Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol

Deniz Benil Gunay

Deniz Benil Gunay
@denizbenilgunay
Books I've read since April 2024. I love books on astronomy and space sciences, also enjoy reading books in the genres of postmodernism and surrealism. Even though I haven't read classic works for a while, Russian literature is my favorite.
Milano
6 okur puanı
Nisan 2024 tarihinde katıldı
Kopernik devrimi ile Hubble'ın çığır açan buluşu arasında geçen dönem içinde, Evren'in ve uzayın büyüklüğü birkaç bin kilometreden milyarlarca ışık yılına çıkmıştı. Aynı keşif yolculuğu sonucunda kendi gezegenimize atfedilen önem azalmıştır, çünkü her şeyin merkezinde olmadığı, aksine Samanyolu'ndaki yüz milyarlarca hatta daha fazla yıldızdan biri olan, önemsiz bir yıldızın etrafında dolanan ufacık bir kaya parçası olduğu ortaya çıkmıştır.
Sayfa 28 - Hep Kitap YayıneviKitabı okuyor
Deniz Benil Gunay okurunun profil resmi
Hubble'ın çığır açan buluşu = Yıldızların uzayda bizden uzaklaşan şekilde hareket ettiklerini kanıtlamasıdır diyebiliriz. Bu evren genişliyor demekti. Yani evren genişledikçe, yaşadığımız bölge daha da önemsizleşiyor ve büyük patlama anı dediğimiz andan uzaklaşıyor. Tek tanrılı dinlerde, insanoğlunun ve Dünya'nın ne kadar evrende benzersiz ve önemli olduğu görüşü hakimdir. Birçok dine göre Tanrı evreni insanoğlu için yaratmıştır. Ancak astronomi gerçekliğinde biz çok da önem arz etmeyen bir taş parçasında yaşamaktayız.
Reklam
Why are neutrino remnants in space so important?
Tam büyük patlama anında evrenin sıfır büyüklükte ve bu nedenle sonsuz sıcaklıkta olduğu düşünülür. Ama evren genişleyince ışımanın sıcaklığı düşer. Bu anda evren çoğunlukla foton, elektron ve nötrinolardan, ve bunların karşıparçacıklarından, bir miktar da proton ve nötrondan oluşur. Evren genişlemeyi sürdürüp sıcaklık düştükçe çarpışmaların neden olduğu elektron/karşıelektron çiftlerinin oluşma hızı, birbirlerini yoketme hızının altına düşecektir. Böylelikle elektron ve karşıelektronların çoğu birbirini daha çok foton oluşturacak şekilde yokecek ve geriye çok az sayıda elektron kalacaktır. Nötrino ve karşınötrinolar ise birbirlerini yok edemeyeceklerdir, çünkü bu parçacıklar birbirleriyle ve başka parçacıklarla çok az etkileşimde bulunurlar. (O halde bugün de varolmaları gerekir.) Onları gözlemleyebilirsek, evrenin bu çok sıcak ilk aşaması için iyi bir tanıt olurdu.
Sayfa 129 - Milliyet YayınlarıKitabı okudu
Deniz Benil Gunay okurunun profil resmi
Ancak Hawking bu kitabı yayınladığı 1988 senesinde insanoğlu uzayda nötrinoları henüz gözlemleyememişti. 2018 senesinde, Stephan Hawking'in vefatından birkaç ay sonra NASA'nın Fermi Gama-ışını Uzay Teleskobu'nu kullanan bilim insanları, galaksimizin dışından gelen yüksek enerjili bir nötrino kaynağını buldular. Ancak Hawking bu heyecan verici bilgiden haberdar olamadan vefat etti.
The Age of Primordial Black Holes and the Universe May Be the Same.
Şu halde denebilir ki, gama ışınlarının gözlenmesi erken kara deliklerin varlığı için olumlu bir tanıt değildir, ama bu tür kara deliklerin sayısının bir ışıkyılı oylumunda ortalama 300den fazla olamayacağını kesinlikle söyler. Bu sınır, erken kara deliklerin, evrendeki maddenin en fazla milyonda birini oluşturabileceği anlamına gelir. Erken kara deliklerin böylesine seyrekliği yalın bir gama ışını kaynağı olarak gözlemleyebileceğimiz yakınlıkta bir tanesinin bulunma olasılığını çok düşürür gibi gözükmektedir. Öte yandan, herhangi bir madde, erken kara delikleri kendisine doğru çekeceğinden, yıldız kümeleri içinde ya da etrafında daha sık bulunmaları gerekmektedir. Pluto mesafesinden gelebilecek birkaç taneciği gözlemlemek için şimdiye kadar yapılmış gama ışını dedektörlerinin en büyüğünden daha da büyük bir gama dedektörüne gereksinim vardır. Ayrıca gama ışınları atmosferi delemediği için, bu dedektörün uzayda kurulması zorunludur.
Sayfa 122 - Milliyet YayınlarıKitabı okudu
Deniz Benil Gunay okurunun profil resmi
Kara delikler soğurduklarından daha az enerji yayınlarlar. Evren ise genişledikçe soğur, bir noktada mikrodalga ışıması ısısı küçük kara deliklerin ışıma ısısının altına düşmesi beklenir. O noktada kara deliklerin kütle yitirmesi beklenir. Ancak küçük bir kara deliğin tüm kütlesini yitirip yok olması bile "1den sonra 60 tane sıfır yıl" sürecektir. Bu evrenin bilinen şu anki yaşından çok daha fazladır. Bu yazı, eğer bir erken kara delik gözlemleme şansımız olsaydı, evrenin yaşına dair daha gerçek değerlere ulaşabileceğimizden bahsediyor.

