Uluğ Bey, Timur İmparatorluğu'nun kurucusu meşhur Topal Timur'un torunudur. 1394'te İran Sultaniye'de doğmuştur. Dedesi Timur ve babası Şahruh'un ardından hükümdarlık yapmıştır. Hükümdarlığının yanı sıra 15. Yüzyılın en önemli bilim adamlarından birisidir. Bilime büyük önem vermiş, kurduğu Semerkand Rasathanesi'nde, Ali Kuşçu gibi onlarca bilim adamını toplamış; astronomi, matematik, geometri alanlarında kıymetli çalışmalar, önemli buluşlar yapmıştır. Semerkand Rasathanesi'nin Ayasofya büyüklüğünde bir yapı olduğu söylenir. Yazdığı eserlerin birçok dilde çevirisi yapılmış, bu eserler Avrupa'da 'Denizcilik' ve 'Astronomi' alanlarında önemli gelişmelerin yaşanmasına sebep olmuştur.
Uluğ Bey, bir yılın uzunluğunu 365 gün 6 saat 10 dakika 8 saniye olarak hesaplamıştır. Günümüzdeki ölçümlere göre aradaki fark 58 saniye!
Uluğ Bey, bilimsel alandaki çalışmalarına karşılık, harp ve siyaset konularında oldukça başarısız bir hükümdar olmuştur. Bu başarısızlığı taht vârislerini harekete geçirmiş, yaşanan taht kavgaları sonucu 1449 yılında oğlu Abdüllatif tarafından öldürülmüştür.
Yüzlerce yıl evvel yaşamış Uluğ Bey, Ali Kuşcu, İbn-i Sina gibi onlarcasını sayabileceğimiz müslüman bilim adamlarının derdi neydi ki bu kadar çalışıp, çabalamışlar. Günümüzde yetişen neslin derdi ne ki bu insanları tanıyıp kıymet vermemekte, onların gösterdiği yolda ilerlememekte ve neden beklemekteler.
Uluğ Bey'i biraz anlatmaya çalıştım. Merak edenler ve daha detaylı bilgiye ulaşmak isteyenler kitabı okuyabilirler. Kitapta özellikle Uluğ Bey'in bilim adamlığı yönüyle ilgili ayrıntılı bilgiler var. İyi okumalar.
