Vasconcelos’un en çok bilinen, sadece ismi geçtiğinde bile hüzünlendiren, efsane kitabı. Şeker Portakalı’na çok küçükken başladığımı ancak kitabı başka birinden ödünç aldığım için, bitiremeden bıraktığımı hatırlıyorum. Yeniden dönüp, yeniden başlayabilmem için aradan belki de on yıla yakın süre geçmesi gerekti. Neden bu kadar geç kaldım, bilmiyorum. Geç kaldığım, bu kadar zaman sonra okuduğum için çok pişmanım. (Üstelik okumadan önce de bu pişmanlığı yaşayacağıma emindim.) Peki neden mi pişmanım? Bana kalırsa, bir çocuk, “Şeker Portakalı”nı okuyarak büyümeli. Eminim ki, eğer ilkokuldayken okuyup bitirebilseydim bu kitabı, daha hassas daha duyarlı büyüyecektim…Hüzünle erken tanışacaktım belki ama Şeker Portakalı, buna değecek bir kitap. Satır aralarına sığınabileceğiniz; kendinizden, çocukluğunuzdan, saflığınızdan bir iz bulabileceğiniz; tebessüm ederken ağlayabileceğiniz, muhteşem bir eser.
Konusundan kısaca bahsedecek olursam, Zeze adındaki küçük bir çocuğun yaşadıklarını anlatıyor diyebilirim. Zeze, bütün haylazlıklarına rağmen, hassas, zeki ve duygusal bir çocuktur. Evrensel bir sevgi yaşatır içinde. Etrafına, müthiş bir duyarlılıkla yaklaşır. Ne var ki karşı koyamadığı yaramazlık isteği, başına sürekli belalar açar. Yoksul bir aileye mensuptur ve bu yaramazlıkları, büyüklerin yoksullukla harmanlanmış öfkesinin bahanesi haline gelir kimi zaman. Babası, iş bulamayışının; ablası, ayrıldığı sevgililerinin; abisi, yoksulluğun hıncını alır bu küçük çocuktan. Ölesiye dayak yemekten kurtulamaz. Ancak, hepsiyle, o küçük ama devasa yüreğiyle başa çıkar. Şeker portakalı fidanından ayrılacak olmasını bile sineye çeker. Ancak, bir gün o kocaman yüreğinin dahi kaldıramayacağı bir olay gelir başına. İşte kitap belki de son sayfalarda, içinizdeki hüzün denilen o hassas noktaya dokunur. Gözünüzden akan bir damla yaşı engelleyemezsiniz o son sayfalarda. Kısacası, Şeker Portakalı, bir çocuğun, çocukluğunu yitirişinin öyküsüdür. Bana kalırsa, ölmeden önce okunacak kitaplar listesi diye bir liste yapılacaksa, Şeker Portakalı mutlaka o listede yer almalıdır. Çünkü, her yaşta, her dönemde okunup; her defasında farklı hislere kapılacağınız bir kitaptır.
Herkese iyi okumalar dilerim.