Okur Takip Önerileri

Tümünü Gör
Strong gravitational attractions such as black holes can alter particles
Gerçek bir parçacığın enerjisi, büyük bir cismi yakınken aynı cisimden uzakta olduğundan daha azdır. Çünkü onu cismin çekiminden kurtarıp uzak bir noktaya götürmek için ek enerji gereklidir. Normal olarak parçacığın enerjisi hala artı kalır ama bir kara deliğin çekim alanı o denli kuvvetlidir ki, uzak noktalardaki bir parçacığın bile eksi enerjisi olabilir.. Şu halde, eksi enerjili bir sezilgen parçacığın, eğer bir kara delik varsa, onun içine düşüp gerçek parçacığı ya da karşı parçacığa dönüşmesi olanaklıdır. Sezilen eksi enerjili parçacık bu durumda ortağı ile birleşip yok olmak zorunda da değildir. Yüzüstü bırakılmış ortağı da benzer biçimde bir kara deliğin içine düşebilir. Ya da artı enerjili olduğu için, kara deliğin yakınından gerçek parçacık ya da karşı parçacık olarak kaçabilir.
Sayfa 118 - Milliyet YayınlarıKitabı okudu
Deniz Benil Gunay okurunun profil resmi
Orbital Mekaniği ve roket teknolojisi için, gerçek parçacığın enerjisinin büyük bir cisme yakınken uzakta olduğundan daha az olduğunu kolaylıkla deneyimleriz. Örneğin, gezegenler arası transferde (interplanetary transfer) Dünya'dan attığımız bir roket Dünya'nın kütle çekim sınırından kurtulmak için daha fazla yakıt enerjisine gereksinim duyar. Bu yakıt hızını bulmak için, gezegenin kaçış hızı hesaplanmalıdır.
Nötron yıldızının çapı 30 km kadar, yani yıldızın kara delik durumuna geldiği çapın yalnızca birkaç katıdır. Yıldız büzülerek bu denli küçülebilmişse, başka yıldızların daha da küçülüp kara delik olacaklarını beklemek pek de mantıksız olamazdı.
Sayfa 105 - Milliyet YayınlarıKitabı okudu
Deniz Benil Gunay okurunun profil resmi
Aslında bu örnek, Marksist teorinin bir parçası olarak kabul edilen Yansıma Teorisi'ne karşı-eleştiri olarak kullanılabilir. Bu örnekte görüldüğü üzere, insanoğlu Kara Deliklerin röntgen ışımasına ya da herhangi bir görüntüsüne ulaşmadan önce Kara Deliklerin evrende bir yerde olması gerektiği fikrine ulaşıyor. Yani maddenin bilgisi insanoğlu'na yansımadan önce insanoğlu, karşılaşmadığı ve bilgisinin dahi yansımadığı bir maddenin var olması gerektiğinden bahsediyor.