Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Gönderi Oluştur

Gönderi

332 syf.
9/10 puan verdi
·
7 günde okudu
Kaybolan Hayatlar
Türk Ermeni ilişkileri oldukça hassas bir konu. 19. yüzyılın sonlarından başlayarak gerilen ilişkiler, günümüzde bile hala sıcaklığını koruyor. Aslında biz bu gerginliğin 1915 Ermeni tehciri ile başladığını zannediyoruz, ama daha önceki tarihlerde, kızıl sultanın padişahlığı zamanında, gerginliğin ilk tohumları atılıyor. 1890'lı yıllarda osmanlı devleti, kızıl sultan emirlerince politika gereği Ermenileri kırmaya, kırdırmaya başlamış. Amaç Ermenilerin yerine, Müslümanları iskan etmek. Sonrasında Birinci Dünya Savaşında ilişkiler iyice geriliyor. Ermenilerin yoğun olarak yaşadığı Orta ve Doğu Anadoluda, Türklere yönelik saldırıları, katliamları, Türk ordusuna cephe gerisinde saldırmaları bildiğimiz gelişmeler. Tabii bunun bir sebebi de Müttefiklerin, özellikle de Fransızlar ve İngilizlerin kendilerine Anadoluda devlet kurma sözü vermeleri. Buna karşılık Osmanlı Hükümeti İttihat ve Terakkinin sabrı taşmış olmalı ki 1915 yılında o gün bile çok tartışılacak bir kararı yürürlüğe koyup, Ermenileri Suriye Filistin bölgesine sürüyorlar. Bu kararın doğruluğu, yaniışlığı üzerine yüz yıldır tartışılıyor. Ortada bir savaş durumu var ve kendi topraklarınızda arkadan vuruluyorsunuz. Bir şeyler yapmak zorundasınız, ama hükümet olarak becerikli değilsiniz, kendinizi Almanlara adamışsınız, onları hizmetine girmişsiniz. Bu mu yapılmalıydı, daha başka bir seçenek olabilir miydi, bu ayrı bir konu. Ama bu kitap bu soruya cevap aramıyor, tehcirin kendisini, tehcir sırasında olanları anlatıyor. Peki ne anlatıyor. Bir kere önce şunu söyleyeyim. Bu mecrada sadece 1 okur okumuş bu kitabı. Benim de bildiğimden değil, teasdüf üzere bir iletiyi görmem sonrası ilgimi çekti. Ve okumak istedim. Kitabın üçte biri önsözden oluşuyor. Üç ayrı önsöz. Diğer kısmı ise tehcir sırasında hayatını bir şekilde kurtarabilen, yaşları 12 ye kadar olan (istisnaları var) çocukların Halep'te Milletler Cemiyeti tarafından kurulan yetimhanedeki çocuklara ait kayıtlardan oluşuyor. Başına gelenleri hatırlayabilecek durumda olan çocuklar anlatmış, görevliler kayda geçirmiş. Böyle yaklaşık 2000 çocuk var. Ve yine yaklaşık 300'e yakını bu kitaba alınmış. Peki önsözde ne var. Asıl dehşet burda. Osmanlı hükümeti yani İttihat ve Terakki, bütün olan bitenleri hesaplamış, tahmın etmiş ve bizzat hazırlamış. Müslüman halkı kışkırtarak, yolda kafilelere saldırtarak, onlara verilen zararı teşvik etmiş. Yani herşey hesaplı,kitaplı. Bunu hükümetin bakanlıkları arasındaki şifreli telgraflaşmasına dayandırıyor. Yolda hiçbir önlem almadığı gibi, zaten zor olan şartları daha da zorlaştırarak bir nevi intikam alıyor. Bir nevi Ermeniler bu yolculuğa çıkarken herhalde tek yardımcıları Hz İsa. Tehcir sırasında kafiledeki erkekler öldürülüyor, vahşice, kadınlar tecavüze uğruyor, çocuklar kaçırılıyor. Kadınlar, büyük, küçük demeden Müslüman dedelere nikahlanıyor, erkek çocuklar köle gibi çalıştırılıyor, her türlü şidete maruz bırakılıyor. Kaçma girişiminde bulunanlar tekrar yakalanırsa vay hallerine. şimdi soruyorum size ? Gavur olarak her türlü hakareti ettiğiniz, alıp sattığınız, bir kadını neden nikanıza alırsınız? Üstüne de çocuk yaparsınız? Çünkü bu da hükümet projesi. Önce