Atatürk'ün reform anlayışı ile Akif'in reform anlayışı arasında derin ve doldurulmaz bir uçurum vardı. Milli Kurtuluş hareketine önderlik eden Devlet adamı ile İstiklâl Marşını yazan şair, anti-emperyalist savaşta elele yürüdükleri halde, Atatürk reformları gerçekleşme alanına girmeğe başlayınca ister istemez çatışmak zorunda kaldılar. Zira, çatışan bu iki şahsiyet iki ayrı toplum anlayışını temsil ediyordu. Akif, esas itibariyle, panislamizmin, yani Hilâfete bağlı, siyaseten birleşmiş bir İslâm dünyasının savunucusu idi. Onun nazarında, Kur'an İslâmın Anayasasıdır; ve bu temel Yasa, prensiplerinde, aslâ değiştirilmemelidir. Teokratik Devlet tezine bağlanan Akif'e göre: 1924 Anayasasının 2. nci maddesindeki «Devletin dini dîn-i islâmdir» hükmü kaldırılmamalı; Büyük Millet Meclisinin şer'i hükümleriŞ uygulıyacağını belirten hükümleri silinmemeli; Devlet lâiktir, hükmü konmamalıydı.s.96-97

Şahsi yayın

Bir İslam Reformatörü Mehmet Akif Kerim Sadi