Yunanistan’ın Larisa kentinden Ürgüp’e gelen Dimitrios’un amacı dede ve ninelerinin bir zamanlar yaşamış olduğu toprakları ziyaret etmektir. Ancak bu ziyaretin Larisa ve Ürgüp arasında bir dostluk bağı kuracağından ve kendini insanları aydınlatmaya adamış olan Mustafa Güzelgöz’ün hikayesini ortaya çıkaracağından haberi yoktur. Genel olarak roman kitabında ismini taşıyan eşekli kütüphaneci, Mustafa Güzelgöz’ün yaşamı üzerine kurulu. Ürgüp’te bir kitaplık memuru iken çalıştığı kütüphane’nin hem yetersizliği hem de civar köylülerin Ürgüp’e ulaşmasındaki zorluklar sebebiyle kitapları eşeklere yükleyip köy köy dolaşarak insanlara okuma alışkanlığı kazandırmaya çalışan biridir Mustafa Güzelgöz. Kendini insanları aydınlatmaya adamıştır adeta. Sadece köylere kitap taşımakla yetinmez, büyük şehirlerde yaşayan Ürgüplülerle de irtibata geçerek kütüphanedeki kitap sayısını arttırmaya çalışır. Bu da yetmez ona, köylere bile kütüphaneler kurmaya çalışır. Bir yandan da ekonomik sıkıntılar yaşayan köyleri kalkındırmak için kooperatifçilik faaliyetleri de yürütür. Köylerin üretim miktarlarını arttırmaya çalışır. Ama devir Demokrat Parti devridir ve bu tür aydınlanma girişimleri cezasız bırakılmaz. Köylünün okuması istemez DP’yi oluşturan ağalar beyler. Zira köylü okursa aydınlanır ve istedikleri gibi güdemezler bu insanları. Zaten iktidara ilk icraatlerden biri Türk köylüsünü geliştirmek için kurulan köy enstitülerini kapatmaktır. Mustafa Güzelgöz de nasibini alır bu gerici güruhtan. Olur olmadık suçlamalar yaparak emekliye ayırmaya çalışırlar. Bu veryansını 79. Sayfada çok güzel özetlemiş yazar: Yenilik getirmek ne zor imiş bizim Türkiye'ye? Işık getirmek ne zor imiş? Türkiye’nin kırsal gerçeklerini yansıtan bir kitabı uzun süredir okumamıştım. Fakir Baykurt bu toprakların sesi olmayı başarabilmiş bir yazar. Hem bir köy enstitüsü mezunu olarak hem de Anadolu’nun çeşitli şehirlerinde öğretmenlik yaparak edindiği birikimlerini okuyucu ile paylaşmakta bir ustadır Fakir Baykurt. Okuması kolaydır ancak ifşa ettiği gerçekler çarpıcıdır. Kendisi de hikayesini anlattığı Mustafa Güzelgöz gibi bir aydınlanma emekçisidir. Bu toprağın insanları çok şey borçludur bu gibi insanlara ancak kıymetleri bilinmemiştir. Onlar da zaten kıymetimiz bilinsin diye girmemiştir bunca yükün altına. Görev bilmişlerdir halkı aydınlatmayı ve zincirlerinden koparmaya çalışmayı. Bu sebeple Fakir Baykurt gibi yazarları okumak her Türk okuru için bir görevdir.

Eşekli KütüphaneciFakir Baykurt · Literatür Yayınları · 20109 okunma

··

112 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Özgün Coşkun