Golgotha/Golgotha yolu, Hz İsa'nın sırtında gerileceği ağır haçı taşıyarak aldığı meşakkatli yolu simgeliyor. Ermenilerin soykırama dönüşen zorunlu göçün meşakketli uzun yürüyüşünü golgotha metagoru ile simgeliyor. Bir anlamda imha edilen Ermeni halkını da kutsuyor.
Almanya'da dünya savaşının başlamasından hemen önce yaşanan savaş çığırtkanlığı ve atmosferi Balakyan'ın gözünden görüyoruz. Savaşın başlamasından hemen önce İstanbul'a dönüyor. Ve halkı ile aynı acıları yaşayıp aynı kaderi yaşamaktan binbir zorluk ve şans ile kurtuluyor.
Bir Ermeni din adamının halkı ile birlikte Anadolu topraklarında oradan oraya sürüklenirken vereiği hayatta kalma mücadelesini okuyoruz bu kitapta. Bu kitap diğer iki anı kitabından daha detaylı ve dehşete düşüren olayları okuyoruz. Anılarında doğduğum ve yaşadığım yerlerde geçen bölümlerinde insanların kötü davranmamış olmasına sevinirken buldum kendimi.
Ermeni soykırımı ile ilgili okuduğum üç anı kitabının sonuncusu bu. Anılarda abartılar, gerçekliği şüpheli anlatım veya betimlemeler olabilir. Ancak önceki iki yorumlarumumda söylemiştim, bir halkı topyekun bir yere göçe zorlayıp, hiç veya "az" kan akıttık demek ne inandırıcı ne mantıklı. Türkiyenin bu konuyu her yönü ile tartışması ve öğrenmesi gerek.
Şunu da belirtmeliyim, kitap içerisinde Ermeni halkına ve Ermeni liderlere/aydınlara yapılan eleştiriler de var. Daha sonra bu eleştiriler ile çelişen sözler ve davranışlara şahit olunsa bile, bu notu düşmek istedim.
#KirkorBalakyan #ErmenilerinGolgothası #belgeyayınları