kafilelere saldırıp, onları kaçırıyorsunuz, kimini evlatlık, kimini nikahlık alıyorsunuz. Hükümet bunu teşvik ediyor, ailelere maaş bağlıyor. Ancak gizli almak yok, kayıtlı,kuyutlu olacak. Bu işi güzli yaparsanız, cezası ölüm. Peki amaç ne? İlk amaç, bu çocuklar geçmişini unutsun, Ermeniliğini, hıristiyanlığını unutsun. İslamlaşsın. ikinci olarak yanında bonusu da şu. Bu çocuklar ailelerinin doğal mirasçısı olduğu için, onlardan kalan mal ,mülk Müslüman aileye geçecek. Hükümet bunu da kanunlaştırıyor. Nasıl? Din, İman bahane; mal, mülk şahane. Peki bu tehcirin dışında kalma gibi bir ihtimal var mı? Var... Eğer, Ermeni aile , İslamlığı kabul ederse sürgün edilmeyecek. Eğer, Türk ordusunda askerlik yapan bir bireyleri varsa sürgün edilmeyecek. ( bu madde geçerli olmamış. Türk ordusunda bulunup da, ailesi sürgün edilen birçok tanıklık var kitapta) Kitabın önsöz kısmı hariç, kalanı bir belge, dediğim gibi. Özellikle kurtulmayı kendisi becerilmiş çocuklar ve bulundukları Türk, Kürt,Arap ailenin yanından bir şekilde kaçırılan çocuklar Halep'teki yetimhaneye getiriliyor. Burada her türlü ihtiyaçları karşılanıyor. Barınma, beslenme, meslek edinme gibi. Bu şi Milletler Cemiyeti üstlenmiş, ama Danimarkalı Karen Jeppe, bu işi kendi işi gibi benimsemiş. Çok iç karartıcı ,dehşet satırların yanında, iyi şeyler de var . Herkes te kötü değil. Ama çok çok azınlıkta.. Ermeni aile başlarına geleni anlamış olmalılar ki, sürgün başlamadan küçük yaştaki çocuklarını Türk komşularına bırakmışlar. Buradan kimbilir ne hikayeler çıkmıştır. Bu aileler de komşu Ermeni çocuklarını kendi çocukları gibi büyütmüşler. Tehcir üzerine yazılan kitapların taraflılığı her zaman sorgulanır. Ermeni iddialarına yakın olsa, taraflı damgasını vururuz, Osmanlı iddialarına yakın olsa, taraflı deriz. Ama bir gerçek var, her iki taraf da çok büyük acılar çekmişler, bu net. Bu işi sidik yarışına çevirmenin anlamı yok aslında. Olan olmuş, bizim bu ilişkileri onarma anlamında ileriye bakmamız gerekiyor. Bugün Ermeniler Türklere nasıl bakıyor. Buna da bir işik tutması açısından,
Ece Temelkuran
Ece Temelkuran
'ın
Ağrı'nın Derinliği
Ağrı'nın Derinliği
kitabını öneririm. #58745505 Nefret, intikam maalesef toplumun DNA'sina kazınmış. Yine maalesef ki devletin DNA'sina da kazınmış. Bütün bunları acaba yaptık mı diye düşünmeden edemiyorum. Ancak daha yakın tarihlerde, hafızamızın içinde bulunan 6 7 Eylül olayları, Maraş olayları, Çorum olayları ve Madımak düşünüldüğünde, çok da masum olmadığımizi görüyoruz. O yüzden bilgi kirliliği her ne kadar fazlaysa da, acaba demekten kendimi alamıyorum. İyi okumalar...
Soykırımdan Kurtulanlar
Soykırımdan KurtulanlarTaner Akçam · İletişim Yayınları · 20197 okunma
··
2.501 görüntüleme
Sultannn okurunun profil resmi
Yüz yıllardır değişmeyen tek gerçek, 'din, iman bahane; mal, mülk şahane' Ellerinize sağlık. Çok değerli bir inceleme okudum.
Barış okurunun profil resmi
Teşekkür ederim öğretmenim..
Batuhan okurunun profil resmi
Bu konu için iyi kitapmış, üstelik İletişim'den çıkmasına rağmen ben de görmedim daha önce kitabı. Okumayı düşünüyorum bunu şimdi. Teşekkürler.
Barış okurunun profil resmi
Ben teşekkür ederim, iyi okumalar..
Bu yorum görüntülenemiyor
Havva ARSLAN okurunun profil resmi
Emeğinize sağlık 👏👏👏👏
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.