Kendini nesne yapan sonsuz Ruh aslında kendine bir tasavvurun, verilmiş bir şeyin şeklini verir, uğruna var olduğu diğer sonlu Ruh için tezahür eden bir şeyin şeklini verir.
Din, kendisinin bilincinin en yüksek varlığa olan içsel, soyut ilişkisidir. Din üzerinde yoğunlaşma, kendini ilan ederek, bildirerek ilerleyen dünya işlerine kayıtsızlığı birlikte getirir. Bir kez içerdeki kalıcı oldu mu, dışarıya da vurur, uygulama başlar.
Yunanlıların ahlak bilinci yoktu. Birşeyin hak, ödev olup olmadığını, düşünmeye izin vermeyen devlet yasası tanımlıyordu. Ancak, devletin istediğinin iyi olduğunu görmüyorsa, kimse özgür değildir. Orada birey, töre adına ne varsa ondan kopmuştur: içsellik, biçimsel-olan şey varolan bu birlikten kopar. Kişisel ilgiler kendi haklılığını korurken, tözsel-olan da aynı zamanda kendini ortaya koymalıdır.
Özsel olanla olmayanın bu ayrımını yapan, anlaktır. Daha inceden inceye araştırılırsa, bir durumda özsel olanın, başka durumda öyle olmadığı ortaya çıkar. Anlak düşünceyi vurgulamalıdır, herşeyi bu birlik içinde ilişkiye sokmalı, ereğe uygun olmayanı atlamalıdır. Tarih yazarı ile kronik yazarının ayırımı buradadır. Kronikçi gerçek bütün olayları anlatır, ama sessiz sessiz içerde olup biten birçok değişmeyi gözden kaçırır.
Tinin işi, geneli, özsel olanı kavramaktır. Doğrusuna uygun kavranmış genellik tözdür, özlüktür (Wesenheit), doğru olarak varolandır. Örneğin kölenin bu anlamdaki genelliği insanlığıdır: burada tikellik genelliğin içinde erir. Eğer bir halkta düşünceler, örneğin Atmalılarda olduğu gibi tikelliği kaldırmaya yönelirse, düşünce halkın tikel ilkesinin artık önemli olmadığı, özünü yitirdiği sonucuna varırsa, bu durumda o halk artık varolamaz: yeni bir ilke doğmuştur. Dünya-tarihi böylece başka bir halka geçer. Tarihte ilkeler halk-tinleri olarak vardır.
Herkes bilir ki, aynı dine, aynı törelliğe sahip, tözsel durumu bir olan aynı halkın içinden gelen kültürlü bir kişinin istekleri kültürsüzünkinden bütünüyle ayrıdır. Kültür ve eğitim ilkin salt biçimselmiş gibi gözükür, ama içeriksel bir ayrım da getirir. Eğitimli ve eğitimsiz Hıristiyan bir yandan tümüyle aynıymış gibi gözükür, ama yine de ikisinin gereksinimleri bütün bütüne ayrıdır. Eğelik konusunda da durum böyledir. Kölenin de mülkü vardır, ama onun hakları kendisiyle birlikte eğe olanın getirdiği yükümlülüklerle sınırlıdır.
Çünkü bilinç öznelliktir, bu da kendinde, kendini tikelleştirme gereksinimindedir. Boş gurur, kendini düşünme böyle ortaya çıkar; tutkular, özel ilgiler her türlü bağlarını kopararak kokuşurlar. Sonuç halk tininin doğal ölümü değildir, kendi içindeki parçalanışıdır.
Dil, uygarlığın da ötesinde kendi ileri kültür düzeyine sahiptir.