II. Abdülhamid, Kıbrıs tâvizini vermeye mecbur kalmakla beraber, İngiltere'yi, Rusya'nın aleyhinde kaabil olabildiği derecede kışkırtmıştı. Berlin Muahedesi, çok zararlı olmakla beraber Ayastafanos faciasını pek çok hafiflettiğı için, II. Abdülhamid'in meşhur şahsî diplomasisinin bir şâ- heseridir. Tabiatiyle Türkiye, savaşta yenilmişti. Bahis mevzuu olan, Osmanlı devletine daha az zararlı şartlarla bir sulh temin etmekti.
...
Berlin Muahedesi, Türkiye'yi Balkanlar'dan tasfiye etmiyor, bilakis Balkanlar'daki hayatını, 1913'e kadar 35 yıl uzatıyordu. Bununla beraber şartlar, harpden önceki duruma nisbetle, Osmanlı devleti için, yıkım denecek mahiyette ağırdı. Rusya'yı Balkanlar'dan uzaklaştırıyor, asıl kazançlı olarak Balkan devletçikleri ortaya çıkıyordu. 1699 Karlofça Muahedesi'nden sonra Türkiye'yi Avrupa'dan tasfiye eden ikinci büyük muahede olan Berlin anlaşması, bu bakımdan dönüm noktası teşkil ediyordu. Asıl tasfiye, 1913 Bükreş Muahedesi ile olacak, Avrupa Türkiyesi, Doğu Trakya'dan ibaret kalacaktır.
Sayfa 62
·
5 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.