Kadim Yezidilik dinini mezhep olarak tanımlıyor, bu mezhebin takipçilerini de yanlışlıkla Yezit'e bağlıyor, aslında 'Ezdai' kelimesinden bozma Yezidilik inancı ile emevi Muaviye Bin Yezit arasında sadece bir isim benzerliği bulunması Baki hocamızın gözünden kaçmış.
(Nadir de olsa, sözde tarafsız bazı araştırmacıların satır arasında onun fikirlerini önemsizleştirme çabasında olmaları aslında tek amaçlarının onun hayat görüşüne karşı siyaset yapmak olduğunu da bilmekteyim.)
Abdülbaki Gölpınarlı'nın kitaplarının ne kadar kapsamlı olduklarını bilen bilir; bu konulara genel olarak ilgisi bulunmayanlarsa, kendisinin çalışmalarında bir araya getirdiği 'isimler' ve bu isimlerin ürettikleri yapıtlarda İslam Tarihi ve Anadolu Edebiyatı açısından ifade ettikleri anlamlara getirdiği yorumlamaları ve derinlikli bilgisinden zaten mahrum kalmış demektir.
Ümeyyeoğulları, haramı helal saymadan, hiçbir din bağını çözmeden işi bırakmamışlar. Zulümlerine uğramayan bir ev, çadır, ova, yurt kalmamış.
''Allah'ım, onları sapıklıklarından kurtar, hidâyete ulaştır; böylece de bilmeyen, hakkı tanısın, sapıklıkta direnen, ondan vazgeçip ayrılsın.''
Hz. Ali, bir hutbelerinde
Hikayelerin yapısında hakim unsur şiirsellik yanının ağır basması, her bir hikayede verilen bilginin ya da anlamın simgelerin dili aracılığıyla aktarılmasındandır.
Attar, yeri geldiğinde kötünün içindeki iyiyi gördüğünü söylemekten kaçınmayan bilge bir şair.
Kuşların Dili, simyacının masasında duran imbik üzerine eğilerek tüm dikkati cevherin uğradığı imbik haznesindeki değişim aşamalarına odaklayan bir zihnin gerektirdiği türde bir dahilik örneğinin kitap şeklidir.
''Simurgun huzurunda iksiri yapıp elde eden bütün kuşların dilini bilen,'' s.367
''Allah-erlerinden bahsetmek hoşuma gidiyor'' s.369
(başlık s.366)
Su içmenin faydalarını vurgulayan bir hatırlatma kadar önemli satırlar barındıran tasavvuf eksenli birçok farklı alanda aydınlatıcı bir çalışma.
Sevgideğer öğretmen, bir soruya verdiği cevapta Melamet ve Melamileri tanımlarken ''Melamet bir ideolojidir.'' ifadesini kullanır ve devamında, halkın içinden gelen bu ideolojinin bazen yıkıcı da olsa sonucunun mutlaka yapıcı olacağı görüşündedir. Çünkü halktan ayrılmayan, halkı kucaklayan bir teoriyi temsil eden Melamiler veya Melamet ehli, varlığın hiçliğini deneyimlemiş; herkese kul, herkesle haldaş kesilen, durakların en yücesini görmüş bu manevi yolcular, halkın gelişiminde yardımcı olacak neşeye sahip kişilerdir.
İki katmanlı din modeli
İçinde ciddi güçlükler barındıran bu din modeli, kural koyucu seçkinlerin dini ve kuraldışı halk dini arasında birleştirilemez bir ayrılığın olduğu varsayımı üzerine kuruludur. Genelde araştırmacılar, örneğin, Rum Abdalları gibi bir derviş topluluğun İslam dünyası içindeki konumunu bir bütün olarak ele almamıştır.
Halk
Hacı Bektaş Veli dost"
