "taş" kelimesi de baş-
ka bir şeye delalet etmektedir.
Gerek zihinde gerek varlık aleminde olsun pek çok şeye bir-
den tek bir mana ile delalet eden her söze " tümel" (kulli) denir.
"Hayvan" sözcüğü gibi. Fakat tek bir mana ile o manayı payla-
şan pek çok varlığa delalet etmesi mümkün olmayan her söze ti-
kel (cuz'I) denir. "Zeyd" sözü gibi.
Ateşin, kendisinde bulunan sıcaklık ve kuruluk ile nitelendi-
rilmesi gibi, bir şeyin kendisini (zat) kendisinde bulunan bir
şeyle nitelendirene "özsel tümel" (zati kulli) denilir. insandaki
siyahlık ve beyazlık gibi, bir şeyin kendisini, kendisi dışındaki
bir şeyle nitelendirene ise, "ilintisel tümel" (arazi kulli) denir.