İsrail’deki Weizmann Bilim Enstitüsü’ne göre, 2020 sonu
itibarıyla insan yapımı nesnelerin ağırlığı, dünyadaki tüm bitki
ve hayvanların toplam ağırlığını aştı. Yani doğal alanlarla beraber
canlılar azalırken, biz 1 trilyon tonluk beton, plastik, metal nesne,
bina vb. ürettik.
3
TELLİ TURNA ARTIK TÜRKİYE’DE ÜREMİYOR
Doğu Anadolu’daki dört sulak alanda üreyen telli turna (Grus virgo) artık ülkemizde
üremiyor. Göksu Deltası’nda üreyen yaz ördeği (Marmaronetta angustirostris) ve
Doğu Anadolu’nun yüksek göllerinde yuvalayan kadife ördek (Melanitta fusca) de
artık yavrularını başka diyarlarda büyütüyor. Bu sonuçlar, 1997’den beri ilk kez
yayımlanan İkinci Avrupa Üreyen Kuş Atlası’ndan. Neyse ki tüm sonuçlar bu kadar
tatsız değil. Çalışmaya göre, Avrupa’da üreyen 596 kuş türünün 313’ü Türkiye’de de
ürüyor. Bu, her şeye rağmen Türkiye’nin hâlâ sahip olduğu ve korunmaya muhtaç
yüksek biyoçeşitlilik değerini gösteriyor.
6
Everest
Dünyanın en yüksek dağı Everest’in 0.86 metre yükseldiği tespit edildi.
Yani artık yüksekliği tam olarak 8,848.86 metre. Nepal-Çin sınırında
yükselen dağın yeni yüksekliğini iki ülkeden yetkililer birlikte açıkladı;
böylece yılların uzlaşmazlığı da son bulmuş oldu.
24
Adana’da bir kanala atılan plastik çöp yığınları, sözde geri
dönüştürülmeleri için Avrupa’dan ithal edilmişti. Yasadışı
olarak araziye dökülen çöplerde İngiltere’nin ünlü süpermarket
zinciri Sainsbury’s ve Fransa’nın donmuş gıda perakendecisi
Picard’ın plastik paketleri de görülüyor. Güney kıyılarımızda
buna benzer en az 10 nokta var (29 Kasım 2020).
35
2016 başında ayda 4 bin ton
olan plastik çöp ithalatımız 2018 başında aylık
33 bin tona çıktı. 2019’da ise sadece Avrupa
ülkelerinden yaklaşık 583 bin ton plastik çöp
ithal ettik. Bu atıkların ilk beş sorumlusu ise
İngiltere (153 bin 967 ton), İtalya (89 bin 47
ton), Belçika (85 bin 843 ton), Almanya (67
bin 466 ton) ve Fransa’ydı (56 bin 824 ton).
38
RENKLİ PLASTİK DÖNÜŞTÜRÜLEBİLİR Mİ?
Bir plastik ne kadar
koyu renkliyse
geri dönüşümü de
o kadar zordur.
Plastik kullanmak
zorundaysanız
beyaz, ya da şeffaf
olanları tercih edin.
39
Artık mızrak çuvala sığmıyor. Plastiğin geri
dönüşümü ne yazık ki koca bir yalandan ibaret
ve sadece endüstrinin daha fazla kazanmasına
hizmet ediyor.
41
Plastik geri dönüşebiliyorsa neden bu işlem sınırlı kalıyor?
Çünkü plastiğin yenisini üretmek, geri dönüştürmekten daha ucuz. Yani metal
için geçerli olan geri dönüşüm avantajı, plastik için geçerli değil.
41
Karavan tatil maliyetini düşürse bile öte yandan ciddi ölçüde
sabit maliyetleri var. Yıllık zorunlu sigorta bedelleri, itfaiye aracı
ve ambulans gibi yüksek risk grubundaki araçlar kategorisinde.
Minibüs ve ticari araçlardan çok daha az kilometre yapmasına
rağmen iki üç katı sigorta bedelleri çıkıyor. Muayene yılda bir
kez yapılıyor ve ek bir maliyet yaratıyor. Kasko bedelleri çok
değişken ve pahalı.
79