Çarîn 10 ( Simtî Delerêtewe )
Simtî delerêtewe dellêy dûgî merr e
Gird û sipî û lûs e weku tûrî terr e
Mallêk e eger bida be neqdî dill û can
Xoşit le serî nebî, cehennem bikirre
Be Qisey Bê Ser Û Pa Tallî Meke • Hacî Qadirê Koyî
Be qisey bê ser û pa tallî meke lezzetî xot
Bê mubalat mesûtêne çiray fîkretî xot
Halle neqdîne ye, musteqbel û mazî peşm e,
Bê emel serfî meke sîm û zerrî fursetî xot
Ey Suleymanî zeman axîrî deygêrrîyewe
Be hîkayet weku xot selltenet û hîşmetî xot
Min be peyxam û be qasîd muteselî nabim
Ta ku bangim nekeye baregehî hezretî xot
Were ey dill besî ye, bîde seganî derî yar
Dillekey kutkutî min ya cigerî letletî xot
Zullfî seddef’e gutî: Xane xerab rûy mederê
Heyf e berbadî meke şanî min û şewketî xot
Boçî yaranî weten dill deşkênî Hacî
Zahîren naçîyewe to, basî meke xurbetî xot!
Basî Bawkî Meke
Basî bawkî meke, aramî nîye ew terese
Rojê casûs e, be şew ta be sibeynê ‘eses e!
Nakirê medh û senay to be zuban û be qellem
Heq e medhit nekem û qafîyezanîm ‘ebes e
şêr weku mûr e le lay zullfî kemend endazî
Fîle mêşûle ye, lêy la bide, ‘enqaş meges e
‘Adetî girtuwe ‘uşşaqî nebê hellnaka
Werine bo kuştinyan, nîme nîgahêkî bes e
Lêwî wek qende mukerrerr le dema şîrîn e
Bo ye tekrar e weku nalle enîsî nefes e
çûne jêr barî rîyaset kerî û ehmeqî ye
Le qetarîş ewî pêşeng e ‘elawey ceres e
Bûmî wêran e be roj û segî ew ko ye be şew
Herdûkî xizmî yek in, Hacî be bê xizm û kes e
Moğollar ve top barutu
Cengiz Han ile' Moğollarının Çin gibi kapalı bir imparatorluğu açtıkları zamandan çok önce, Çinliler
tarafından yapılan o zamana ait keşifler hakkındaki kesin bilgilerimiz çok azdır. Daha sonradan, yani 1211
senesinde Çin’de top barutundan bahsedildiğini sık sık işitiyoruz. Bu barutu Çinliler Ho- Pao dedikleri
Matem içinde iki sene geçti. Tulu, hükümet naibi olarak Karakurum’da ikamet ediyordu. Fakat süresi
sona erdiğinden, Cengiz Han’ın arzusuna uygun olarak yeni bir hakan, bir imparator seçmek için, prensler
ve kumandanlar Gobi’ye döndüler.
Cengiz Han’ın isteğine uyup, miraslarına sahip çıkarak reislerinin kralları haline geldiler. Şimdi Han’ın
en