Öte yanda eskinin, ulusal işçi partilerinin dayanışmasına bağlı, çoktandır gözden düşmüş enternasyonalizmi son buluyor, ulusal komünist partiler marjinalleşiyor. Ulus, yurt, vatan, ülke, toprak gibi kavramların sosyalizmle bir arada düşünülmeleri gitgide zorlaşıyor.
Sayfa 272