İstişarede Rahmet vardır.
Hz. Peygamber"in idarî konulardaki kararlarını belirleyen diğer bir unsur da istişare idi. İstişare ile tecrübeli insanların birikiminden yararlanır, meseleyi sahiplenmelerini temin ederdi. Neticede, konuşulan konu bütün toplum tarafından kabul görürdü. Müslümanların karşılaştıkları önemli olaylardan olan Bedir Savaşı"nda, Kutlu Elçi her aşamada ashâbı ile istişare etmişti. Savaşa girme kararı alırken, askerlerin yerleşecekleri alanı belirlerken, savaş sonrasında esirlere nasıl davranılacağını tespit ederken hep ashâbının görüşlerine başvurmuştu. (6) Savaş esirleri, savaşın nasıl olacağı gibi dünyevî hususlarda istişare ettiği gibi bazen ezanın meşru kılınması gibi hakkında vahiy gelmeyen dinî hususlarda da istişare ediyordu. (7) Peygamber olması hasebiyle birçok bilgi ile mücehhez olmasına ve vahiy almasına rağmen Resûl-i Ekrem, ashâbına danışmakla emrolunmuştu.(8) Nitekim Hz. Ömer bu husus ile ilgili olarak şöyle demekteydi: “Resûlullah (sav), Hz. Ebû Bekir ile birlikte Müslümanları ilgilendiren meselelerde geceleri konuşmalar yapardı. Ben de yanlarında olurdum.”(9) Allah Resûlü istişareye o kadar önem vermişti ki Ebû Hüreyre onun bu özelliğini, “Resûlullah"tan (sav) daha fazla ashâbıyla istişare eden bir kimse görmedim.”(10) şeklinde dile getirmişti.
Allah Teâlâ, “Onların işleri, aralarında danışma iledir.” (11) âyetinde bu yapılanmayı överek örnek göstermiştir. Hz. Peygamber de istişarenin toplum içindeki önemi ile ilgili olarak şöyle buyurmuştur: “İdarecileriniz en hayırlılarınız, zenginleriniz en cömertleriniz olup, işleriniz de aranızda istişare ile yürütüldüğü zaman yerin üstü sizin için altından daha hayırlıdır...” (12) İlmi ve zâhidliği ile bilinen tâbiîn büyüklerinden Hasan el-Basrî de bu anlamda, “Bir topluluk, istişare ettiği zaman mutlaka müzakere ettikleri konu hakkında en doğru karara yönlendirilirler.” demiş, ardından da, “Onların işleri, aralarında danışma iledir.” (13) âyetini okumuştur.(14)
6 NM5801 Hâkim, Müstedrek, VI, 2121 (3/427); M4588 Müslim, Cihâd ve siyer, 58; . VM1/52 Vâkıdî, Meğâzî, 1, 52-54.
7 M837 Müslim, Salât, 1; . D498 Ebû Dâvûd, Salât, 27.
8 Âl-i İmrân, 3/159.
9 T169 Tirmizî, Salât, 12.
10 T1714 Tirmizî, Cihâd, 35.
11 Şûrâ, 42/38.
12 T2266 Tirmizî, Fiten, 78.
13 Şûrâ, 42/38.
14 EM258 Buhârî, el-Edebü’l-müfred, 100.
·
11 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.