Tarihin arka odasında bir ömür!
Orta Doğu, insanlık tarihi boyunca dil, din, kültür ve medeniyetlerin beşiği oldu. Büyük medeniyetlerin ve dinlerin doğup gelişmesi ve dünyaya yayılması bu bölgeden gerçekleşti. Dünyadaki ekonomik, askeri ve siyasi güç dengelerinin bazen buluştuğu, bazen kaynaştığı, bazen de çatıştığı en önemli kavşak noktalarının başında geldi. Özellikle 18. yüzyılın sonlarına doğru bölgede petrolün bulunmasıyla birlikte entrikalar, mücadeleler, kavgalar, çatışmalar ve savaşlar hiç eksik olmadı. Yoksulluk, sefalet, acılar, gözyaşları, ölümler ve göçler insanların yakasını hiçbir zaman bırakmadı. 11 Eylül saldırıları ve Arap Baharı sonrasında ise binlerce insan yaşamını yitirdi, milyonlarca insan da dünyanın farklı ülkelerine göç etti ve etmeye de devam ediyor.
• • •
Son yıllarda Orta Doğu’da yaşanan bu gelişmelerin ülkemize de doğrudan etkilerini gördükçe bölge ülkelerinin tarihleri, kültürleri, ekonomileri, siyasi yapıları, dilleri ve dinlerine yönelik merakım daha da artmaya başladı. Bu vesileyle daha önceden 
İlber Ortaylı’nın tavsiye kitap listesinde gördüğüm 
Bernard Lewis ’in, “
Tarih Notları: Bir Orta Doğu Tarihçisinin Notları” kitabını okumaya karar verdim. İyiki de okumuşum diyorum. Lewis’in kitabı her ne kadar kendi yaşamını anlattığı bir yönüyle otobiyografi bir yönüyle de anı mahiyetini taşıyan bir eser olsa da gerçekten de Orta Doğu’da yaşananları anlamak için çok ufuk açıcı bir eser oldu benim için.
• • •
Dünyada en önemli Orta Doğu uzmanlarından biri olarak kabul edilen Lewis, on beş bölüm olarak tasarladığı eserine çocukluğunu, ailesini, yetiştiği sosyal çevreyi, eğitim hayatını, dil öğrenme serüvenini, akademik kariyerinin nasıl başladığını, evliliğini, ders verdiği üniversiteleri, yer aldığı araştırma programlarını, yazdığı kitapların hikâyesini anlatarak başlıyor. Ardından da bir tarihçinin nasıl olması gerektiğinden tarih araştırmalarına neden ihtiyaç duyulduğuna, Osmanlı arşivlerinde yaptığı çalışmalara, Orta Doğu ülkelerine yaptığı ziyaretlere, verdiği konferanslara, katıldığı toplantılara, yaptığı gözlemlere, yürüttüğü araştırmalara, 1950 ile 2012 yılları arasında bölgede yaşanan ekonomik, sosyal ve siyasi gelişmelere yönelik tespitlerini, yorumlarını ve analizlerini aktarıyor.
• • •
Lewis ömrünü tarihe, özellikle de Orta Doğu ve İslam tarihi uzmanlığına adamış, bir asrı aşan yaşamında on beş dil öğrenmiş, pek çok makale ve bilimsel araştırmanın yanı sıra yirmi dokuz dile çevrilen otuz iki kitap kaleme almış. Dünyanın önde gelen televizyonlarına, gazetelerine mülakatlar vermiş, sayısız üniversite tarafından fahri doktora ve bilim ödülüne layık görülmüş. Hikâyesinde beni en çok etkileyen noktalardan biri ise eserlerinin çoğunu yetmiş yaşında emekliye ayrıldıktan sonra yazması oldu. Onun hikâyesini okurken ülkemizin yetiştirdiği en büyük tarihçilerden biri olan 
Halil İnalcık’ın sözleri hatırama geldi. O da bir mülâkatında, “72 kitabım var, çoğunu 80 yaşından sonra yazdım. Bir şeye âşık oldunuz mu her şeyi unutursunuz. Uykunuzu, sıhhatinizi…”* diyordu.
• • •
Doğrusu yetiştiği batı toplumunun değerleri nedeniyle yer yer Oryantalist bir bakış açısına sahip olsa da bir bilim insanı olarak Lewis’in hikâyesi ve Orta Doğu ülkelerinin yaşadığı sorunların nedenlerini anlama noktasında anlattıkları alınması gereken derslerle dolu. O nedenle “Tarih Notları: Bir Orta Doğu Tarihçisinin Notları” adlı eseri başta tarih okumayı seven, sosyoloji, uluslararası ilişkiler, siyaset bilimi ve teolojiye ilgi duyan okurlar olmak üzere tüm okurların mutlaka okuması gereken kitaplardan biri olduğunu düşünüyorum. Kitap, akademik bir dil yerine hikâye diliyle kaleme alındığı için okurken insanı yormuyor. Anlatılan anekdotlar, gözlemler, bilim insanları ve devlet adamlarıyla yapılan görüşme diyalogları, ülkemizin hassas olduğu 1915 olayları, Osmanlı tarihi vb. konularla ilgili objektif ve nesnel değerlendirmeler kitaba yönelik merakı ve ilgiyi sürekli diri tutuyor.
Kitabının sonunda, “Yaşamımı sevdim. Tatmin edici bir kariyerim oldu. Yirmi dokuz dile çevrilen otuz iki kitap hiç de fena değil. Mekânlar ve kültürler keşfettim ve on beş dille oynayabildim. Beni sevmeyenler ya da tüm kalbimle anlaşamadıklarım bile, genellikle ilginç ve hatta zaman zaman ufuk açıcıdırlar. El üstünde tuttuğum bir ailem ve özverili dostlarım var. Çok şanslıyım ve hâlâ öyleyim” diyen Bernard Lewis’in hikâyesini merak eden okurlara…
Keyifli okumalar dilerim!
.........................................
*hurriyet.com.tr/kelebek/hayat/1....
··
3.461 görüntüleme
Bernard Lewis' in kitapları hep ilgili çekmiştir fakat bir türlü okumaya fırsat bulamam.aciklayici ve mumkun oldugu kadar objektif bir yontemle gunumuz sorunlarini derinlemesine inceliyor. siz de çok güzel bir inceleme yapmışsıniz tebrik ederim 💐🙏
Bernard Lewis'in Türkiye ile ilgili "
Modern Türkiye'nin Doğuşu" isimli bir kitabı da var. "Tarih Notları" başta olmak üzere Türkiye, Orta Doğu ve İslam- Batı ilişkileri üzerine yazdığı tüm kitapları okumanızı tavsiye ederim.👌
...
Yorumunuz için çok teşekkür ederim.🙏 Keyifli okumalar dilerim.📚🦋
1 sonraki yanıtı göster
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.