Osmanlı toplumu da Bizanslılar da Safeviler de Çinliler de iyi ve kötü birçok şey yapmıştır. Bunların iyi olanlarını öne çıkarıp övmek de mümkündür, kötülere işaret edip yermek de. Her ikisi de gereksiz zaman kaybı olmanın ötesinde, insanı ahmaklaştıran faaliyetlerdir.
İnsanoğlu nereye gitsen hep aynı. Çoğu, zamanının büyük kısmını karnını doyurmak için çalışmakla geçiriyor. Geri kalan birazcık boş zamanlarında da öyle sıkılıyorlar ki, sıkıntıdan kurtulmak için türlü yollar arıyorlar. Ah, şu insanların kaderi!
Eğer insanlar sürekli geçmişteki acıları canlandırmak uğruna bu denli çaba harcayacaklarına ki, neden böyle olduklarını Tanrı bilir, hallerinden memnun olsalar, yaşadıkları ana kayıtsız şartsız katlansalardı, çektikleri acı daha az olurdu.
Dünyada karışıklıklara yol açan şeylere, belki de hile ve kurnazlıktan çok yanlış anlaşılmalar ve tembellik sebep oluyor. En azından İlk ikisine daha seyrek rastlanıyor.