Hanife Peltek
@Hanifepeltek
“Bi dınyê bışêwire, lê bı aqılê xwe bıke.”
ÊLIH
44 okur puanı
Şubat 2021 tarihinde katıldı
“Ben klasik bir kadere teslim olmak istemiyor ve öldükten sonra değil, şimdi anlaşılmak istiyorum.”
Sayfa 23Kitabı okudu
Çok uzakta öyle bir yer var
O yerlerde mutluluk var
Bölüşülmeye hazır
Bir hayat var
AhmetKaya
Sayfa 20Kitabı okudu
“Bende düşüncelerin özgürce uçuştuğu bir dünyayı şiddetle özlüyor ve bütün insanlık gibi bunu hak ettiğimi düşünüyorum.”
Sayfa 11Kitabı okudu
Okur Takip Önerileri
Kelama ilişkin bir alıntıyla bu bölüme başlamanın gereği yok artık. Çünkü anlatacak dengbêjlerim yok. Yenilerini de bulmam olanaksız. Hepsi öldü. Hepsi ölüyor. Dengbêjlerimden Evdalê Zeynikê ve Ehmedê Fermanê Kiki’yi zaten hiç görmedim. Apê Qado öleli çok oldu. Yaşama bir yük, bir külfet gibi bakan, nankör yaşamın silsilesini yemiş o bahtsız Alihan’ın hala yaşıyor olduğunu ise hiç sanmıyorum. Rıfatê Darê geçen yıl öldü. Bu uzun denemede, denemeyi daha fazla uzatmamak için sözünü etmediğim ama ilginç yaşam öykülerine sahip ve beni etkilemiş Demir Ali, Mıhemed Şexo bir süre önce, Şakiro geçen yıl öldü. Çoçukluk ve gençliğimin önemli seslerinden Ayşe Şan bundan birkaç ay önce öldü.
Bir bülbül gibi okuyan Meryem Xan, bir çağlayan gibi akan Arif Cizrewi öleli çok oldu.
Dengbêjler artık ölüyor.
Zaman, artık dengbêjlerin öldüğü bir zaman.
Zaman, endüstriyel gelişmenin, hızlı yaşamın, reklamın, paranın, pazarın ve pazarlamanın egemen olduğu bir zaman. Zaman, para, pazar, reklam için devamlı üretilen, pompalanan yapay sözün zamanı. Bu tür söz tarafından rehin alındığımız, bu tür sözün yaşamımıza yön verdiği bir zaman. Elbette bu zamanda dengbêjlere yer yok. Dengbêjlerin kelamına yer yok. Zaman, içi boşaltılmış, anlamını, gücünü ve saygınlığını yitirmiş kelamın egemen olduğu bir zaman.
Sayfa 118Kitabı okudu
Dengbêj’in sesi, nefesi: Toplumun belleği…
Sayfa 116Kitabı okudu
Evet, her şeyden önce ses vardı. Ses, kelam oldu; kelam, uyumlu ifade; ifade, ölçülü anlatım; anlatım, tarih; tarih de kimlik, kültür ve uygarlık oldu. Kelam, dili yarattı; dil de dünyayı, dünyanın bilinmesini, yorumunu. Kelam, insanı, insanoğlunu öteki her şeyden ayırdı, insana öteki her türlü varlıktan daha fazla bir güç verdi. Kelam, belleği yarattı, belleğin çağlar boyu, insanlık tarihi boyunca bir nehir gibi akmasını sağladı.
Sayfa 113Kitabı okudu
Böylelikle Dengbej, ülkesine dönmesi yasaklanmış, sürgün beyzadenin söyleyicisi, anlatıcısı, öğretmeni oluyordu. En önemlisi Dengbej, beyzadenin yeterince görülmeyen, çarpıtılmış tarihi, kimliği, kültürü ve dilinin canlı,yaşayan belleği oluyordu.
Sayfa 111Kitabı okudu
Yasaklanmış kelamın gizi, gücü ve güzelliğinin yarattığı hesapsız, çıkarsız bir yürek ve gönül ortaklığı. Bir ortak direniş.Bitmez direnişin yarattığı bir ortak umut, güven, faydacı, çıkarcı duyguların çok ötesinde insani bir idealizm.
Dengbej bu dil ile söylüyor, beyzade bu dil ile yazıyordu;
Û lı rohelatê
Dema ko dinya hışar dibe
...Dengê... strana azahî û serbestiyê, bıla
Mîna tîrêjên rojê ên pak û zêrîn
Bıkeve nav dil u guhên me
Bilûra min
Tu yî xemrevîna dilketiyên welat...
Sayfa 110Kitabı okudu
Kiki anlatmalıydı; anlatının gücüyle, , acılı kelamın söylemesiyle hasret, hüzün, hayal kırıklığı, yıkılmışlık deryasında bir çoşku, güven, umut ve yaşama şevki yaratmalıydı.
Sayfa 110Kitabı okudu
Gılgamış ile hala canlı ilişkileri olan bir eski zaman dilinin, tamamıyla siyasal nedenlerle, varlık şansının elinden alındığı, korkunç bir karanlığa itildiği ve diri diri mezara gömüldüğü yıllardı. Acı, kan ve gözyaşıyla dolu bu yıllar, o yaralı dil ile ağıtın, destanın, hüzünlü kelamın en fazla yaratıldığı, söylendiği yıllardı. Ama gizlice, korka korka, kapı artlarında, çekinerek. Evet, bu yıllar çok eski bir dilin tümüyle illegal bir yaşama mahkum edildiği yıllardı.
Sayfa 108Kitabı okudu
Bilûra min a şerîn
Tu dı sariye sıbehê
U hingura êvarê de
Hevalê bêhevalan
Destbirayê şivan û dilketiyan î.
Sayfa 105Kitabı okudu
Dengê te,
Hêstirên dilen xemgîran,
Silava ji hevveqetiyan,
Girîn û zarîna dilketiyan
Tine bîra min.
Bîlûra min tu yî,
Xemrevîna terkeserên dinyayê!…
Sayfa 104Kitabı okudu
Vê sibekê xelkê î delal çû welatê xerîbîyê
Kesek li mala tu nîn e,
V’ezê sebra dilê xwe pê bînim
Derdê dilê min pir in,
Şevê qanuna şevine dirêj in…
Sayfa 99Kitabı okudu