Hollandalı-Amerikalı etolog ve primatolog. Emory Üniversitesi psikoloji bölümünde primat davranışları konusunda Charles Howard Candler Profesörü'dür. Emory Üniversitesi Yerkes Ulusal Primat Araştırmaları Merkezi'ndeki Living Links Merkezi'nin kurucusu ve yöneticisidir.
Dinin, safdışı edilemeyecek kadar kökleşmiş olması ve tarihte, dini zorla saf dışı etme teşebbüslerinin sefaletten başka bir şey getirmemiş olması da cabası. Belki ağır ağır ve yumuşaklıkla yapılabilir ama bunun için de dini mirasımızı çağdışı bulsak bile, bir yere kadar takdir etmemiz ve değer vermemiz gerekir. Belki din bizi okyanusun karşı kıyısına geçirmiş bir gemi gibidir; iyi işleyen bir ahlakla devasa toplumlar kurmamıza imkân tanımıştır. Artık kara göründüğü için bazılarımız gemiden inmeye hazırlanıyor. Iyi de karanın göründüğü kadar sağlam olduğunu kim söylemiş?
Kötü bir davranışta bulunmamak için bir inanç sisteminin gerekliliğinin tam bir safsata olduğunu anlıyoruz bu kitap ile.
İnsani özelliklerle ilişkili olduğunu düşündüğümüz, özfarkındalık, mizah duygusu, empati, özdenetim ve daha birçok özellik iğ hücre denilen özel bir nöron türünden gelir ve bu hücre bonobolar da dahil başka maymun beyinlerinde de bulunuyor.
Paylaşımcılık, başkasının üzüntüsünü algılama, yardımlaşma, toplumsal dayanışma gibi unsurlar hayvanlar arasında da sıklıkla görülüyor.
(Mesela beynin başkalarının üzüntüsünü algılamakla ilgili olan kısmı bononolarda çok gelişmiş durumda)
Dolayısıyla İnsanın özünde kötü olduğu bakış açısı ortadan kalkıyor yani, doğamız gereği ahlaklıyız ve biyolojik yapımız bu konuda büyük rol oynuyor; otomatik olarak başkalarına ilgi gösteriyoruz ve içlerinde bulundukları durumu sahipleniyoruz.
Şunu da eklemek isterim ki: Sinirbilim şu ana kadar maymun beyninin, insan beyninde eşit olmayan tek bir bölümünü bile bulamamıştır.
Yasalara ihtiyacımız yok demiyorum, komşumuzun gözünü çıkarmamak için dine ihtiyacımız yok diyorum.
Farklı maymun türleri ve kolonileri üzerinde yapılmış olan gözlemler ve bu gözlemler sonucunda sunulmuş olan davranış biçimlerini okumak, gelişmiş maymun olan bizlerle karşılaştırmak inanılmaz keyin vericiydi, iyi okumalar diliyorum!
Bonobo ve AteistFrans de Waal · Metis Yayınları · 2018329 okunma
Hayvanların ne kadar zeka olduğunu anlatan ve zekanın bizim bildiğimiz gibi dille alakalı olmadığını ve insanın en zeki canlı olduğunu konusunda şüpheyle bakmamızı ve zekilik konusunda insanın bencilliği ve diğer hayvanların zekaları konusunda katı kurallarımızın olduğunu ve bunları yıkmak gerekir. Her hayvanın farklı bir zekası olduğunu zeka sadece insana özgü olmadığını anlatmaktadır.
Not: incelemedeki bazı düşünceler kitapta yer almamaktadır, kitapta hayvanlara yapılan deneylerin ve bu deneyle konusunda zeka konusunda insanların bazen anlamlandıramadığı konuları ele almaktadır.
Yuval Noah Harari bu kitabı tavsiye ediyor ve ben de bu nedenle okudum. Maymunlarla yapılan çalışmalar hakkında pek bilgim yok ama bu kitap çok etkileyiciydi. Bonobo'yu hiç duymadım ve bu kitaptan Bonobo hakkında çok şey öğrendim. Şempanze ve bonoboların ne kadar farklı olduğu hakkında çok fazla araştırma yapıldı. İnsanlarla bu iki primat arasında bu kadar çok benzerlik olması ilginç görünüyor. En iyi araştırmalar, cinsel davranışlarının ne kadar farklı olduğu ve hiyerarşiyi nasıl yapılandırdıkları üzerine olanlardı.
Beğensek de beğenmesek de hepimiz maymunuz. Büyük evrimsel kuzenlerimizle empati, şefkat, nezaket, güç rekabeti, teselli ve şiddet gibi pek çok şeyi paylaşıyoruz. İnsanlar dünyadaki en vahşi ve en nazik yaratıklardır, biz var olan en iki kutuplu yaratıklarız, en korkunç şeyleri yaparız ve en nazik şeyleri yaparız
Hem sistematik olarak şempanzelerden daha vahşi hem de bonobolardan daha empatik olduğumuz için, açık ara en iki kutuplu maymun biziz. Toplumlarımız hiçbir zaman tamamen barışçıl, hiçbir zaman tamamen rekabetçi, hiçbir zaman salt bencillik tarafından yönetilmemiştir ve hiçbir zaman tam anlamıyla ahlaklı değildir.